بیماری‌های تاثیرگذار در باروری کدام‌اند؟

دی ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
بیماری‌های تاثیرگذار در باروری

بعد از مدتی طولانی استفاده از کاندوم و قرص‌های پیشگیری از بارداری، اگر چند ماه اول رابطه جنسی بدون محافظت، منجر به بارداری نشود می‌تواند برای همسران، شوکه کننده باشد. برای اکثر زوج‌ها، بهترین راه حل صبر است. 80 درصد زوج‌هایی که هفته‌ای دو بار یا بیشتر رابطه جنسی برقرار می‌کنند، خود به خود در طی یک سال باردار می‌شوند ما اگر موثر نبود چه؟

اگر زیر 35 سال هستید و یک سال است که تلاش می‌کنید یا بیش از 35 سال دارید و شش ماه است که تلاش می‌کنید، شاید وقت آن رسیده است که به پزشک مراجعه کرده و دلایل احتمالی باردار نشدن را بررسی کنید. اغلب دلیل این مسئله، سن است زیرا هر چه سن شما بالاتر می‌رود، تخمک کمتری دارید و کیفیت آن‌ها نیز پایین‌تر است یا مسئله از اسپرم همسرتان است. با این حال بیماری‌هایی نیز وجود دارند که باعث ناباروری می‌شود. خبر خوب این است که بیشتر آن‌ها قابل درمان هستند. در ادامه به بیماری‌های تاثیرگذار در باروری با جزئیات بیشتری پرداخته شده است.

 

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

یکی از بیماری‌های تاثیرگذار در باروری سندرم تخمدان پلی کیستیک است. PCOS باعث عدم تعادل هورمونی می‌شود که در توانایی تخمک‌گذاری در بدن اختلال ایجاد می‌کند و این شایع‌ترین علت ناباروری است. اگر قاعدگی شما نامنظم باشد و موهای زائد صورت یا آکنه داشته باشید ممکن است به آن مبتلا باشید. این موارد نشان‌دهنده میزان بالاتری از هورمون مردانه یا آندروژن در بدن شما است.

خبر خوب این است که PCOS با مصرف انواع معجون خانگی برای تقویت تخمدان و برخی داروهای خوراکی از جمله لتروزول که به تخمک‌گذاری کمک می‌کند، توسط پزشک قابل درمان است. این درمان بسیار ارزان است، افراد می‌توانند آن را خارج از کلینیک باروری انجام دهند و برخلاف لقاح آزمایشگاهی (IVF)، احتمال این که فرد کودک و بارداری سالم داشته باشد وجود دارد. البته فراموش نکنید که تشخیص این بیماری و نوع درمانی که برای شما مناسب است توسط پزشک تعیین می‌شود.

آندومتریوزیس

اگر هر ماه، تقریباً در زمان پریود شدن، درد شدید دارید، ممکن است عامل آن بیماری آندومتریوزیس باشد. در این بیماری، آندومتر یا لایه داخلی رحم در بیرون از رحم تشکیلی می‌شود. اگرچه، برای بسیاری از افراد، این بیماری بر باروری تاثیر نمی‌گذارد اما در برخی دیگر آندومتریوزیس می‌تواند باعث التهاب مزمن شود که احتمال لقاح موفقیت‌آمیز را کاهش می‌دهد.

در موارد شدیدتر، این بیماری می‌تواند منجر به زخم شدن و مسدود شدن لوله‌های رحمی شود. درمان آندومتریوزیس برای درد نسبت به درمان آن برای باروری متفاوت است. ممکن است برای تسکین درد برای برداشتن بافت اضافی آندومتر جراحی انجام شود، در حالی که برای حل مشکل لوله‌های رحمی ممکن است از IVF استفاده شود.

*در این مقاله بخوانید پره اکلامپسی چیست و چطور درمان میشود.

فیبروئید رحم

فیبروم‌ها تومورهای غیر سرطانی هستند که در رحم شما رشد می‌کنند و باعث پریودهای شدید و درد شکم می‌شوند. درواقع فیبرومها از بیماری‌های تاثیرگذار در باروری محسوب می‌شوند. این مسائل در حدود یک‌سوم زنان دیده می‌شود و اگر از نژاد آفریقایی باشید احتمال ابتلا به آن‌ها بیشتر است. اگرچه در اکثر مواقع، فیبروئید رحم روی باروری تأثیر نمی‌گذارد اما یک نوع از آن معروف به فیبروئیدهای ساب موکوزال (Submucosal) می‌تواند تاثیرات مضری داشته باشد.

این نوع فیبروئید رحم در دیواره داخلی رحم رشد می‌کند، لقاح را دشوارتر می‌کند و احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهد. به همین دلیل است که وقتی زنان در کلینیک باروری آزمایش می‌شوند پزشکان همیشه به دنبال فیبروئید در دیواره داخلی رحم هستند که رفع این مشکل اغلب از طریق یک عمل جراحی ساده انجام می‌شود. 

