عوارض شایع بارداری چیست؟ راه‌های درمان و جلوگیری از آن

انتشار: شهریور ۱۴۰۱
عوارض شایع بارداری

دوران بارداری جدا از اینکه دوران بسیار شیرین و پرهیجانی است، از نظر جسمی و روحی می‌تواند عوارضی برای مادر داشته باشد. بعضی از این عوارض قابل پیشگیری هستند اما برخی دیگر غیرقابل اجتناب‌اند و تنها باید کنترل شوند. در ادامه قصد داریم در مورد عوارض شایع بارداری بیشتر توضیح دهیم تا بتوانید دید واضح‌تری از اتفاقات احتمالی که در پیش رو دارید، بدست آورید.

عوارض شایع بارداری در سه ماهه اول بارداری

سه ماهه اول بارداری بسیار حساس است و بسیاری از عوارض شایع بارداری در این دوره رخ می‌دهند یا آغاز می‌شوند. مادران در شروع بارداری نسبت به این عوارض حساس‌تراند و ممکن است سردرگم شوند که آیا نیازی به مراجعه به پزشک دارند یا خیر. ایا این تغییرات و اتفاقاتی که برایشان رخ می‌دهد جزو روند طبیعی بارداری ست یا باید سریعاً به آن رسیدگی شده و تحت کنترل قرار بگیرد. در ادامه در مورد بعضی از عوارض شایع دوران بارداری در این سه ماهه توضیح داده‌ایم:

خونریزی واژن

خون ریزی لکه بینی در اوایل بارداری طبیعی و از عوارض شایع بارداری است هر چند که برای همه‌ی زنان رخ نمی‌دهد اما بخشی از روند طبیعی ست. با این حال باید نوع خونریزی لانه گزینی را بشناسید زیرا خونریزی واژن در این دوران می‌تواند نشانه‌ای از چیزهای خطرناک دیگری مانند سقط جنین یا بارداری خارج از رحم باشد. خون ریزی لانه گزینی کم است و درد شدیدی ندارد. تقریباً نزدیک به زمان پریودتان رخ می‌دهد و به خاطر جایگیری تخم بارور شده در رحم است. در این شرایط تخمک بارور شده به جای رحم در یکی از لوله‌های فالوپ جای می‌گیرد و در نتیجه به دلیل محدویت فضای مورد نیاز برای رشد نمی‌تواند به درستی رشد کند. این نوع حاملگی درد بسیار شدیدی برای مادر دارد و می‌تواند باعث ترکیدن لوله‌های فالوپ شود در نتیجه ناچار به سقط جنین با دارو یا جراحی هستید. زیرا در هر حال، جنین در این شرایط زنده نمی‌ماند.

خونریزی واژن از عوارض بارداری

اما خون ریزی سقط شدیدتر است و می‌تواند با درد و گرفتگی شدید در رحم همراه باشد. از طرفی دیگر اگر این درد یک درد تیز و زیر شکمی باشد، شاید به دلیل حاملگی خارج رحمی باشد که عارضه‌ی بسیار جدی است و باید با بررسی‌های بیشتر مشخص شود. اگر خونریزی طولانی ست و اگر درد دارید و اگر در روزهای اول بارداری نیست، احتمالاً به انجام سونوگرافی، معاینه و بررسی‌های بیشتر نیاز خواهید داشت. 

تهوع شدید

استفراغ داشتن در اوایل بارداری طبیعی ست. سطوح هورمونی در بدنتان در حال تغییر است و ممکن است نتوانید آن را به خوبی تحمل کنید. اما اگر تهوع بارداری بیش از حد دارید ممکن است دچار کاهش وزن زیاد یا از دست دادن آب بدن شوید. اینجاست که به مداخله‌ی پزشکی نیاز پیدا می‌کنید. اگر استفراغ کردن در روند فعالیت‌های روزانه‌تان اختلال ایجاد کرده، دچار کم آبی و سرگیجه می‌شوید حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. حتی ممکن ست برای درمان کم آبی مجبور به بستری شدن شوید. تهوع یکی از عوارض شایع بارداری در روزهای اول است اما خوشبختانه به راحتی قابل کنترل قرار می‌گیرد.

