مصرف جگر در بارداری ضرر دارد؟

شهریور ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
مصرف جگر در بارداری ضرر دارد

بسیاری از مادران نمی‌دانند که مصرف جگر در بارداری ضرر دارد یا مفید است. اما همگی می‌دانیم که تغذیه بارداری اگر سالم باشد از عوامل تاثرگذار در داشتن فرزند سالم است! غذاهایی که هنگام بارداری مصرف می‌کنید تثیر مستقیمی در نحوه رشد کودک درون شما دارند. غذاهای زیادی وجود دارند که باید در بارداری در حجم بیشتری مصرف شوند و مواردی هم وجود دارند که باید محدود شوند. به همین دلیل در مورد مصرف جگر در دوران بارداری دچار سردرگمی می‌شوند. در ادامه درباره مضرات و فواید جگر در بارداری توضیح خواهیم داد.

مضرات خوردن جگر در بارداری چیست؟

  • ویتامین آ موجود در جگر، به شکلی است که حتی در مقادیر اندک هم می‌تواند به جنین صدمه بزند. کبد حاوی غلظت بالایی از ویتامین A است. شما با خوردن جگر سفید در بارداری بیشتر از خوردن جگر مرغ در بارداری ویتامین آ وارد بدنتان خواهید کرد. 
  • ویتامین A موجود در جگر به شکل رتینول است. مصرف بیش‌ ازحد ویتامین آ در این شکل، می‌تواند منجر به نقایص هنگام تولد شود. این نقایص می‌تواند به‌ صورت جهش باشد و یا حتی منجر به رشد سلول‌های سرطانی شود. بنابراین رتینول برای زنان باردار مضر تلقی می‌شود و باید از مصرف هر شکلی از آن، اجتناب شود. جگر همچنین دارای کلسترول بالایی است که برای خانم‌های بارداری که دارای مشکلات مربوط به فشار خون بالا هستند، انتخاب مناسبی نیست.
  • علاوه بر اینکه باید از خوردن جگر مرغ یا جگر سفید در بارداری تا حد ممکن اجتناب کنید، باید از محصولات مراقبت از پوست موضعی که حاوی روغن کبد یا رتینول هستند و داروها یا مکمل‌هایی که غلظت بالایی از ویتامین A را به شکل رتینول دارند نیز، اجتناب کنید. حتی جذب پوستی رتینول هم می‌تواند برای جنین خطرناک باشد.

فواید جگر در بارداری چیست؟

جگر دارای مواد مغذی بسیاری است که برای سلامتی ما مفید است. هم خوردن جگر سیاه در بارداری و می‌تواند این ترکیبات مغذی را به بدن شما برسانند هم جگر سفید در بارداری ؛ مهمترین آنها عبارتند از:

  • آهن که وجود آن در جگر یکی از مهم‌ترین دلایلی است که به زنان باردار مصرف جگر توصیه می‌شود. آهن در تشکیل هموگلوبین خون نقش دارد. بنابراین آهن خطر کم خونی را در زنان باردار که حجم خونشان تا دو برابر افزایش می‌یابد، کاهش می‌دهد و به سلامت گردش خون کمک می‌کند.
  • پروتئین‌ها که منبع اصلی انرژی هستند و یک زن باردار برای حمایت از رشد کودک، به مقادیر بیشتری از آن نیاز دارد. مادران باردار می‌توانند مقادیر کافی از پروتئین را از طریق مصرف جگر در بارداری دریافت کنند.
  • اسید فولیک که نقش مهمی در محافظت از کودک در رحم دارد و همچنین رشد عصبی وی را تقویت می‌کند.
  • یکی دیگر از خطرات تهدید کننده مصرف جگر در بارداری، احتمال آلوده بودن آن است. عده ای از متخصصان دریافتند که علاوه بر میزان زیاد ویتامین جگر که خطر ساز است، باکتری به نام «لستریا» نیز در جگر های آلوده، بویژه جگر گوسفند وجود دارد.
  • ویتامین A که برای سلامت چشم و تقویت سیستم ایمنی کودک لازم است. اما ویتامین A موجود در جگر به شکلی است که می‌تواند مشکلاتی را برای جنین شما ایجاد کند. به همین دلیل است که مصرف جگر در بارداری ضرر دارد.

