سندرم تخمدان پلی کیستیک در بارداری

سندروم تخمدان پلی کیستیک یا pcos، یکی از مشکلات رایجی است که برای بسیاری از زنان پیش می‌آید و می‌تواند منجر به بروز مشکلات زیادی از جمله ناباروری در آنها شود. از این رو تشخیص و درمان آن موضوع بسیار مهمی است و حتماً باید آن را جدی گرفت. در ادامه در مورد ماهیت این مشکل، علائم و روش‌های درمانی آن بیشتر توضیح می‌دهیم. 

سندروم تخمدان پلی کیستیک چیست

این عارضه زمانی پیش می‌آید که تخمدان‌ها در زنان بزرگ شده و کیست‌های ریز و درشتی در آن شکل می‌گیرد. کیست درواقع کیسه‌های بافتی مملو از مایعات هستند که می‌توانند در داخل یا روی سطح تخمدان‌ها تشکیل شوند. هنوز دلیل مشخصی برای این عارضه مطرح نشده است اما در اثر بروز آن، عملکرد عادی تخمدان‌ها مختل شده و هورمون تستوسترون از آنها ترشح می‌شود که باعث بروز علائمی مردانه در زنان می‌شود. البته این موضوع، چندان غیرعادی نیست زیرا این هورمون همیشه از تخمدان‌ها آزاد می‌شود اما در زمان ایجاد کیست تخمدان، میزان آن افزایش پیدا می‌کند.  

در زمان بروز سندروم تخمدان پلی کیستیک، ترشح هورمون‌های استروژن و پروژسترون نیز به هم می‌خورد که مشکلاتی نظیر اختلال در زمان قاعدگی را به همراه دارد. بعلاوه تخمک گذاری نیز دچار اختلال می‌شود و به جای رسیدن یک فولیکول؛ چندین فولیکول ریز ایجاد می‌شود که حتی گاهی مانع از رخ دادن پریود می‌شوند. تنبلی تخمدان یکی از بیماری‌های تاثیرگذار روی باروری است. زمان تخمک گذاری در تخمدان پلی کیستیک به دلیل اختلال در ترشح هورمون‌ها قابل محاسبه نیست و در نتیجه احتمال بارداری در این بیماری به میزان زیادی کاهش پیدا می‌کند. 

علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک 

شما می‌توانید از طیف وسیعی از نشانه‌ها متوجه‌ی بروز سندروم تخمدان پلی کیستیک در بارداری شوید. که بعضی از رایجترین آنها به شرح زیر است اما برای تشخیص دقیق تنبلی تخمدان به سونوگرافی و معاینه‌ی پزشکی نیاز دارید. 

• به هم خوردن پریودی. تعداد دفعات عادت ماهانه در زنان مبتلا به این عارضه به میزان زیادی کاهش پیدا می‌کند و حتی می‌تواند به هشت بار در سال برسد. 
• ظهور موهای ضخیم و زائد در نواحی مانند چانه، پشت لب، قفسه سینه، اطراف ناف و ... این موهای زائد رشد سریعی نیز دارند و هر بار که اصلاح می‌شوند در عرض یک تا دو روز دوباره جوانه می‌زنند. 
• ظهور جوش‌های زیادی در صورت. حتی در زنانی که به صورت نرمال پوست‌های کم جوشی دارند.
• افزایش وزن و چاقی ناگهانی و پرسرعت
• ریزش مو در سر 
• اختلال در امر بارداری 
• خونریزی‌های شدید در دوران پریودی

احتمال بارداری با سندروم تخمدان پلی کیستیک

اغلب زنانی که به سندروم تخمدان پلی کیستیک مبتلا هستند می‌توانند باردار شوند. با این حال ممکن است باردار شدن آنها به سرعت سایر زنان نباشد. در اولین آزمایشاتی که برای بارداری زنان انجام می‌شود، موضوع ابتلای آنها به این عارضه بررسی می‌شود تا در صورت وجود توسط داروهای مخصوص درمان شود. با این حال در زنانی که به این عارضه مبتلا هستند، با کاهش وزن، شانس بارداری افزایش پیدا می‌کند. سندروم تخمدان پلی کیستیک حتماً باید برای بارداری کنترل شود زیرا شرایط رحم را به هم ریخته و احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهد.

سندرم تخمدان پلی کیستیک و بارداری

زنانی که به این عارضه دچار هستند برای باردار شدن باید تحت نظر پزشک قرار بگیرند و برای تحریک تخمک گذاری داروهایی مصرف کنند که در ادامه بیشتر در موردشان توضیح می‌دهیم. اما یکی از مسائل دیگر این است که سندروم تخمدان پلی کیستیک در بارداری دوم کمتر مشکل ساز است و بعد از یک بار بارداری، تخمدان‌ها در بیشتر زنان فعال می‌شوند و دیگر برای حاملگی دوم نیازی ندارند که از داروهای تقویت کننده استفاده کنند.