عوارض مایع آمنیوتیک

مقدار زیاد یا کم مایع آمنیوتیک در کیسه اطراف جنین ممکن است نشانه‌ای از مشکل بارداری باشد. مایعات بیش از حد می‌تواند فشار زیادی بر رحم وارد کرده و منجر به زایمان زودرس شود. همچنین می‌تواند باعث فشار بر دیافراگم مادر شود. این موضوع خود منجر به مشکلات تنفسی می‌شود. در موارد دیابت کنترل نشده، حاملگی چند قلویی، گروه‌های خونی ناسازگار یا نقایص مادرزادی، مایعات تجمع می‌یابند. مایعات بسیار کم ممکن است نشانه‌ای از نقص مادرزادی، تاخیر در رشد یا مرده‌زایی باشد.

تب شدید

افزایش دمای بدن در ابتدای بارداری طبیعی ست. با اینحال تب بیشتر از 38.3 درجه سانتیگراد تب خطرناک است و می‌تواند ناشی از ابتلا به عفونت باشد. به ویژه اگر این تب با درد و بثورات پوستی همراه باشد می‌تواند یک علت جدی عفونت توکسوپلاسما و پاروویروس یکی از اصلی‌ترین علل ناشنوایی مادرزادی باشد. بنابراین تب به عنوان یکی از عوارض شایع بارداری در هفته‌های اول باید جدی گرفته شود.

ترشحات واژن و خارش

ترشح واژن تا حدی طبیعی ست اما بیش از این مقدار می‌تواند ناشی از ابتلا به عفونت‌های مقاربتی باشد. شما میتوانید عکس ترشحات در بارداری را در این مقاله ببییند و با انواع طبیعی و غیرطبیعی آن آشنا شوید. حتماً این موضوع را جدی بگیرید و در مواردی که ترشح و خارش بیش از حد شد، به پزشک مراجعه کنید. همچنین در بعضی موارد ممکن است درد یا سوزش در هنگام ادرار ح حس کنید که آن هم می‌تواند دلیلی برای عفونت باشد. عفونت‌ها در اوایل بارداری باید جدی گرفته شوند زیرا در غیر این صورت می‌توانند منجر به آسیب به جنین یا حتی زایمان زودرس شوند.

درد شدید پا در بارداری

درد شدید در پاها

درد پا در بارداری بسیار طبیعی ست به خصوص در ماه‌های آخر که وزن بدن افزایش یافته است. اما گاهی در بعضی نمونه‌های بسیار نادر این درد در اوایل بارداری رخ می‌دهد که می‌تواند ناشی از لخته شدن خون در مسیر رگ‌های پا باشد. لخته شدن خون در این حالت می‌تواند با درد و تورم در ساق پا همراه باشد. لخته بسیار خطرناک است زیرا می‌تواند در رگ‌ها حرکت کرده و با رسیدن به ریه فرد را دچار مرگ کند. بنابراین درد پا اگرچه از عوارض شایع بارداری نیست اما می‌تواند بسیار خطرناک باشد و باید جدی گرفته شود.

* همه چیز در مورد دلایل و روشهای درمان ریزش مو در بارداری 

سر باز کردن بیماری‌های مزمن

اگر قبل از بارداری به بیماری‌هایی مزمنی مانند بیماری‌های تیروئید، دیابت، فشار خون بالا، آسم و یا لوپوس در بارداری دچار بوده باشید، به عنوان یکی از عوارض شایع سه ماهه اول بارداری ممکن است این بیماری‌ها دوباره شدت بگیرند و ایجاد ناراحتی کنند. بعضی از این بیماری‌ها می‌توانند برای جنین بسیار خطرناک باشند و حتی خطر سقط جنین داشته باشند. بنابراین اگر شاهد بازگشت علائم بیماری‌های‌ مزمن خود هستید حتماً به پزشک مراجعه کرده تا مورد بررسی‌های بیشتر و آزمایش قرار بگیرید. 

عوارض شایع در سه ماهه دوم بارداری

سه ماهه دوم بارداری برای بسیاری از افراد نسبت به اول بارداری دلپذیرتر است و راحتتر آن را تحمل می‌کنند. در این دوره حالت تهوع و استفراغ برطرف شده است و خطر سق جنین بسیار کم شده و هنوز سنگینی سه ماهه‌ی آخر را نیز ندارید. با این حال بعضی عوارض شایع بارداری هست که ممکن است در این دوره رخ دهد و باید نسبت بهشان هوشیار باشید که در ادامه بیشتر در موردشان توضیح داده‌ایم.

