نوزاد از چند ماهگی می تواند نان بخورد؟

دادن نان به نوزاد یکی از خوراکی‌های رایجی است که اتفاقا کودکان آن را دوست دارند. با توجه به اینکه نان‌ها در انواع مختلفی پخت و پز می‌شوند، این سوال که دقیقا نوزاد  از چند ماهگی می‌تواند نان بخورد، پرسش پر تکراری است که می‌خواهیم امروز اختصاصا به آن بپردازیم. 

بهترین سن برای دادن نان به نوزاد 

به محض شروع تغذیه تکمیلی نمی‌توانید به نوزاد نان بدهید؛ اما مدتی که از شروع تغذیه تکمیلی گذشت و نوزاد خوردن غذای جامد را آغاز کرد، می‌توانید نان را مثلا در قالب صبحانه برای نوزاد 9 ماهه وارد رژیم غذایی او کنید. طبیعتا اگر کودک دندان داشته باشد، راحت‌تر می‌توانید به او نان بدهید؛ اما برای شروع می‌توانید نان را در سوپ یا آبِ گوشتِ رقیق خورد یا اصطلاحا تیلیت کنید و به کودک بدهید. به این ترتیب هم کودک نان خورده است، هم سیر شده است و هم چیزی در گلوی او نمی‌ماند و نیاز به جویدن ندارد. 

*در مورد جدول برنامه غذایی نوزاد 5 ماهه در این مقاله بیشتر بخوانید.

بهترین نان برای نوزاد چیست؟

باید نانی به کودک بدهید که فاقد شکر و نمک و ادویه باشد و ترجیحا از آرد غنی تهیه شده باشد. حتما در هنگام انتخاب نان به مقدار نمک و ادویه موجود در آن توجه کنید. کودک زیر یک سال مجاز به استفاده از نمک در رژیم غذایی نیست. بنابراین نمک نباید در قالب هیچ ماده خوراکی وارد سبد غذایی او شود. 

اگر پیدا کردن چنین نانی برای شما سخت است، به راحتی می‌توانید نان بدون نمک و ادویه و شکر در منزل تهیه کنید و در اختیار کودک خود قرار دهید. 

علائم کلی حساسیت به گندم

معمولا نان ماده آلرژیکی نیست و حساسیتی در نوزاد ایجاد نمی‌کند؛ اما طبیعتا اگر اندازه آن بزرگ باشد و کودک قادر به بلعیدن نباشد، مشکل‌ساز خواهد شد. لذا حتما به نوع نان، اندازه و مقدار نانی که در اختیار کودک می‌گذارید، توجه کنید. 

این نکته را نیز بدانید که کهیر، خس خس سینه، درد معده و اسهال علائم کلی حساسیت به گندم هستند. این علائم بلافاصله بعد از مصرف غذای حاوی گندم ظاهر می‌شوند. کودکانی که نفخ، استفراغ، اسهال و درد معده را تجربه می‌کنند؛ اما هیچگونه خس خس سینه و کهیری ندارند احتمالا به حساسیت به گندم یا بیماری سلیاک مبتلا هستند. تشخیص علائم آلرژیک یا حساسیت ناشی از بیماری سلیاک بسیار دشوار است. بنابراین، خوراندن محصولات گندم به کودک را قطع کنید و برای تشخیص دقیق با پزشک مشورت کنید.

* از چه سنی به کودک چای بدهیم | بهترین چای برای کودک کدام است

کودکانی که به گندم حساسیت یا آلرژی دارند، می‌توانند نان تهیه شده از آرد بادام، حبوبات و تیوبر (tubers) مصرف کنند. حتما قبل از معرفی این گزینه‌های جایگزین، نظر متخصص اطفال خود را بپرسید.