تخمدان پلی کیستیک و پسردار شدن

یکی از شایعاتی که در مورد سندروم تخمدان پلی کیستیک در حاملگی وجود دارد، تاثیر آن بر تعیین جنسیت جنین است. بعضی معتقدند که جنین این زنان دختر می‌شوند. حال آنکه چنین موضوعی صحت علمی ندارد. تعیین جنسیت، موضوعی کاملاً تصادفی است و به ترکیب کروموزومی بستگی دارد که قابل کنترل نیست و تحت تاثیر بیماری‌های خاصی تغییر نمی‌کند. درمورد قرص پسردار شدن تضمینی در این مقاله بیشتر بخوانید.

درمان تخمدان پلی کیستیک در بارداری 

یکی از نکات مهم در موردن سندروم تخمدان پلی کیستیک در بارداری، تشخیص سریع مشکل است. در صورت تشخیص به موقع، عوارض آن به حداقل کاهش پیدا می‌کند. بعضی از شایع‌ترین داروهایی که برای درمان این عارضه استفاده می‌شود به شرح زیر است:

• قرص‌ ضد بارداری: این قرص‌ها که ترکیبی از استروژن و پروژسترون هستند به میزان زیادی در جلوگیری از بی‌نظمی‌های پریودی و ظهور موهای زائد و جوش‌های صورت کمک می‌کنند. با این حال استفاده از آنها برای زنانی که قصد بارداری دارند تجویز نمی‌شود.
• متفورمین: این دارو که در اصل برای درمان دیابت نوع دو استفاده می‌شود با تنظیم میزان انسولین به کاهش علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک در بارداری کمک می‌کند. بعلاوه این قرص به کاهش وزن نیز کمک می‌کند که در کنترل این عارضه موثر است. 
• کلومیفن: این دارو یک داروی تقویت کننده برای بارداری است در کنار کنترل عارضه‌ی تنبلی تخمدان، شانس چند قلوزایی را نیز افزایش می‌دهد.
• پروژستین: نوعی قرص حاوی هورمون پروژسترون است که مصرف آن به تنظیم هورمون‌ها و کنترل عوارض سندروم تخمدان پلی کیستیک کمک می‌کند. 

در کنار استفاده از این داروها برای درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک در بارداری، شما می‌توانید با استفاده از محلو‌ل‌های شستشو و مصرف آنتی بیوتیک‌ها جوش‌های صورت خود را درمان کنید. و همچنین در کنار آنها می‌توانید با کاهش وزن و مصرف انواع معجون برای تقویت تخمدان تاثیر زیادی بر کنترل این بیماری بگذارید.

در مواردی که استفاده از این داروها تاثیرگذار نباشد، از عمل‌های جراحی استفاده می‌شود. عمل کوتریزاسیون لاپاروسکوپیک تخمدان یکی از عمل‌هایی است که توسط لیزر انجام می‌شود و در آن روی تخمدان‌ها چند سوراخ ایجاد می‌شود که باعث برگشت آنها به حالت عادی و تحریک تخمک گذاری می‌شود. 

درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک در طب سنتی

شما همیشه این شانس را دارید که در کنار مصرف داروها با استفاده از روش‌های طب سنتی که هم کم هزینه‌ هستند و هم عوارض بسیار کمی دارند، شانس کاهش این بیماری را دو چندان کنید. بعضی از این داروهای گیاهی به شرح زیراند:

• گیاه پنج انگشت: که حداقل باید به مدت ۳ تا ۴ ماه مصرف شود و نتیجه بخشی آن در گروی همین مداومت است.
• نخل اره‌ای: این گیاه یک خاصیت ضد آندروژنی دارد که به کاهش این سندروم کمک می‌کند.
• شیرین بیان: این گیاه دارویی به کاهش هورمون تستوسترون و بهبود تخمک گذاری کمک زیادی می‌کند. شما می‌توانید آن را در کنار گیاهانی مانند پونه یا گل صد تومانی مصرف کنید.
• شبدر قرمز: این گیاه مانند قرص‌های استروژنی عمل کرده و به کنترل هورمون‌ها در این عارضه و کاهش آکنه‌های صورت کمک می‌کند.
• رازیانه: این گیاه با کمک به تولید استروژن می‌توان برای درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک در بارداری استفاده شود.

سایر گیاهان و سبزیجاتی مانند پیاز، توت خشک و زغال‌اخته و .. نیز به تنظیم هورمون‌های زنانه و درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک برای بارداری کمک می‌کنند.

درمان خانگی پلی کیستیک تخمدان

اما سوال مهم این است آیا می‌توانیم خودمان به درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک کمکی کنیم؟ بله در کنار مصرف داروها و گیاهان دارویی، شما می‌توانید با انجام کارهایی از جمله افزایش تحرک و ورزش و کاهش وزن به رفع این مشکل کمک کنید. همچنین داشتن رژیم غذایی با کربوهیدرات‌های کنترل شده می‌تواند در درمان این عارضه بسیار موثر باشد.