خون ریزی

احتمال بروز خونریزی در این سه ماهه نیز هنوز ممکن است. و بیاد بسیار جدی گرفته شود زیرا دیگر نمی‌توانید آن را با لکه بینی لانه گزینی اشتباه بگیرید. خونریزی در این دوران می‌تواند نشانه‌ای از مشکلاتی از جمله سپتوم رحم، ناتوانی دهانه‌ی رحم، بعضی از بیماری‌های خودایمنی، ناهنجاری‌های کروموزومی و ... رخ دهد.

عوارض شایع در سه ماهه دوم بارداری

زایمان زودرس

یکی دیگر از عوارض شایع بارداری در این دوران؛ زایمان زودرس است که می‌تواند در اثر مشکلات جفتی مانند جفت سرراهی و جدا شدن جفت رخ دهد که در سه ماهه سوم شایع‌تراند اما در این دوره نیز ممکن است رخ دهند. .زایمان زودرس به زایمان قبل از  38 هفته گفته می‌شود به هر نسبتی که کودک در سن کوچکتری به دنیا بیاید شانس زنده ماندنش کمتر خواهد بود. بهترین کار این است که با پیشگیری از عوامل خطر، احتمال بروز زایمان زودرس را به حداقل برسانید. بعضی از شرایطی که زایمان زودرس را تحریک می‌کنند عبارتند از:

  • عفونت مثانه
  • سیگار کشیدن
  • بیماری مزمن همچون دیابت یا بیماری‌های کلیوی
  • همچنین در بعضی از بارداری‌ها احتمال بروز زایمان زودرس بیشتر است که باید نسبت به آنها هوشیارتر باشید مثلاً:
  • سابقه داشتن زایمان زودرس 
  • بارداری دوقلو یا چند قلو
  • مایع آمنیوتیک اضافی (مایع اطراف جنین)
  • عفونت مایع آمنیوتیک یا غشاهای آمنیوتیک

از کجا بفهمیم که در شرف زایمان زودرس هستیم؟ باید علائم آن را بررسی کنید: 

در صورت مشاهده‌ی این علائم به نزدیکترین بیمارستان در محل زندگی‌تان مراجعه کنید. خوشبختانه روش‌های زیادی برای پیشگیری از زایمان زودرس و حفظ جنین وجود دارد که از جمله مهمترینشان می‌توان به درمان دارویی با سولفات منیزیم، کورتیکواستروئیدها، توکولیتیک ها و ... اشار کرد. اگر نتوانند جلوی زایمان زودرس شما را بگیرند به کمک داروهای استروئیدی سعی می‌کنند رشد جنین را سرعت ببخشند. 

پارگی زودرس غشاها (PPROM)

پاره شدن غشای جنین بخشی از روند زایمان است اما اگر زودتر از موعد رخ دهد، می‌تواند منجر به سقط جنین شود. یکی از عوارض شایع بارداری به ویژه در بارداریهای پرخطر همین پارگی زودرس غشاست. مایع آمنیوتیک موجود در غشا کودک را در برابر عفونت‌ها محافظت می‌کند و نبود آن مشکلات جدی به بار می‌آورد. علت دقیق بروز این اتفاق هنوز مشخص نیست اما آن را به ابتلای مادر به عفونت ربط می‌دهند. پاره شدن غشا در سه ماهه دوم بارداری نگرانی بسیار مهمی ست زیرا کودک هنوز انقدر کامل نیست که بتواند با زایمان به حیات خود ادامه دهد. به ویژه زمانی که کودک بین هفته 24 تا 28 بارداری به دنیا بیاید. در صورت بروز این اتفاق مادر در بیمارستان بستری شده و از داروهای آنتی بیوتیکی برای جلوگیری از ابتلای جنین به عفونت استفاده می‌کنند.  همچنین بعضی از داروهایی که می‌توانند زایمان را متوقف کنند، مانند تربوتالین نیز ممکن است برای مادر تجویز شود.

نارسایی دهانه رحم (نارسایی دهانه رحم)

دهانه رحم بخشی است که واژن و رحم را به هم وصل می‌کند. فشار ناشی از افزایش وزن جنین در رحم به این بخش وارد می‌شود. متاسفانه گاهی در اثر فشار زیاد دهانه رحم ضعیف می‌شود و قبل از موعد زایمان باز می‌شود که منجر به زایمان زودرس خطرناک می‌شود. این اتفاق یکی از عوارض شایع بارداری با نتایجی بسیار خطرناک است و بنابراین باید سریعاً به آن رسیدگی شود. نارسایی دهانه رحم در بارداری بیشتر خودش را در هفته بیستم بارداری نشان می‌دهد اما می‌تواند در هر زمان دیگری نیز رخ دهد. بعضی زنان بیشتر از زنان دیگر در معرض ابتلا به این عارضه هستند:

  • یک ضربه قبلی به دهانه رحم مثلاً در بارداری‌های قبلی تجربه کرده باشند
  • از مخروط دهانه رحم بیوپسی گرفته باشند.
  • روی دهانه رحم عمل انجام داده باشند.