نکات مهم در دادن نان به کودک

• نان گندم کامل را به نان تصفیه شده یا غنی شده ترجیح بدهید.
• به دنبال برچسب‌های نان گندم کامل که "100 درصد از آرد گندم کامل تهیه شده" روی بسته بندی نان باشید. این نکته را نیز بدانید که هر "نان قهوه ای" لزوما نان گندم کامل نیست. ترکیبات روی بسته‌بندی را برای داشتن آرد گندم کامل 100 درصد بررسی کنید. همچنین درصد گندم کامل را هم بررسی کنید. از نانی که 100 درصد از گندم کامل تهیه شده استفاده کنید.
• از مصرف نان گندم کامل چند غله خودداری کنید، زیرا ممکن است این نان‌ها حاوی دانه‌ها و مغزها باشند. برای پیشگیری از بروز واکنش‌های آلرژیک نانی که فقط دارای یک غله (گندم کامل) است، انتخاب کنید.
• به دنبال نان‌هایی که حاوی سدیم کم و فاقد انواع شیرینی‌های افزودنی هستند، باشید. همچنین نان را از لحاظ وجود هر گونه افزودنی دیگر هم بررسی کنید.
• نان تازه به کودک بدهید.
• قانون تست حساسیت را در هنگام دادن نان به کودک رعایت کنید. به عبارت دیگر روش "انتظار 3 تا 5 روز" را دنبال کنید؛ تا زمانی که نان را به کودک معرفی می کنید موضوع حساسیت به گندم را رد کنید. زمانی که نان را به کودک معرفی می‌کنید هیچ غذای جدیدی را به برنامه غذایی او اضافه نکنید تا از حساسیت داشتن یا نداشتن او مطلع شوید.

• در صورت سازگاری گندم برای کودک، به حد اعتدال نان‌های گندم کامل را به عنوان بخشی از رژیم غذایی متعادل به او بدهید؛ زیرا ممکن است مصرف بیش از حد نان شکم کودک را پر کرده و جایی برای خوردن شیر مادر و سایر مواد غذایی باقی نگذارد.
• نان را به اندازه های کوچک برش بزنید تا به راحتی قورت داده شوند. اگر کودک نان را دوست نداشت چند روز صبر کنید و دوباره آن را امتحان کنید. همچنین می‌توانید نان را به همراه غذاهای دیگر مانند پوره‌های سبزیجات و میوه‌ها به کودک معرفی کنید.
• کودکان بالای 8 ماه می‌توانند تکه کوچکی از نان تست شده سبک، نان ساندویچی باریک، پوست‌های نان و نان پیتا را به عنوان غذای لقمه‌ای بخورند.
• برای کودکان نوپایی که انواع مختلفی از غذاهای جامد را می‌خورند‌، می‌توانید انواع نان‌های دیگر مانند نان ذرت کامل، نان با آرد جوانه زده یا نان چاودار، نان چند غله کامل، نان خمیر ترش و نان تخم کتان را بعد از مشورت با متخصص اطفال امتحان کنید.

فواید و عوارض نان‌های سنتی برای کودک

با توجه به اینکه مصرف بیشتر خانوارها انواع مختلفی از نان‌های سنتی است، بسیاری در مورد دادن نان سنگک به نوزاد، نان بربری، نان لواش، نان تافتون و سایر نان‌های سنتی سوال می‌پرسند. باید بدانید که معمولا میزان نمک موجود در این نان‌ها برای گوارش و معده نوزاد مناسب نیست، لذا بهتر است که از نان‌های یاد شده در قسمت قبل استفاده کنید. در صورت دادن هر یک از این نان‌ها به کودک، هرگز زیاده‌روی نکنید و ترجیحا به کودکان بالا 8 ماه اینگونه نان‌ها را بدهید و حتما مراقب باشید که مسیر گلوی آنها را مسدود نکند. 

کلام آخر

دادن نان به نوزاد کار ساده‌ای است که در بسیار مواقع کودک را به خوبی سرگرم می‌کند؛ اما همواره توجه داشته باشید که در کودکان کوچکتر همواره خطر خفگی با نان وجود دارد؛ لذا حتما زمانی که به کودک نان می‌دهید در کنارش باشید و او را تنها رها نکنید.