خوردن چای سبز در بارداری | فواید و مضرات آن
یکی از موضوعاتی که بسیاری از زنان باردار باید به آن فکر کنند تغذیه مناسب است، زیرا هر آنچه بخورند تأثیر مستقیم بر سلامت جنین دارد. در دوران بارداری، زنان باید مایعات بیشتری بنوشند، ولی در نوشیدن بعضی مایعات، مانند چای سبز، باید میانهروی و اعتدال را رعایت کنند. چای سبز حاوی کافئین است و زیادهروی در نوشیدن آن ممکن است برای مادر و جنین عوارضی در پی داشته باشد. در ادامه بیشتر در مورد خواص و مضرات مصرف چای سبز در بارداری توضیح خواهیم داد.
با نصب اپلیکیشن گهواره به ابزارهای مرتبط با دوران بارداری، مانند مراقبت بارداری و پایش آلرژی و خوراکیهای مجاز، زیر نظر متخصصان، همراه با پیام مشاور دسترسی پیدا خواهید کرد. همچنین کاربران میتوانند با یکدیگر در ارتباط باشند و تبادل نظر کنند.
تاثیر خوردن چای سبز بر باروری
در اینکه چای سبز فواید بسیاری برای بدن دارد شکی نیست، ولی کارشناسان توصیه میکنند در مصرف آن حد اعتدال رعایت شود. در سال 2018، پژوهشی در دانشگاه ایروین در کالیفرنیا نشان داد که نوشیدن بیشازحد چای سبز ممکن است بر باروری اثر منفی بگذارد. چنانکه خواهیم دید، چای سبز حاوی مقداری کافئین است و مصرف زیاد کافئین احتمال موفقیت درمانهای باروری مانند IVF را کاهش میدهد. بنابراین زنانی که میخواهند برای بارداری آماده شوند بهتر است در نوشیدن چای سبز و مصرف کافئین اعتدال را رعایت کنند. همچنین الکل و سیگار را ترک کنند و بهطورکلی، سبک زندگی سالمی داشته باشند.
خواص خوردن چای سبز در دوران بارداری
گیاه چای سبز از برگهای تازۀ گیاه چای تهیه میشود و چای سیاه از برگهای تخمیرشدۀ همان گیاه. مادۀ اصلی سازندۀ دمنوش چای سبز آب است و هر فنجان چای سبز تقریباً هیچ کالریای ندارد.چای سبز حاوی مقدار زیادی پلیفنول (polyphenol)، نوعی آنتیاکسیدان، است که با رادیکالهای آزاد در بدن مقابله میکند و مانع آسیب رسیدن به دی.ان.اِی موجود در سلولها میشود. همچنین به سبب داشتن منیزیم و فولات (اسیدفولیک طبیعی) میتواند برای تقویت بدن در برابر بیماریهای قلبی، فشار خون بالا و دیابت نوع دو مفید باشد. نوشیدن چای سبز در بارداری برای دندانها و استخوانها نیز مفید است. بااینحال، چون چای سبز حاوی کافئین است، باید در نوشیدن آن محتاط بود.
خواص و عوارض خوردن چای سبز در اوایل بارداری
نوشیدن مقدار زیاد چای سبز در بارداری مانع جذب کافی و مناسب اسیدفولیک میشود. اسیدفولیک مادهای مغذی است که در دوران بارداری، بهخصوص دوازده هفتۀ اول بارداری، از نقایص دستگاه عصبی، مانند اسپینا بیفیدا (spina bifida)، جلوگیری میکند. همچنین چای سبز، مانند چایهای دیگر، جذب آهن از غذاهای غیر گوشتی را برای بدن دشوار میکند. بنابراین بهتر است چای سبز با وعدههای غذایی نوشیده نشود.