نارسایی دهانه رحم در بارداری

علائم بروز این اتفاق چیست؟ ناتوانی دهانه به عنوان یکی از عوارض شایع بارداری معمولاً با درد و انقباض و خونریزی واژن همراه است. در مواردی که پرده‌ی جنینی پاره نشده باشد عمل سرکلاژ اورژانسی (بخیه دور دهانه رحم) انجام می‌شود. هرچه دهانه رحم بیشتر گشاد شده باشد، خطر پارگی غشاها بیشتر است. استراحت طولانی مدت پس از انجام این عمل ضروری ست. اگر پرده‌های غشایی پاره شده باشند ممکن است ناچار به زایمان زودرس شوید. اگر در بارداریهای قبلی سابقه‌ی چنین مشکلی را دارید باید در بارداری‌های بعدی احتیاط بیشتری داشته باشید.

پره اکلامپسی

پره اکلامپسی یکی دیگر از عوارض شایع بارداری و ترکیب از فشار خون بالا، پروتئینوری (مقدار زیادی پروتئین در ادرار) و ادم (تورم) بیش از حد است. این عارضه روی همه‌ی بافت‌ها و سیستم‌های بدن و همچنین جنین تاثیر می‌گذارد. وقوع این اتفاق در سه ماهه سوم رایج‌تر است اما بعضی آن را در این سه ماهه تجربه می‌کنند. بعضی بیماری‌ها مانند لوپوس یا صرع علائمی مشابه این عارضه دارند بنابراین به بررسی‌های تشخیصی بیشتری نیاز است. 

علائم پره اکلامپسی شامل تورم سریع پاها، دست‌ها یا صورت است. اگر این نوع تورم را با هر یک از علائم زیر تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید:

  • سردرد
  • سرگیجه
  • تاری دید
  • دوبینی
  • سردردی که پس از مصرف مسکن از بین نمی‌رود
  • از دست دادن بینایی
  • لکه‌های شناور در چشم 
  • درد شدید در سمت راست یا در ناحیه شکم
  • کبودی آسان

جراحت

یکی دیگر از عوارض شایع بارداری آسیب و جراحت فیزیکی است. در این دوران شما بیشتر در معرض آسیب به خود هستید. زیرا نقطه ثقل بدنتان در بارداری تغییر می‌کنند و در نتیجه ممکن است تعادل خود را از دست داده و به زمین بیفتید. به طور ویژه در هنگام حمام کردن مراقب باشید. ضربه‌های شدید می‌تواند خطر سقط جنین داشته باشد.

عوارض شایع سه ماهه سوم بارداری

هفته‌های آخر بارداری بسیار حساس‌اند و باید بیشتر از هر زمان دیگر مواظب سلامت خود و جنین باشید. متاسفانه بعضی عوارض شایع بارداری نیز در این دوران رخ می‌دهد که باید نسبت به آنها آگاه باشید:

دیابت بارداری 

دیابت بارداری یکی از عوارض شایع بارداری ست که ناشی از تغییرات هورمونی بدن است. این تغییرات مانع از استفاده‌ی موثر از انسولین می‌شود. وقتی انسولین نتواند کارش را انجام دهد، در نتیجه سطح قند خون افزایش پیدا کرده و مادر به دیابت بارداری مبتلا می‌شود. دیابت بارداری علامت خاصی ندارد و معمولاً خطری برای مادر ندارد اما می‌تواند منجر به افزایش وزن شدید جنین شود که نیاز به زایمان سزارین و بروز خطرات حین زایمان را افزایش می‌دهد. بنابراین سطح گلوکز باید تحت کنترل باشد. در ابتدای سه ماهه اول بارداری مثلا در هفته 28 تا هفته 30، باید آزمایش دیابت بارداری را انجام دهید. 

