شیاف پروژسترون مقعدی در بارداری برای چیست | عوارض و طرز استفاده

شیاف پروژسترون برای حفظ بارداری و جلوگیری از سقط جنین تجویز می‌شود. این شیاف که با نام‌های شیاف فرتیژست یا سیکلوژست (Cyclogest) در داروخانه‌ها موجود است، به دو شکل واژینال و مقعدی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه قصد داریم در مورد کاربردها، عوارض و نحوه استفاده از شیاف پروژسترون مقعدی در بارداری بیشتر توضیح دهیم.

پادکست خلاصه مقاله شیاف پروژسترون مقعدی در بارداری:

با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.

شیاف پروژسترون در بارداری مقعدی است یا واژینال؟

شیاف پروژسترون در بارداری می‌تواند از نوع مقعدی یا واژینال باشد. داروهای پروژسترونی با نام‌های یوتروژستان یا لوتوژل از نوع واژینال هستتد و نباید به صورت مقعدی و رکتال استفاده شوند. در شرایطی که خونریزی شدید است، باید از انواع شیاف مقعدی استفاده کنید. تشخیص این‌که شیاف پروژسترون در بارداری از چه طریق باید استفاده شود، با پزشک است. 

شیاف اکتوژست ۴۰۰ در بارداری مقعدی است یا واژینال

این شیاف به شکل واژینال است‌ اما برخی از انواع تجاری آن مقعدی نیز هستند که روی جعبه درج شده است.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

طرز استفاده شیاف پروژسترون مقعدی در بارداری

برای استفاده از شیاف مقعدی پروژسترون و رکتال  نیازی به خیس یا چرب کردن شیاف نیست. این داروها خودشان حالت لغزنده دارند. با این حال اگر ناراحتی و درد مقعدی دارید، می‌توانید برای لغزنده شدن، آن را کمی خیس کنید. اگر قرار است روزانه و مدت حداقل یک ماه از این شیاف‌ها استفاده کنید، بهتر است شیاف را مرطوب کنید تا هم ناراحتی ایجاد نکند و هم دچار شقاق مقعدی نشوید.

چند دقیقه بعد از شیاف پروژسترون دستشویی برویم؟

بهتر است قبل از گذاشتن شیاف حتماً دستشویی بروید زیرا استفاده از شیاف مقعدی، دفع را تحریک می‌کند اما یک ساعت بعد مصرف، دفع مدفوع بعد از شیاف پروژسترون ایرادی ندارد. توصیه می‌شود برای افزایش جذب، دفع ادرار حداقل ۳۰ دقیقه و دفع مدفوع حداقل ۱ ساعت بعد از مصرف شیاف باشد.

بعد از شیاف پروژسترون چقدر دراز بکشیم؟

توصیه می‌شود حداقل ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دراز بکشید تا شیاف خارج نشود اما اگر استراحت بیشتری بعد از شیاف داشته باشید، بهتر هم هست. ترشحات نارنجی بعد از شیاف پروژسترون طبیعی است و به دلیل استفاده از شیاف و ترکیب ‌آن با محتویات روده است.

عوارض شیاف پروژسترون مقعدی در بارداری

استفاده از شیاف پروژسترون مقعدی و لکه‌بینی در بارداری با یکدیگر در ارتباط‌اند. معمولاً در صورت لکه‌بینی در بارداری، پزشک شیاف پروژسترون واژینال تجویز نمی‌کند و باید به صورت رکتال آن را مصرف کنید؛ خصوصاً در لکه‌بینی‌های شدید.

تنها عارضه‌‌ی خطرناک شیاف مقعدی پروژسترون، شقاق مقعدی است که روش کنترل و پیشگیری آن را در بالا توضیح دادیم. سایر عوارض شیاف پروژسترون عبارتند از بی‌خوابی، درد یا ناراحتی شکمی، درد پستان، قرمزی پوست، یبوست، خستگی، درد و سوزش در مقعد یا واژن و اسهال و نفخ.

مزایای شیاف پروژسترون مقعدی در بارداری 

هدف مصرف شیاف پروژسترون در دوران بارداری، حفظ بارداری و جلوگیری از سقط است. این شیاف به شکل مصنوعی، سطح پروژسترون بدن را بالا نگه می‌دارد تا زمانی که جفت شروع به تولید این هورمون کند.

چنانچه به هر دلیلی پزشک تشخیص دهد که سطح هورمون پروژسترون در بدن مادر باردار کم است یا جفت بیش از حد پایین قرار گرفته است، ممکن است روند استفاده از شیاف پروژسترون ادامه‌ داشته باشد. حتی برخی از پزشکان ممکن است در شرایط عادی و با هدف شروع یک بارداری سالم و بدون مشکل برای حداقل یک ماه، استفاده از شیاف پروژسترون را تجویز کنند.

همچنین از شیاف پروژسترون برای بهبود سندرم پیش از قاعدگی، بهبود وضعیت افسردگی پس از زایمان و حتی تقویت بارداری در زنانی که در حال درمان ناباروری هستند نیز استفاده می‌شود.

