درد زیر شکم در بارداری | علت، درمان و جنسیت در اوایل بارداری

یکی از عوارض جسمی شایع بارداری، درد زیر شکم است. شدت درد زیر دل در بارداری، معمولاً مشابه درد قاعدگی است اما به دلایلی ممکن است شدیدتر نیز شود. اگر این دردها شدید و با خونریزی همراه بود باید به پزشک مراجعه کنید. در ادامه بیشتر در مورد دلایل درد زیر شکم در بارداری و روش‌های مدیریت آن توضیح خواهیم داد.

پادکست خلاصه مقاله درد زیر شکم در بارداری:

با نصب اپلیکیشن گهواره، می‌توانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیه‌های تغذیه‌ای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایش‌ها و غربالگری‌های ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری می‌کند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، می‌توانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیام‌های مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک می‌کند دوران بارداری سالم و آگاهانه‌ای را تجربه نمایید.

درد زیر شکم در بارداری نشانه چیست؟

درد شکم و زیر شکم در بارداری، در هر دوره می‌تواند علل متفاوتی داشته باشد.

• درد شکم در سه ماهه اول بارداری می‌تواند با لانه‌گزینی، بزرگ شدن رحم، فشار به عضلات شکم، احساس گرفتگی زیر شکم و سقط جنین مرتبط باشد. اگر این درد طی سه ماهه اول حاملگی یک طرفه باشد، مثلاً درد فقط در قسمت راست یا چپ حس شود، می‌تواند نشانه بارداری خارج از رحم باشد که معمولاً با لکه‌بینی همراه است.
• • در سه ماهه دوم بارداری، خطر سقط و بارداری خارج رحمی کم می‌شود و علت دردها بیشتر مرتبط با بزرگ شدن رحم و فشار به عضلات شکم، شل شدن و کشش رباط‌ها در زیر شکم است. اگر این دردها همراه با سفتی شکم، الگوی منظم درد و لکه بینی در بارداری همراه باشند نیاز به بررسی بیشتری دارند.
• • در سه ماهه سوم حاملگی، این دردها بیشتر در ناحیه زیرشکم احساس می‌شوند. زیرا رحم نسبت به سایز معمول خود بسیار بزرگتر شده و وزن جنین نیز رو به افزایش است. فشار بیشتر به عضلات شکم و کف لگن، منجر به گرفتگی شکم در بارداری و احساس درد می‌شود.

وجود این دردها با شدتی مشابه دردهای پریود و با تکرار ۱ تا ۲ مرتبه در روز نگران‌کننده نیست. اما باید در نظر داشت که خونریزی یا لکه‌بینی همراه با درد در سه ماهه سوم، می‌تواند علامت جدا شدن زودرس جفت باشد.

* مقاله درد زیر شکم بعد از رابطه را مطالعه کنید.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

درد زیر شکم هنگام پیاده روی در بارداری طبیعی است؟

در بارداری هورمون پروژسترون به مقدار زیادی در بدن ترشح می‌شود. این هورمون باعث آرامش و ریلکس شدت سیستم‌های درونی بدن مادر می‌شود. تحت تأثیر این هورمون عضلات و رباط‌ها هم در حالت ریلکس قرار گرفته و شل‌تر می‌شوند. این کشش و شل شدن عضلات باعث می‌شود تمام فشار وزن روی استخوان‌ها، به‌خصوص استخوان لگن و ستون فقرات باشد؛ به همین خاطر ممکن است شما طی راه رفتن یا فعالیت، عطسه و سرفه کردن، زیاد نشستن یا زیاد سر پا ماندن، دردی در ناحیه کمر یا زیر شکم احساس کنید. اگر این درد با استراحت خوب شد جای نگرانی نیست، اما اگر بهتر نشد نیاز به معاینه دارد.

*مقاله درد زیر شکم در هفته سوم بارداری را مطالعه کنید.

درد زیر شکم در بارداری از کی شروع می شود؟

درد زیر شکم، ماه اول بارداری شروع می‌شود و با افزایش وزن جنین و پیشرفت بارداری، افزایش پیدا می‌کند.