جگر سفید در بارداری مجاز است؟

طبق بررسی های بدست آمده میزان پروتئین جگر سفید از جگر سیاه کمتر است. ولی جگر سفید از نظر میزان چربى تقریبا مشابه جگر سیاه است. مقدار کلسترول جگر سفید شبیه جگر سیاه و بیشتر از گوشت کم چربى است. همچنین لازم به ذکر است که مقدار آهن موجود در جگر سفید از جگر سیاه کمتر است.
بسیاری از افراد فکر می کنند که جگر سفید منبع غنی از ویتامین A است، اما باید گفت که مقدار این ویتامین در جگر سفید نسبت به جگر سیاه خیلی کمتر است. طبق بررسی های بدست آمده در 100 گرم جگر سیاه حدود 36000 واحد ویتامین A می باشد. اما در 100 گرم جگر سفید 36 واحد ویتامین A هست.پزشکان توصیه می کنند که درمورد مصرف جگر سفید نیز همانند جگر سیاه در دوران بارداری احتیاط های لازم را داشته باشید و به هیچ وجه بیش از حد مجاز از هیچ یک از آنها مصرف نکنید.
ولی خب متاسفانه باید بگوییم جگر سفید یا همان شش (ریه) ارزش غذایی زیادی ندارد و همانند گوشت فقط بعنوان یک منبع پروتئینی برای رشد می تواند مفید واقع شود.
از ویتامین های مهم موجود در جگر سفید می توان به ویتامین D ،E و B12 اشاره کرد. به این ترتیب این ماده غذایی می تواند برای رشد استخوان ها و درمان کم خونی نیز مفید باشد. 100 گرم جگر سیاه گوسفند که با آتش ملایم پخته شده باشد، دارای 220 کالری انرژی، 5/2 گرم کربوهیدرات، 5/30 گرم پروتئین و 8/8 گرم چربی است.

مقدار مجاز مصرف جگر در بارداری چقدر است؟

در حال حاضر هیچ مطالعه‌ای وجود ندارد که نشان دهد مقدار مجاز مصرف جگر در بارداری چقدر است، بهتر است از مصرف جگر در بارداری خودداری شود. در عوض می‌توانید از سایر انواع گوشت در بارداری استفاده نمایید. اگر هوس جگر در بارداری به سراغتان آمد چه باید بکنید؟

گفته می‌شود حدود 2500 واحد بین‌المللی ویتامین A را می‌توان با اطمینان در دوران بارداری مصرف کرد. اما مقادیر بیشتر از آن، می‌تواند جنین را در معرض برخی نواقص مادرزادی قرار دهد. بااین‌وجود، به دلیل اینکه فرم ویتامین آ موجود در جگر از نوع بدی است، احتمالاً مصرف این میزان از آن مجاز نیست.

اما اگر هوس خوردن جگر در بارداری به سراغتان آمد، مصرف یکبار جگر در بارداری یا حتی دو بار، خطر خاصی برای جنین به همراه نخواهد داشت. در این شرایط، خوردن جگر مرغ در بارداری بهتر از جگر سفید است؛ زیرا رتینول کمتری دارد. همچنین بهتر است بعد از پشت سر گذاشتن سه ماهه اول بارداری آن را مصرف کنید تا خطرات ناشی از آن، کمتر شود. برخی از متخصصین نیز معتقدند که خوردن یک‌بار جگر در ماه، مشکلی برای مادر و جنین ایجاد نمی‌کند؛ بااین‌وجود قبل از مصرف جگر در دوران بارداری حتماً با پزشک متخصص زنان یا ماما مشورت کنید.

بهترین جایگزین جگر در بارداری چیست؟

همان‌طور که دیدید با وجود فواید جگر در بارداری شما نمی‌توانید جگر را لااقل به‌طور منظم، در رژیم غذایی بارداری خود مانند مصرف گوشت در بارداری قرار دهید. با این وجود شما به ویتامین A برای حفظ سلامت پوست، چشم و سیستم ایمنی بدن خود و جنین نیاز دارید. شما می‌توانید از سایر منابع ویتامین آ در بارداری استفاده کنید که برای رشد کودک شما نیز مفید باشند؛ شامل: 

  • هویج
  • سیب زمینی شیرین
  • كدو حلوايی
  • اسفناج
  • شلغم
  • چغندر

همه این منابع برای سلامت چشم و تقویت سیستم ایمنی مفید هستند و به‌عنوان آنتی اکسیدان‌های مؤثر عمل می‌کنند. بهترین بخش آن این است که ویتامین A موجود در این سبزیجات به شکل بتاکاروتن است که برای بدن شما و جنین بسیار مفید است و مانند ویتامین آ جگر در بارداری ضرر دارد، نیست. مصرف بتاکاروتن ضرری برای مادر و جنین ندارد.

منبع:

https://www.momjunction.com/articles/safe-eat-liver-pregnancy_0078634/