شیاف پروژسترون برای چی خوبه؟

وقتی جواب آزمایش بتا مثبت اعلام می‌شود، به این معنی است که لانه‌گزینی با موفقیت انجام و بارداری اتفاق افتاده است. معمولاً بررسی‌های تکمیلی برای تشخیص سلامت بارداری از همان هفته پنجم بارداری آغاز می‌شود. در واقع پزشک بعد از مشاهده عدد بتا و پاسخ مثبت آزمایش hcg، بررسی‌های لازم در مورد حاملگی خارج رحمی، حاملگی پوچ یا مولار را انجام می‌دهد. 

پس از اطمینان از سلامت بارداری، ممکن است با توجه به وضعیت مادر نیاز باشد از همان ماه اول یا با اندکی تأخیر، استفاده از شیاف پروژسترون یا cyclogest آغاز شود. مثلاً در صورت مشاهده لکه‌بینی باید سریعاً پزشک را در جریان قرار دهید، زیرا لکه‌بینی می‌تواند یک نشانه هشدار برای بارداری باشد و لازم شود از شیاف پروژسترون استفاده کنید.

شیاف پروژسترون تا چند ماهگی مصرف می‌شود؟

بسته به شرایط مادر و جنین، شیاف پروژسترون مقعدی در بارداری، می‌تواند از ابتدا تا اواخر بارداری استفاده شود. توجه داشته باشید قطع خودسرانه شیاف پروژسترون در بارداری می‌تواند خطرناک باشد. در صورتی که دکتر دستور قطع دارو را داد، دیگر نباید به مصرفش ادامه دهید.

مدت زمان جذب شیاف پروژسترون مقعدی چقدر است

جذب شیاف معمولاً ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد. برای جذب بهتر و عدم خروج شیاف پس از استفاده دراز بکشید.

آمپول و شیاف پروژسترون در بارداری

پروژسترون به اشکال مختلف قرص، شیاف (شیاف فرتیژست، شیاف پروژسترون 400 و...) و آمپول در بازار در دسترس است. سؤال مهم این است که کدام‌یک اثرگذاری بیشتری دارد؟

تحقیقات انجام شده روی زنان باردار مختلف نشان می‌دهد درمان با پروژسترون تزریقی و یا شیاف پروژسترون، هر دو می‌تواند به یک اندازه در حفظ و ادامه‌ی بارداری مؤثر باشد. همچنین عوارض آمپول و شیاف پروژسترون مقعدی در بارداری نیز مشابه است. با این حال مشخص شده که آمپول پروژسترون از نظر قیمتی به صرفه‌تر است.

* مقاله آمپول پروژسترون در بارداری را مطالعه کنید.

مصرف همزمان قرص دوفاستون و شیاف پروژسترون مقعدی در بارداری

بسیاری از زنان ممکن است در دوران بارداری، دکتر خود را عوض کنند و هر دکتر تجویز خاص خود را داشته باشد. به عنوان مثال برای حفظ جنین و پایداری بارداری ممکن است، یکی شیاف پروژسترون تجویز کند و دیگری قرص دوفاستون یا هر داروی مشابه‌ی دیگر. نکته‌ی مهم این است که شما نباید این داروها را با هم مصرف کنید زیرا میزان پروژسترون در بدن شما بیش از حد افزایش می‌یابد که می‌تواند عوارضی مانند کمردرد شدید برایتان داشته باشد. بنابراین در صورت تغییر پزشک، حتماً لیست داروهای مصرفی خود را در اختیارش قرار دهید.

شیاف پروژسترون مقعدی در بارداری برای درد لگن 

یکی از تغییراتی که در بارداری رخ می‌دهد، تغییر سطح هورمون‌ها در بدن مادر است که باعث بروز عوارضی می‌شود. افزایش هورمون‌های پروژسترون، استروژن و ریلکسن در بارداری می‌تواند رباط‌هایی که استخوان‌های لگن را نگه داشته‌اند شل کند و همین موضوع باعث ایجاد درد در این ناحیه می‌شود. با مصرف شیاف پروژسترون مقعدی در بارداری، واضح است که احتمالاً این دردها تشدید شوند. اگر دردها آزاردهنده شد، برای کاهش و مدیریت درد با پزشک مشورت کنید.

سوالات پرتکرار کاربران و پاسخ متخصص

آیا شیاف اکتوژست در بارداری از طریق مقعد است؟

بیشتر شیاف‌ها مثل اکتوژست از طریق واژن استفاده می‌شوند، اما در موارد خاص می‌توان از مقعد استفاده کرد؛ بهتر است طبق دستور پزشک باشد.

شیاف برای لکه‌بینی، مقعدی است یا واژنی؟

برای لکه‌بینی، معمولاً شیاف از طریق واژن مصرف می‌شود مگر اینکه پزشک استفاده مقعدی را تجویز کرده باشد.

آیا شیاف پروژسترون ضرر دارد؟ آیا درست است که موجب شکاف کام و ... می‌شود؟

شیاف پروژسترون معمولاً بی‌خطر است و برای حفظ بارداری تجویز می‌شود. ارتباط قطعی با شکاف کام ثابت نشده؛ در صورت نگرانی با پزشک مشورت کنید.

شیاف پروژسترون واژنی استفاده می‌کنم، اما خونریزی قطع نمی‌شود، بنظرتان از مقعد بهتر است؟

اگر خونریزی ادامه دارد، مهم است علت بررسی شود. استفاده مقعدی می‌تواند جایگزین باشد، اما حتماً نظر پزشک را بپرسید.