علائم جنین مرده در شکم در ماه های مختلف و عوارض آن

مرگ جنین قبل از هفته بیستم، سقط جنین و بعد از آن، مرده‌زایی نام دارد. یکی از مهم‌ترین نشانه‌های مرده‌زایی، عدم حرکت جنین در رحم است که بعد از آن نیاز به معاینه و بررسی‌های بیشتر وجود دارد. مشکلات هورمونی، جفتی و کروموزومی از جمله دلایل مرده‌زایی هستند. در این مقاله قصد داریم در مورد دلایل و علائم جنین مرده در شکم و روش‌های پیشگیری از این موضوع بیشتر توضیح دهیم.

پادکست خلاصه مقاله علائم جنین مرده در شکم:

با نصب اپلیکیشن گهواره، می‌توانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیه‌های تغذیه‌ای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایش‌ها و غربالگری‌های ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری می‌کند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، می‌توانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیام‌های مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک می‌کند دوران بارداری سالم و آگاهانه‌ای را تجربه نمایید.

تفاوت سقط با مرده‌زایی

مرگ جنین با توجه به زمان وقوع آن به دو دسته تقسیم می‌شود. در صورتی که مرگ قبل از هفته بیستم بارداری باشد، به آن سقط جنین و در صورتی که بعد از هفته بیستم باشد، مرده‌زایی می‌گویند. مرده‌زایی‌ با سقط ناخواسته جنین متفاوت است اما هر دو آن‌ها به معنای از دست دادن جنین و خاتمه یافتن بارداری هستند. این عارضه چندان شایع و متداول نیست اما به یکی از نگرانی‌های والدین تبدیل شده است. بنابراین مادر باردار باید تحت نظر کامل پزشک باشد و تمامی علائمش کنترل شود تا در صورت مشاهده علائم غیرطبیعی، اقدامات لازم برای جلوگیری از مرگ جنین انجام شود.

* مقاله علائم سقط جنین در هفته اول را مطالعه کنید.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

علائم جنین مرده در شکم در سه ماه اول

در صورتی که مرگ جنین در سه ماهه اول بارداری و قبل از هفته بیستم، یعنی زمانی که امکان زنده ماندن جنین در خارج از رحم وجود ندارد، اتفاق بیفتد، به آن سقط جنین گفته می‌شود. در این زمان سطح پروژسترون ترشح شده از جسم زرد کاهش پیدا کرده و هورمون جفتی برای حفاظت از جنین کافی نیست. از علائم سقط جنین می‌توان به درد شدید، خونریزی و گرفتگی رحمی اشاره کرد. دلایل مرگ جنین در سه ماهه اول عبارتند از: مشکلات هورمونی، جفتی، کروموزومی و مشکلات انعقاد خون.

*مقاله علائم بارداری خارج از رحم را مطالعه کنید.

علائم مردن جنین در شکم در سه ماه دوم

علائم مرگ جنین در سه ماهه دوم چگونه است؟ شایع‌ترین علائم مرگ جنین در شکم عبارتند از:

• احساس نکردن تحرک جنین بعد از هفته 24 بارداری
• از بین رفتن علائم بارداری بصورت ناگهانی
• خونریزی یا لکه بینی
• درد در ناحیه شکم
• تب بالا
• گرفتگی عضلات

در نظر داشته باشید که علائم فوق تنها برای هشدار بوده و لزوماً به معنای مرگ جنین نیست. اگر این علائم را داشتید برای بررسی‌های بیشتر سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

* مقاله بالا بودن cnv igg در بارداری را مطالعه کنید.

روش تشخیص مرگ جنین

معمولاً پس از حس نکردن تحرک جنین در رحم و یا طی یکی از معاینات معمول در دوران بارداری، مرگ جنین تشخیص داده می‌شود. در این صورت پزشک با استفاده از گوشی داپلر، ضربان قلب جنین را گوش می‌دهد و پس از انجام سونوگرافی و اکوکاردیوگرافی قلب جنین، مرگ او را اعلام می‌کند. 

در برخی موارد با انجام سونوگرافی یا آزمایش خون، می‌توان احتمال برخی دلایل سقط را بررسی کرد. پزشک می‌تواند با انجام آزمایش آمنیوسنتز، مشکلات کروموزومی که شاید در مرگ جنین نقش داشته‌اند را بررسی کند.

دلایل مرگ جنین در سه ماهه دوم 

در بسیاری از موارد با وجود بررسی‌های زیاد، علت مرگ جنین مشخص نمی‌شود و در برخی موارد ممکن است تنها یک عامل باعث مرگ جنین نباشد. از علت‌های شایع مرگ جنین در دوران بارداری، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* مقاله برای تشکیل قلب جنین چه بخوریم را مطالعه کنید.