کم‌کاری تیروئید

احساس می‌کنید خسته‌اید و وزن شما افزایش پیدا می‌کند؟ در بعضی از افراد، این موارد نشانه کم‌کاری تیروئید است. در این بیماری بدن شما به اندازه کافی هورمون‌های تولیدشده توسط تیروئید یعنی تری یدوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) را تولید نمی‌کند.

علاوه بر احساس رخوت و افزایش وزن، کم‌کاری تیروئید می‌تواند در سیگنال‌های هورمونی برای آزاد شدن تخمک اختلال ایجاد کند. خبر خوب این است که کم‌کاری تیروئید معمولا با هورمون مصنوعی تیروئید به نام لووتیروکسین درمان می‌شود.

بیماری های کم کردن در باروری

بیماری التهابی لگن

برخی از عفونت‌های ناشی از رابطه جنسی، از جمله کلامیدیا و سوزاک، اغلب علائم خاصی ندارند بنابراین ممکن است درمان نشده باقی بمانند. این مسئله می‌تواند منجر به بیماری التهابی لگن شود. بیماری التهابی لگن زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌های این بیماری‌ها در رحم و لوله‌های واژن که به طور معمول محیطی عقیم هستند پخش می‌شوند. این مسئله می‌تواند منجر به بافت اسکار شود و در نهایت لوله‌های رحمی را مسدود کند.

در بعضی موارد، جراحی می‌تواند به برطرف شدن بافت اسکار کمک کند اما این کار آن‌چنان برای بارداری، موفقیت‌آمیز نیست. با این حال، بسیاری از زنان مبتلا به بیماری التهابی لگن می‌توانند با IVF باردار شوند که لوله‌های رحمی را دور می‌زند.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله "نکاتی که باید در مورد مصرف فولیک اسید قبل و هنگام بارداری بدانید" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

بیماری‌های خودایمنی

اختلال خود ایمنی یکی دیگر از بیماری‌های تاثیرگذار در باروری است که باعث می‌شود بدن به خودش حمله کند. شرایطی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس از راه‌های بی‌شماری باعث تخریب باروری می‌شوند. آن‌ها ممکن است توانایی بدن در تولید اسپرم یا تخمک سالم را کاهش دهند، توانایی تخمک برای قرار گرفتن در رحم را کاهش دهند، به ساختارهای بدن آسیب برسانند یا حتی باعث حمله بدن مادر به جنین شوند.

سرطان

سرطان می‌تواند تقریبا در همه حوزه‌های عملکرد افراد مبتلا از جمله باروری آن‌ها تاثیر بگذارد. شیمی‌درمانی به تمام سلول‌های بدن شما حمله می‌کند، بنابراین اگر شما به طور فعال تحت شیمی‌درمانی هستید، اقدام به بارداری عاقلانه نیست. در این زمان، ممکن است فرزندی با نقص شدید به دنیا بیاورید، چندین سقط جنین را تجربه کنید یا از ناباروری طولانی‌مدت رنج ببرید. اکثر پزشکان توصیه می‌کنند تا 12 ماه پس از شیمی‌درمانی برای اقدام به بارداری صبر کنید. در مورد زمان مناسب برای اقدام به بارداری پس از شیمی‌درمانی باید با پزشک معالجتان مشورت کنید.

سرطان فعال ممکن است به اندام‌های تناسلی حمله کرده و بارداری را دشوار یا غیرممکن سازد. به خصوص اگر علائم دیگری را در کنار ناباروری تجربه می‌کنید، مهم است که در اسرع وقت مشاوره پزشکی دریافت کنید. حتی پس از بهبودی سرطان، آسیب به ساختارهای تولید مثل می‌تواند در باروری تداخل ایجاد کند. هر کسی که سابقه سرطان دارد، قبل از اقدام به بارداری باید با یک متخصص مشورت کند.

نابهنجاری‌های ساختاری

حتی اگر اسپرم و تخمک سالم باشند نابهنجاری‌های ساختاری می‌توانند باروری را مختل کنند:

  • مشکلات موجود در سیستم تولید مثل مردان می‌تواند توانایی انزال را از بین ببرد یا باعث شود اسپرم کمتری در انزال وجود داشته باشد.
  • ناهنجاری‌های ساختاری در سیستم تولیدمثل زنان ممکن است در توانایی تخمک برای قرار گرفتن در رحم یا توانایی رحم در حفظ بارداری سالم مشکل ایجاد کنند. نقص در دهانه رحم ممکن است باعث سقط جنین یا زایمان زودرس شود.

در این مقاله به موضوع بیماری‌های تاثیرگذار در باروری پرداخته شد. همان‌طور که مطالعه کردید بیماری‌های زیادی می‌توانند باعث کاهش توانایی باروری در مردان و زنان شوند که البته بسیاری از آن‌ها قابل درمان هستند. در نظر داشته باشید که این فهرست شامل تمام بیماری‌های مؤثر روی باروری نیست. در کنار اینکه لازم است برای افزایش توانایی باروری خود، سبک زندگی سالمی داشته باشید لازم است برای بررسی این بیماری‌ها نیز اقدام کنید تا بتوانید بارداری سالمی داشته باشید. بنابراین معاینات عمومی پیش از بارداری را جدی بگیرید.