علت گرفتگی و دردهای شکم و زیر شکم در دوران بارداری

• طی بارداری، ماهیچه‌ها و مفاصل مادر شل‌تر می‌شوند. این اتفاق به خاطر ایجاد فضا برای بزرگ شدن رحم است و همین تغییرات و فشارها می‌تواند در ناحیه شکم احساس گرفتگی ایجاد کند.
• در اوایل بارداری، به‌خاطر لانه‌گزینی جفت در رحم، انقباضاتی رخ می‌دهد که شما آن را به صورت درد، کوفتگی یا گرفتگی زیر دل احساس می‌کنید.
• اگر در سه ماهه سوم، این گرفتگی‌ها مدام تکرار شد می‌تواند نشانه نزدیک شدن زایمان یا همان دردهای کاذب زایمانی باشد.

ارتباط درد زیر شکم در اوایل بارداری و جنسیت جنین

وقتی جفت در اوایل بارداری در حال تشکیل شدن است، عروقش را ب‌صورت تهاجمی وارد لایه داخلی رحم می‌کند تا به آن بچسبد و از این طریق مواد غذایی را از مادر گرفته و به جنین برساند. این تهاجم عروق جفت به رحم باعث می‌شود شما مثل زمان قاعدگی در ناحیه زیردل احساس درد کنید. حتی در کنار درد زیر شکم در ماه اول بارداری، امکان دیدن لکه هم وجود دارد. ممکن است حوالی هفته ششم تا هشتم در زیر شکم احساس تیر کشیدن داشته باشید که علت آن لانه‌گزینی جفت است. این درد هیچ ارتباطی به جنسیت جنین ندارد و جزئی از فرایند طبیعی بارداری است.

* مقاله کلیه درد در بارداری را مطالعه کنید.

درد شکم در بارداری به علت قطع جفت

جفت باید تا لحظه‌ای که نوزاد از بدن مادر خارج می‌شود، سر جای خود چسبیده باشد. اگر زودتر از این زمان جدا شود، درد شدیدی زیر دل ایجاد می‌کند و می‌تواند با خونریزی یا لکه بینی‌ همراه باشد. این درد معمولاً به هیچ طریقی، نه با استراحت و نه مسکن آرام نمی‌شود. در این وضعیت حرکات و ضربان قلب جنین کاهش پیدا می‌کند.

سقط جنین همراه با درد شکم

یکی از نشانه‌های مهم سقط، داشتن درد شکم و زیر شکم در بارداری همراه با لکه بینی یا خونریزی است. درد سقط، با استراحت خوب نمی‌شود. با هر حرکت و فعالیتی شدیدتر می‌شود. مثل درد لانه گزینی مبهم و قابل تحمل نیست چون در شرایط سقط، جفت و جنین از دیواره رحم جدا شده و رحم با انقباضات خود سعی می‌کند آن‌ها را خارج کرده و زودتر به حالت قبلی خود برگردد. این دردها به‌صورت پراکنده تا حدود دو هفته بعد از سقط نیز می‌تواند احساس شود.

* مقاله درد ناف در اوایل بارداری نشانه چیست را مطالعه کنید.

علت درد زیر شکم و تکرر ادرار در بارداری

طی دوران حاملگی به‌خاطر ضعیف‌تر شدن سیستم ایمنی، بدن مستعد ابتلا به عفونت ادراری در بارداری می‌شود. این بیماری اگر به درستی درمان نشود، می‌تواند در ناحیه زیر شکم با درگیر کردن و فشار به مثانه، باعث ایجاد درد شود. در این حالت تکرر ادرار بارداری، سوزش و احساس فشار حین دفع ادرار شما را آزار می‌دهد. ضمناً عفونت درمان نشده می‌تواند منجر به زایمان زودرس شود.

دل درد حاملگی خارج رحمی چگونه است؟

در این نوع از بارداری، به‌جای این‌که جفت داخل حفره رحم لانه گزینی کند، در جای نامناسب لانه می‌گزیند. شایع‌ترین محل برای بارداری خارج رحمی، لوله‌های رحمی و تخمدان‌ها هستند. از این رو طی بارداری خارج از رحم، اصولاً درد یک طرفه، در سمت راست زیر شکم یا سمت چپ است.

این درد، شدید و شوکه کننده‌ و معمولاً با لکه بینی یا خونریزی همراه است و با استراحت بهتر نمی‌شود. ممکن است شدت درد به سرشانه یا کمر نیز سرایت کند.

* مقاله لانه گزینی کی اتفاق میفتد را مطالعه کنید.