مضرات چای سبز در دوران بارداری
ممکن نیست که بتوان همۀ چایهای سبز تولیدشده را بررسی کرد و ترکیبات دقیق آنها را به دست آورد. بنابراین ممکن است زنان باردار، ناخواسته، چایهایی را بنوشند که آلوده به فلزات سنگین است. برای مثال، آزمایشی نشان داد که 20 درصد از کل نمونههای آزمایش به آلومینیوم آلوده بودند. بهعلاوه، 73 درصد از نمونهها حاوی مقداری سرب بودند که برای زنان باردار بسیار مضر و برای جنین خطرناک است. در مطالعۀ دیگری، مقدار سرب موجود در خونِ زنانی که بیشترین مقدار مصرف چای سبز را در سه ماه اول بارداری داشتند، 6 تا 14 درصد بیشتر از زنانی بود که کمترین مقدار از این نوشیدنی را مصرف کرده بودند. بنابراین بهتر است زنان باردار در این دوران از مصرف چایهای فله خودداری کنند و فقط چایی را بنوشند که برندهای معتبر عرضه میکنند.
اثرات کافئین موجود در چای سبز
بسیاری از پزشکان توصیه میکنند، در دوران بارداری، زنان بهطورکلی مصرف کافئین را به کمتر از 200 میلیگرم در شبانهروز محدود کنند. باید توجه داشت که این مقدار باید شامل همۀ منابع کافئین باشد، ازجمله نوشابههای گازدار، نوشابههای انرژیزا و شکلات. چای سیاه، سبز، سفید، ماچا و چای اولانگ، همه، از برگهای گیاه چای، یا کاملیا سیننسیس (Camellia sinensis)، تهیه میشوند و حاوی مقداری کافئین هستند. مقدار کافئین در هر فنجان چای (تقریباً 240 میلیلیتر)، بسته به غلظتش، به شرح زیر است:
- ماچا: 60 ـ 80 میلیگرم
- اولانگ: 38 ـ 58 میلیگرم
- سیاه: 47 ـ 53 میلیگرم
- سفید: 25 ـ 50 میلیگرم
- سبز: 29 ـ 49 میلیگرم
کافئین ازجملۀ مواد محرک است که ممکن است فشار خون را بالا ببرد و سبب افزایش ضربان قلب شود. همچنین کافئین میتواند از جفت عبور کند و وارد جریان خون جنین شود و چون بدن جنین نمیتواند کافئین را متابولیزه کند، خوردن بیشاز اندازۀ کافئین حتی به شکل مصرف چای سبز در بارداری ممکن است عوارضی داشته باشد، مانند:
- مردهزایی
- زایمان زودرس
- سقط جنین
- کمبود وزن نوزاد هنگام تولد
- لوسمی حاد در دوران کودکی
اگر مصرف کافئین در بارداری کمتر از 200 میلیگرم در شبانهروز باشد، احتمال بروز این عوارض به حداقل میرسد، ولی بدن بعضی زنان به کافئین حساستر است. تحقیقات نشان میدهد که اگر این زنان، در شبانهروز، 100تا 300 میلیگرم کافئین مصرف کنند، 2.4 برابر بیشتر در معرض خطر سقط جنین قرار میگیرند.
مصرف چای سبز در بارداری از دیدگاه طب سنتی
بنابر آموزههای طب سنتی، آیا خوردن چای سبز در بارداری مجاز است؟ در طب سنتی هندی و چینی، از فواید نوشیدن چای سبز بسیار سخن گفته شده است، ولی دربارۀ نوشیدن چای سبز در دوران بارداری نظرات ضد و نقیض است. بعضی آن را برای زنان باردار مفید میدانند و بر این باورند که برای کنترل دیابت بارداری مفید است و در کنترل نوسانات خلقی زنان باردار نیز سودمند است.
عدهای دیگر توصیه میکنند که زنان باردار از نوشیدن چای سبز خودداری کنند، زیرا مانع جذب پروتئین در بدن جنین میشود. بنابراین بهترین کار این است که زنان باردار، دربارۀ نوشیدن چای سبز، با پزشک متخصص خود مشورت کنند تا پزشک مطابق با نیازها و شرایط بدن ایشان توصیههای لازم را انجام دهد.
منابع: