قرص آسپرین در بارداری (آ اس آ) +عوارض استیل سالیسیلیک اسید 80 در بارداری

انتشار: آذر ۱۴۰۰ | بروزرسانی: بهمن ۱۴۰۳
قرص استیل سالیسیلیک اسید در بارداری

مصرف قرص استیل سالیسیلیک اسید در بارداری کاملا بی‌خطر نیست. اسید آستیل سالیسیلیک (ASA) همان آسپرین است که به عنوان یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی کاربرد دارد و اغلب برای درمان دردهای خفیف، تب و التهاب تجویز می‌شود. البته در برخی موارد به عنوان رقیق‌کننده خون و درمان حملات قلبی، سکته و درد قفسه سینه نیز استفاده می‌شود. در این مقاله بیشتر در مورد کاربردها و عوارض قرص آسپرین در بارداری توضیح خواهیم داد.

پادکست خلاصه مقاله قرص آسپرین در بارداری:

با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.

قرص استیل سالیسیلیک اسید 80 برای چیست؟

قرص استیل سالیسیلیک اسید 80 برای چیست؟

استیل سالیسیلیک اسید (قرص آسپرین) یکی از داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) است. این قرص برای کاهش تب و تسکین دردهای خفیف تا متوسط ناشی از ناراحتی‌هایی مثل دردهای عضلانی، دندان درد، سرماخوردگی و سردرد استفاده می‌شود. در برخی موارد از این دارو، برای کاهش درد و تورم ناشی از آرتریت (التهاب مفصل) نیز استفاده می‌کنند.

مصرف دوز پائین قرص آسپرین، از لخته شدن خون جلوگیری کرده و بدین ترتیب، ریسک سکته مغزی و حمله قلبی را کاهش می‌دهد. همچنین احتمال دارد پزشک، پس از جراحی شریان‌های مسدود شده (مثلاً جراحی بای پس، اندآرترکتومی کاروتید، استنت کرونر) دوزهای پایین آسپرین را به عنوان رقیق کننده خون تجویز کند. البته تجویز آسپرین در بارداری می‌تواند ناشی از دلایل دیگری باشد که در ادامه شرح خواهیم داد.

آیا مصرف آسپرین در دوران بارداری بی خطر است؟

خیر و نه کاملاً؛ آسپرین برای بانوان باردار بی‌خطر محسوب نمی‌شود، مگر آن‌که با اجازه پزشک مصرف شود. با این‌که شواهد نشان نمی‌دهد آسپرین ضعیف (۷۵ تا ۳۰۰ میلی‌گرم / آسپرین بچه) مشکلی برای مادر یا جنین ایجاد کند اما بهتر است، تنها با تجویز پزشک استفاده شود. 

معمولاً چه زمانی خوردن آسپرین در بارداری تجویز می‌شود؟

معمولا چه زمانی خوردن آسپرین در بارداری تجویز می‌شود؟

آسپرین تنها زمانی از جانب پزشک تجویز می‌شود که شرایط خاصی وجود داشته باشد. در ادامه موارد آن را شرح می‌دهیم.

فشار خون بارداری

هنگامی که خانم باردار دچار فشار خون بالا در بارداری است، پزشک قرص آسپرین را برای جلوگیری از زایمان پرخطر تجویز می‌کند.

سندروم هیوز

پزشک برای خانم‌هایی که از سندروم هیوز رنج می‌برند، قرص آسپرین تجویز می‌کند. در این حالت از سقط جنین و زایمان زودرس جلوگیری می‌شود. این سندرم نوعی اختلال ایمنی است که در آن آنتی‌بادی‌های غیرعادی با لخته شدن غیرطبیعی خون در سیاهرگ‌ها و عروق مرتبط هستند. این سندروم بیشتر روی پاها تأثیر می‌گذارد اما ممکن است لخته در کلیه‌ها، ریه‌ها و سایر اندام‌ها نیز ایجاد گردد.

در این شرایط، تمایل زیادی برای لخته شدن خون وجود دارد. این مسئله باعث مسدود شدن جریان خون و نرسیدن مواد مغذی به جنین، جلوگیری از رشد جنین و در نتیجه از دست دادن مکرر جنین و زایمان‌های زودرس می‌شود.

سندرم هیوز به سندرم آنتی فسفولیپید (APS)، سندرم آنتی فسفولیپید آنتی بادی (Antiphospholipid Antibody Syndrome)  یا خون چسبنده نیز معروف است.

پره اکلامپسی

پره اکلامپسی مشکل دیگری است که پزشک برای رفع آن، قرص آسپرین تجویز می‌کند. پره اکلامپسی بارداری که قبلا توکسمی نامیده می‌شد، وضعیتی در زنان باردار است که با فشار خون بالا، پروتئینوری و تورم دست‌ها و پاها همراه است. شدت آن می‌تواند از خفیف تا شدید، متغیر باشد و معمولاً در اواخر بارداری اتفاق می‌افتد.

پره اکلامپسی، چندین ارگان بدن را درگیر کرده و در پنج تا هفت درصد از بارداری‌ها رخ می‌دهد. این بیماری می‌تواند باعث عوارض برای جنین و مادر شود. این عارضه معمولاً بعد از هفته بیستم بارداری بروز می‌کند و با افزایش فشار خون مادر یا همراه با پروتئینوری (دفع پروتئین در ادرار) مشخص می‌شود. پره اکلامپسی منجر به عملکرد نادرست جفت می‌شود. بنابراین اکسیژن و خون به درستی به جنین نمی‌رسد و حتی می‌تواند سبب مرگ جنین در هنگام زایمان شود.

عدم درمان پره اکلامپسی خطر تشنج و عوارض مغزی را به دنبال دارد که نهایتاً منجر به ختم حاملگی با سقط یا سزارین می‌شود. این مشکل در خانم‌هایی که اضافه وزن، سابقه فشار خون بالا یا دیابت دارند، بیشتر دیده می‌شود.

خوردن آسپرین به مقدار کم و تحت نظارت پزشک (در حد  60 تا 80 میلی‌گرم)، می‌تواند باعث کاهش احتمال پره اکلامپسی شود. اگر این بیماری در ابتدای بارداری تشخیص داده شود، آسپرین بعد از هفته دوازدهم بارداری تجویز می‌شود.

سایر علل تجویز آسپرین در بارداری

  • سندرم آنتی فسفو لیپید (APLS) که یک اختلال سیستم ایمنی است و موجب ایجاد لخته خون می‌شود.
  • دیابت یا اختلالات کلیوی

قرص استیل سالیسیلیک اسید قبل از بارداری

چنانچه باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید، قبل از مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید. مصرف آسپرین در دوره بارداری ممکن است منجر به خونریزی مادر یا جنین در زمان زایمان شود.

در مورد مصرف قرص استیل سالیسیلیک اسید قبل از بارداری، باید به این موضوع اشاره کنیم که محققان دانشگاه یوتا و مؤسسه ملی بهداشت کودکان و توسعه انسانی (NICHD ) دریافته‌اند که فقط ۸۱ میلی‌گرم از آسپرین روزانه ممکن است احتمال باروری را  با کاهش التهاب سیستماتیک بدن زنان و بهبود محیطی  که در آن جنین رشد می‌کند، افزايش دهد. همچنین بر اساس تحقیقات، مصرف آسپرین تا یک سوم، شانس تولد نوزاد پسر را نسبت به تولد نوزاد دختر، در مادران باردار افزایش می‌دهد. با این وجود، مصرف این دارو به هر دلیلی و با هر هدفی فقط باید تحت نظر پزشک باشد.

عوارض استیل سالیسیلیک اسید

عوارض استیل سالیسیلیک اسید

عوارض خفیف و بیشتر شایع

  •  سوءهاضمه خفیف
  • خونریزی بیش  از حد طبیعی

عوارض شدید و کمتر شایع

  • سطح پوست قرمز می‌شود، تاول می‌زند و به راحتی کنده می‌شود
  • زرد شدن پوست یا سفیدی چشم
  • تورم دست یا پا
  • سرفه همراه با خون
  • وجود خون در ادرار، مدفوع یا استفراغ
  • درد در مفاصل دست و پا
علت مصرف عوارض برای مادر عوارض برای جنین اشکال دارویی
جلوگیری از فشار خون بالا درد معده مشکلات قلبی جویدنی
جلوگیری از پره‌اکلامپسی تورم صورت و بدن مشکلات تنفسی قرص جوشان
سندرم آنتی فسفولیپید تعویق زایمان سقط جنین شیاف
درمان بیماری‌های کلیوی خون در مدفوع کمبود وزن ترکیب آسپرین و کدئین
دیابت خس خس سینه نقص هنگام تولد  

بهترین زمان مصرف قرص آ اس آ در بارداری

بهترین زمان مصرف قرص آ اس آ در بارداری

مصرف روزانه آسپرین با دوز پایین در سه ماهه اول بارداری خطر سقط جنین ندارد. آسپرین با دوز بالا در بارداری می‌تواند خطر نقص عضو در جنین را بالا ببرد.