رشد کند جنین: جنین‌هایی که سرعت رشد آن‌ها کند است، شانس زنده ماندن کمتری نسبت به دیگر جنین‌ها دارند. به‌خصوص آن دسته از جنین‌ها که در رشدشان خللی به‌وجود آمده است.

پیچیدن بند ناف به دور گردن: حتما شنیده‌اید که علت برخی از مرده‌زایی‌ها، پیچیده شدن بند ناف به دور گردن جنین و خفه شدن او است اما باید بدانید که در بسیاری از بارداری‌هایی که بند ناف دور گردن جنین بوده، هیچ خطری جنین را تهدید نکرده و در انتها یک زایمان سالم انجام شده است.

مشکلات مادرزادی: ناهنجاری‌های ژنتیکی، کروموزومی و مشکلات ساختاری از دیگر علل‌های مرگ جنین به شمار می‌آید. برخی از جنین‌ها ممکن است دارای چندین نقص مادرزادی باشند.

عفونت: از دیگر علل مرگ جنین، عفونت در مادر، جنین یا جفت است؛ به‌خصوص اگر عفونت قبل از هفته 28 بارداری اتفاق بیفتد. عفونت‌های شناخته شده‌ای که باعث مرگ جنین می‌شوند، عبارتند از: پاروویروس، سیتومگالوویروس، لیستریوز و سیفلیس، سندرم تورچ.

دیابت بارداری: یکی از مهم‌ترین دلایل سقط جنین، دیابت در بارداری است. در صورتی که دیابت بارداری کنترل نشود، مانند یک سم عمل کرده و سبب مرگ جنین می‌شود. دیابت، اکسیژن‌رسانی به جنین را مختل می‌کند. بنابراین قند خون مادر باید کنترل شده و هر دو هفته یک‌بار، یک سونوگرافی انجام شود.

جدا شدن زودرس جفت: زمانی که جفت قبل از زایمان از دیواره رحم جدا شود باعث مرگ جنین می‌شود.

اگرچه جنین مرده هرگز احیا نخواهد شد اما انجام بررسی‌های دقیق برای مشخص شدن علت مرگ بسیار مهم است تا از تکرار آن جلوگیری شود. البته فراموش نکنید که متأسفانه در بیش از نیمی از موارد، هیچ دلیلی برای مرگ جنین وجود ندارد.

خوردن چه خوراکی هایی باعث مرگ جنین می شود؟

مصرف بعضی غذاها می‌تواند منجر به بروز سقط جنین شود:

• تخم مرغ خام
• پاپایای نارس
• کافئین
• آناناس
• ماهی با جیوه بالا
• جگر
• شیر غیر پاستوریزه
• سبزیجات شسته نشده و پوست کنده
• جوانه‌های خام
• کنجد
• الکل

* مقاله سقط جنین در هفته ششم را مطالعه کنید.

جنین مرده بدون خونریزی 

جنین مرده ولی خونریزی ندارم. این اتفاق نشانه چیست؟ بیشتر مادران تصور می‌کنند که اولین و مهم‌ترین علائم برای مرگ و یا سقط جنین، خونریزی و لکه‌بینی است. بنابراین زمانی که هیچ یک از این علائم را ندارند و سونوگرافی به آن‌ها اعلام می‌کند که جنین خود را از دست داده‌اند، بسیار تعجب می‌کنند.

باید بدانید خونریزی ناشی از سقط جنین، حاصل از کاهش ناگهانی سطح پروژسترون است که پس از آن پوشش رحم، شروع به ریزش می‌کند. در برخی موارد، خونریزی دیرتر خود را نشان می‌دهد زیرا ممکن است روند سقط جنین، چند روز یا حتی چند هفته طول بکشد. بنابراین ممکن است متخصص زنان، سقط را قبل از شروع علائم تشخیص دهد. پس از تشخیص مرگ جنین بدون خونریزی، بافت‌های بارداری و پوشش رحم باید از بدن خارج شود.

جنین مرده چه زمانی سقط می‌شود؟

بیشتر سقط‌ها در ماه‌های اول بارداری و 85 درصد آن‌ها قبل از هفته 12 بارداری رخ می‌دهد. یک زن ممکن است قبل از آن‌که متوجه بارداری شود، جنین خود را سقط کند.

