آنومالی اسکن یا سونوگرافی ناهنجاری جنین چیست

آنومالی اسکن یا سونوگرافی ناهنجاری جنین از مهم‌ترین سونوگرافی‌های دوران بارداری محسوب می‌شود. آنومالی یا ناهنجاری، شرایطی است که سلامت فرد با مشکل روبه رو شده است. بسیاری از این ناهنجاری‌های شدید اگر در زمان جنینی رخ بدهند باعث مرگ جنین می‌شوند، اما تعداد زیادی از این مشکلات مثل سندرم داون با اینکه باعث مرگ جنین نمی‌شوند اما بر روی کیفیت زندگی فرد تاثیر می‌گذارند. خوشبختانه در حال حاضر بسیاری از ناهنجاری‌های شایع در زمان بارداری قابل شناسایی هستند. شناسایی ناهنجاری‌های جنینی با هدف کاهش تولد کودکان دارای مشکل جسمی یا ذهنی در طول بارداری و در تست‌های سه ماهه دوم انجام می‌پذیرد.

آنومالی اسکن چیست 

سونوگرافی ناهنجاری یا همان آنومالی اسکن، سونوگرافی است که به صورت تخصصی به بررسی وجود ناهنجاری‌ها در جنین می‌پردازد. در طی این سونوگرافی کلیه اعضای قابل دیدن جنین به صورت مجزا و دقیق بررسی می‌شود و اگر هر عضوی نشانه غیرمعمول داشته باشد گزارش می‌گردد. این سونوگرافی جزئی از غربالگری مرحله دوم نیست و در تمام بارداری‌های تک یا چندقلو توصیه به انجام آن می‌شود.

آیا سونوگرافی ناهنجاری‌ها همان سونوگرافی NT است؟

خیر، سونوگرافی NT، سونوگرافی دیگری است که در تست‌های سه ماهه دوم بارداری جای دارد و بهتر است تمامی مادران در زمان 11 تا 13 هفتگی انجام شود. این سونوگرافی که جزیی از مرحله اول غربالگری جنین است، روشی است که به کمک آن احتمال وجود سندرم داون در جنین به وسیله شاخصی به نام NT یا همان چین پشت گردن جنین تعیین می‌شود. می توان به سونوگرافی NT، سونوگرافی غربالگری هم گفت. اما سونوگرافی آنومالی، با هدف بررسی کلیه مشکلات قابل مشاهده در جنین در هفته های 18 تا 22 انجام می شود و بررسی مجزا در سلامت جنین است.   

چه اعضای از جنینی در آنومالی اسکن مورد بررسی قرار می گیرد؟

کلیه اعضای قابل رویت جنین تا این سن حاملگی در سونوگرافی آنومالی بررسی می‌شود. مهمترین ارگان‌های جنین مورد بررسی شامل موارد زیر هستند:

• مغز و اجزای آن مثل بطن‌های مغزی 

• قلب و ساختارهای آن یعنی دهلیزها، بطن‌ها و دریچه‌های قلبی

• معده و روده‌ها

• ساختارهای عصبی مثل نخاع و ستون فقرات

• اندام‌های جنین (دست ها و پاها)

• کلیه‌ها و سیستم گردش ادرار

• اندام‌های تناسلی

• جفت

زمان انجام سونوگرافی ناهنجاری

آنومالی اسکن از 18 تا 22 هفتگی این سونوگرافی قابل انجام است. هرچقدر سن جنین بالاتر باشد یعنی نزدیک به 22 هفتگی، جنین رشد بیشتری کرده و اعضا با دقت بهتری قابل بررسی هستند.

حتما بخوانید : نظر مادران در مورد زمان انجام سونوگرافی آنومالی

آنومالی اسکن و تعیین جنسیت جنین

وجود چند عامل در تعیین جنسیت جنین توسط سونوگرافی دارای اهمیت هستند.

1. سن جنین، برای مشاهده اندام تناسلی جنین لازم است که جنین به قدری رشد کرده باشد با اندام تناسلی از سایر بافت ها قابل تمایز باشد. برای این نکته لازم است حداقل تا 14 هفتگی صبر کنید.
2. قرار یا وضعیت جنین، حالتی که جنین در داخل رحم مادر به خود می‌گیرد برای متخصصین دارای اهمیت است. برای تعیین جنسیت نیز اگر جنین پاهایش را به هم چسبانده باشد یا به صورتی در رحم باشد که اندام تناسلی اش قابل مشاهده نباشد، نمی توان جنسیت را تشخیص داد.
3. مهارت متخصص سونوگرافی، هرچه قدر متخصصی که سونوگرافی را انجام می‌دهد ماهرتر باشد، با اطمینان بیشتری می تواند در مورد جنسیت جنین اظهار نظر بکند، البته به شرطی که جنین سن مناسب و وضعیت مناسبی برای تشخیص جنسیت داشته باشد.

در زمان سونوگرافی آنومالی، یعنی 18 تا 22 هفتگی سن جنین برای رویت اندام جنسی مناسب است، در این زمان به شرط قرارگیری جنین در وضعیت مناسب و انجام سونوگرافی توسط فرد ماهر، با اطمینان خوبی می‌توان در مورد جنسیت جنین صحبت کرد.

حتما بخوانید: سوالات مادران درباره تعیین جنسیت در سونوگرافی آنومالی  

هزینه و قیمت آنومالی اسکن

هزینه انجام سونوگرافی آنومالی در مراکز مختلف دولتی و خصوصی متفاوت و از حدود تومان 200 تا 500 هزار تومان در بعضی مراکز متغیر است. انجام این تست تحت پوشش بیمه می‌باشد.

خطرات سونوگرافی ناهنجاری‌ها یا آنومالی

در میان تمامی روش‌های تصویر برداری از جنین سونوگرافی دو بعدی کمترین خطر را برای فرد دارد. آنومالی اسکن و سونوگرافی NT نیز از دسته سونوگرافی‌های دوبعدی است، اما کم‌خطر بودن به معنای بی‌خطر بودن نیست و ممکن است در سال‌های آینده با پیشرفت بیشتر علم پزشکی عوارضی نیز برای این نوع سونوگرافی شناخته شود. پس پزشکان نیز با در نظر گرفتن این نکات و با توجه به اینکه بررسی روند طبیعی بارداری نیاز به مشاهده جنین، جفت و رحم با سونوگرافی دارد، تنها انجام سونوگرافی های لازم و ضروری را به مادران باردار توصیه می‌کنند. سونوگرافی ناهنجاری جنین نیز یکی از تست‌های در طول بارداری است.