دوز استاندارد آسپرین (تا ۴ گرم) در سه ماه سوم بارداری خطر دارد. مصرف آسپرین پس از هفته سی بارداری می‌تواند منجر به بسته شدن زودهنگام داکتوس آرتریوزوس یا مجرای شریانی باز (رگ خونی که نقش مهمی در بدن جنین بازی می‌کند) و تأخیر در زایمان و تولد شود. این موضوع می‌تواند باعث بالا رفتن احتمال ناهنجاری‌های قلبی و ریوی نوزاد شود. همچنین می‌تواند موجب خونریزی طولانی مدت در مادر و جنین شود.

با نظر پزشک و طبق تجویز او، معمولاً مصرف آسپرین با دوز کم از هفته ۱۲ تا ۱۶ بارداری شروع می‌شود. اگرچه دستورالعمل‌های ACOG و USPSTF توصیه می‌کنند که شروع مصرف دارو باید از هفته ۱۲ تا ۲۸ بارداری باشد، اما شواهد اخیر نشان می‌دهد که شروع مصرف در ابتدای سه ماهه دوم، ممکن است مفیدتر باشد.

مروری بر چهل و پنج مطالعه انجام شده، بر روی بیش از بیست هزار زن باردار که روزانه دوز پایین آسپرین مصرف می‌کردند، نشان می‌دهد که مصرف این دارو قبل از هفته شانزدهم حاملگی، در پیشگیری از پره اکلامپسی شدید و محدودیت رشد جنین بسیار مؤثر است.

اما شروع مصرف آسپرین پس از هفته شانزدهم حاملگی، ممکن است در این زمینه مؤثر نباشد. بنابراین زنان در معرض خطر، باید در اوایل بارداری شناسایی شوند و مصرف آسپرین را قبل از هفته شانزدهم بارداری آغاز کنند.

تداخلات دارویی آسپرین (ASA) با سایر داروها

آسپرین با داروهای زیر تداخل دارویی دارد:

  • استامینوفن
  • مولتی ویتامین
  • آنتی بیوتیک
  • فاموتیدین
  • سرماخوردگی
  • داروهای فنی توئین، سولفونیل اوره ها، وارفارین
  • داروهای محرک دستگاه گوارش استروئیدها، آنتی بیوتیکها و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی

شرایط نگهداری داروی Aspirin

قرص آسپرین، در دمای بالا خاصیت خود را از دست می‌دهد و باید در مکان‌های خشک و خنک، مانند یخچال نگهداری شود.

طریقه مصرف آسپرین در بارداری

بهترین زمان مصرف قرص آ اس آ 80 در بارداری چه زمانی است؟ پزشک بر اساس وضعیت هر بیمار تشخیص می‌دهد که مصرف آسپرین در کدام هفته از بارداری آغاز شود اما گفته می‌شود بهترین زمان مصرف آن در شبانه‌روز، پیش از خواب است. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف آسپرین قبل از خواب، نسبت به استفاده از آن در طول روز، مؤثرتر است.

کلام آخر

هرگز به صورت خودسرانه و بدون تجویز پزشک اقدام به استفاده از قرص استیل سالیسیلیک اسید در بارداری نکنید. توجه داشته باشید که بارداری، دوران سخت و پیچیده‌ای است که به جز خودتان، پای سلامتی موجود زنده دیگری نیز در میان است. بنابراین تحت نظر پزشک باشید و بدون مشورت با او هیچ اقدامی نکنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد داروهای مشابه، می‌توانید به مقاله عوارض قطع قرص مارولین مراجعه کنید.

سوالات پرتکرار کاربران و پاسخ متخصص

آیا آسپرین تا سه ماه اول بارداری خطر دارد؟

در دوز پایین (۸۰ میلی‌گرم)، معمولاً بی‌خطر و با تجویز پزشک استفاده می‌شود.

آیا خوردن آسپرین در بارداری به منظور خون‌رسانی به جنین مفید است؟

بله، در دوز پایین برای پیشگیری از مشکلات جفتی و بهبود خون‌رسانی استفاده می‌شود.

آیا آسپرین در بارداری باعث ورم دست و پا می‌شود؟

خیر، معمولاً ورم ناشی از دلایل دیگر مانند بارداری است، نه آسپرین.

مصرف قرص ASA80 در اوایل بارداری خطری دارد؟

خیر، در دوز پایین و با تجویز پزشک، ایمن است.

آیا آسپرین ۸۰ باعث نقص بچه یا سقط می‌شود؟

در دوز پایین (۸۰ میلی‌گرم) خیر، بلکه از برخی عوارض بارداری پیشگیری می‌کند.