درد شکم در سه ماهه دوم حاملگی

اگر درد محدود به زیر شکم و بدون خونریزی یا لکه‌بینی باشد، با استراحت خوب شود و اگر با سفتی شکم همراه نباشد، بی‌خطر است. علت آن نیز افزایش سایز رحم است. ضمناً کشیدگی رباط‌ها و عضلات جهت باز شدن فضای کافی برای رحم هم در ایجاد این درد نقش دارند.

اگر حالت درد شدید و غیرقابل کنترل، همراه با سفت شدن شکم در بارداری، خونریزی، لکه بینی و آبریزش باشد، معاینه و سونوگرافی لازم است.

برای درد زیر شکم در بارداری چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

زمانی درد نگران کننده است که علائم زیر را داشته باشید:

• درد شدید و غیرقابل کنترل
• همراه با خونریزی، لکه بینی یا آبریزش از واژن
• درد همزمان با سفت شدن شکم
• سابقه بیماری مادر طی بارداری (مثل فشار خون بارداری، مسمومیت حاملگی یا پره اکلامپسی، دیابت و...)
• وجود فیبروم بزرگ در رحم
• سابقه زایمان زودرس در بارداری‌های قبلی
• دردهای کاذب زایمانی در سه ماهه سوم نیز شایع هستند. دردهایی مثل درد قاعدگی در زیر شکم که گهگاه حس می‌شوند.
• ضمناً بخاطر آمادگی بدن جهت زایمان، مفاصل لگن شل‌تر می‌شوند که می‌تواند حس درد و کشیدگی یا گرفتگی در زیر دل ایجاد کند.

درد شکم مربوط به زایمان زودتر از موعد

به زایمان زودتر از ۳۷ هفته کامل، زایمان زودرس می‌گویند. شرایط طوری است که در آن کل رحم یا همان ناحیه شکم شما همزمان با درد سفت می‌شود و این سفتی و درد طبق یک الگوی منظم تکرار می‌شود. مثلاً شما در یک ساعت، چهار مرتبه این درد و سفتی را احساس می‌کنید و هر بار حدود چند ثانیه طول می‌کشد. این درد با استراحت خوب نمی‌شود. احساس سنگینی و فشار نیز در زیر دل ممکن است به شما دست دهد. گاهی این شرایط می‌تواند با آبریزش از واژن یا لکه‌بینی نیز همراه باشد.

درمان دردهای شکم و زیرشکم در بارداری

براساس علت درد، درمان دل دردهای بارداری نیز متفاوت است. اما برای اکثر دردها، استراحت مطلق یا نسبی توصیه می‌شود. ممکن است پزشک برای جلوگیری از زایمان زودرس برای شما شیاف یا آمپول پروژسترون تجویز کند.

• اگر علت درد استخوانی باشد ورزش، مصرف مناسب منابع کلسیم و منیزیم به شما برای کاهش درد کمک می‌کند. بخصوص دردهای حاصل از کشیدگی تاندون‌ها و شل‌تر شدن مفاصل.
• اگر علت، سقط و یا بارداری خارج رحمی باشد براساس شرایط، پزشک از دو روش دارویی یا جراحی جهت درمان استفاده می‌کند.
• اگر علت دردهای شکم و زیر شکم در دوران بارداری عفونت باشد معمولاً بعد از درمان عفونت احساس درد از بین می‌رود.

همچنین می‌توانید با پرس‌وجو از افرادی که چنین دردی هنگام بارداری داشته‌اند و روش‌های درمانی آن‌ها  مطلع شوید.

سوالات پرتکرار کاربران و پاسخ متخصص

۹ هفته باردارم و از دیشب شکم درد خفیف دارم می‌تواند خطرناک باشد؟

اگر درد شدید نشود و خونریزی نداشته باشید، معمولاً طبیعی است، اما بهتر است با پزشک مشورت کنید.

درد زیر شکم، درد کمر و تکرر ادرار در ماه ۹هم بارداری نشانه چیست؟

این علائم می‌توانند نشانه نزدیک شدن به زایمان یا عفونت ادراری باشند؛ بهتر است برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.

برای درد زیر شکم در باردادی و سوزش معده چه چیزی بخورم؟

مایعات زیاد بنوشید و استراحت کنید. در صورت نیاز با پزشک مشورت کنید.