خارج کردن جنین مرده از رحم

برخی زنان باردار، به دلایل پزشکی نیاز به زایمان فوری دارند که اغلب بی‌خطر است. زایمان در این شرایط معمولاً در عرض 2 هفته پس از مرگ نوزاد، انجام می‌شود. در این فاصله می‌توانید با پزشک مشورت کنید که برای افتادن جنین مرده چه باید کرد. و ممکن است نیاز به مداخله پزشکی شود. برای خارج کردن جنین از رحم از دو روش زیر استفاده می‌شود:

• القای زایمان: در صورتی که مادر در سه ماهه سوم بارداری باشد، از این روش استفاده می‌شود. در این روش، در صورتی که واژن هنوز کامل باز نشده و آماده زایمان نیست، هورمون اکسی‌توسین تزریق می‌شود که باعث شروع انقباضات رحمی می‌شود.
• اتساع و تخلیه رحم یا کورتاژ: در صورتی که مادر در سه ماهه دوم بارداری باشد، می‌توان از این روش استفاده کرد که ممکن است با بیهوشی کامل یا موضعی انجام شود. در این روش، دهانه رحم را با استفاده از ابزاری باز کرده، جفت را جدا کرده و سپس توسط دستگاه ساکشن و مکنده جنین را از رحم خارج می‌کنند.

بعد از خارج کردن جنین مرده از رحم چه باید کرد؟

بعد از خارج کردن جنین، حفره رحم بررسی می‌شود تا چیزی از اجزای بدن جنین و جفت در رحم باقی نمانده باشد. در این‌جا برای جلوگیری از بروز عفونت، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود. پس از خروج جنین مرده، در این دوره پزشک ممکن است از داروهایی مانند قرص مترژن برای تخلیه بقایا استفاده کند. یک رژیم تغذیه‌ای برای تقویت بعد از سقط در اختیار مادر قرار می‌گیرد.

اگر جنین مرده در شکم بماند چه می‌شود؟

اگر جنینی در اواخر بارداری بمیرد و در رحم بماند، ممکن است زن دچار اختلال انعقادی شود که می‌تواند باعث خونریزی شدید شود (انعقاد داخل عروقی منتشر). سایر عوارض ماندن جنین مرده در شکم مادر نیز شامل عفونت رحم، مشکلات گوارشی مانند تهوع و اسهال، گرفتگی یا درد شکم و تب است.

روش‌های پیشگیری از مردن جنین در شکم چیست؟

روش‌های زیادی برای حفظ بارداری و جلوگیری از مرگ داخل رحمی جنین وجود دارد. اگر در گذشته سابقه سقط جنین یا مرده‌زایی داشتید، به محض بارداری مجدد، حتماً وضعیت خود را به پزشک اطلاع دهید تا دستورالعمل‌های لازم برای حفظ بارداری در اختیارتان قرار بگیرد. با این حال، پیروی از نکات زیر می‌تواند به میزان زیادی از بروز مرده‌زایی جلوگیری کند:

• پرهیز از استعمال دخانیات و مصرف الکل
• مصرف غذاهای خطرناک که در بالا به آن اشاره کردیم
• انجام ندادن ورزش‌های خطرناک یا داشتن تحرک شدید
• حفظ سلامت عمومی و جلوگیری از ابتلا به عفونت‌ها و بیماری‌ها

سوالات پرتکرار کاربران و پاسخ متخصص

هفته 7 بودم، خونریزی کردم و گفتند جنین مرده، ولی دارو ندادند و هنوز دفع نشده، چه کنم؟

اگر پس از 6 روز جنین دفع نشده، باید به پزشک مراجعه کنید؛ ممکن است نیاز به دارو یا کورتاژ باشد تا از عوارضی مثل عفونت جلوگیری شود.

۵ هفته باردارم، خونریزی شدید دارم، ۷ روز است جنین مرده ولی دفع نشده، چه اقداماتی انجام دهم؟

در صورت عدم دفع جنین پس از این مدت، باید با پزشک مشورت کنید؛ معمولاً از دارو یا روش‌های جراحی مانند کورتاژ استفاده می‌شود.

آیا اگر باردار باشم و نوزاد مرده باشد، تست بارداری نشان می‌دهد؟

بله، حتی در صورت مرگ جنین، هورمون بارداری (hCG) برای مدتی در خون و ادرار باقی می‌ماند و تست بارداری ممکن است مثبت شود.

آیا کسانی که بعد از مرده‌زایی کورتاژ شده‌اند، باردار شده‌اند؟

بله، بسیاری از زنان پس از کورتاژ به طور کامل بهبود می‌یابند و می‌توانند دوباره باردار شوند؛ با این حال، قبل از بارداری مجدد باید بررسی پزشکی انجام شود.