مقادیر قند خون در آزمایش دیابت بارداری به این شرح اند:

  • قند پس از ناشتا، کمتر از 95 میلی گرم در دسی لیتر 
  • قند پس از یک ساعت، کمتر از 180 میلی گرم در دسی لیتر 
  • قند پس از دو ساعت، کمتر از 155 میلی گرم در دسی لیتر 
  • قند پس از سه ساعت، کمتر از 140 میلی گرم در دسی لیتر 

در صورتی که دو مورد از نتایج، بیش از مقادیر بالا باشند فرد به دیابت بارداری مبتلا شده است. درمان بیشتر بر داشتن یک رژیم کنترل شده و افزایش فعالیت تمرکز می‌شود و گاهی درصورت نیاز داروهای دیابت داده میشود. نیاز به نگرانی نیست زیرا دیابت بارداری بعد از زایمان از بین می‌رود و سطح قند خون به حالت عادی برمی‌گردد. 

عوارض شایع سه ماهه سوم بارداری

پره اکلامپسی

که در بالا به طور کامل توضیح داده شد یکی دیگر از عوارض شایع بارداری در این سه ماهه است. برای جلوگیری از پره اکلامپسی بهتر است قبل از اقدام برای بارداری از نظر فشار خون مورد بررسی قرار بگیرید تا بارداری را با احتیاط بیشتری طی کنید. از خوردن غذاهایی که منجر به افزایش فشار خون می‌شوند نیز خودداری کنید.

متاسفانه پره اکلامپسی می‌تواند پس از زایمان نیز ادامه پیدا کند، اگرچه در بیشتر زنان علائم آن پس از زایمان شروع به کاهش می‌کند. با این حال، گاهی اوقات داروهای فشار خون برای مدت کوتاهی پس از زایمان تجویز می‌شود. برای جلوگیری از تورم دست و پا نیز بعضی از دیورتیک‌ها تجویز می‌شود. 

زایمان زودرس 

خطر زایمان زودرس به عنوان یکی از عوارض شایع بارداری هنوز جنین را تهدید می‌کند. به ویژه اگر یک بارداری پرخطر را تجربه می‌کنید. 

پارگی زودرس غشاها (PROM)

این عارضه نیز در سه ماهه سوم بارداری همچنان ممکن است. 

مشکلات جفتی (سرراهی و جداشدگی)

یکی دیگر از عوارض شایع بارداری در سه ماهه سوم، مشکلا جفتی از جمله قطع شدن آن است که اثرات بسیار ناگواری برای جنین دارد. یکی از مشکلات جفتی، جفت سرراهی ست. منظور چیست؟ در زمان زایمان ابتدا نوزاد از کانال زایمان رد می‌شود و سپس جفت خارج می‌شود اما در جفت سرراهی داستان برعکس است که باعث مسدود شدن دهانه رحم و مرگ جنین می‌شود. علت بروز چنین اتفاقی مشخص نیست با این حال زنانی که سزارین داشته‌اند یا رحم خود را جراحی کرده‌اند یا زنان سیگاری بیشتر در معرض آن قرار می‌گیرند. 

جفت سرراهی علائمی دارد که قبل از زایمان قابل تشخیص است : خونریزی قرمز روشن واژینال به صورت ناگهانی و بدون درد. این اتفاق معمولاً بعد از هفته‌ی بیست و هشتم رخ می‌دهد. با کمک سونوگرافی می‌توان این عارضه را تشخیص داد. در صورتی که این اتفاق رخ دهد ممکن است بر اساس سن جنین اقدام به سزارین اورژانسی کنند. با اینحال تلاش می‌شود تا حد امکان از زایمان زودرس جلوگیری شود. 

جدا شدن جفت مشکل جفتی دیگری ست که از عوارض شایع بارداری محسوب می‌شود. اگر جفت قبل از زایمان جدا شود سقط جنین رخ می‌دهد. این اتفاق در یک درصد از بارداری‌ها رخ می‌دهد. عواملی که ممکن است آن را تشدید کنند عبارتند از:

  • سن بالای مادر
  • مصرف مواد مخدر
  • دیابت
  • مصرف زیاد الکل
  • فشار خون بالا
  • بارداری با چند قلو
  • پارگی زودرس غشاها
  • بارداری های قبلی
  • بند ناف کوتاه
  • سیگار کشیدن
  • ضربه به معده
  • اتساع رحم به دلیل مایع آمنیوتیک اضافی

متاسفانه جدا شدن جفت همیشه علامت خاصی ندارد و می‌تواند بدون اطلاع مادر رخ دهد. اما بعضی از زنان خونریزی شدید واژن، درد شدید معده و انقباضات شدید را تجربه می‌کنند. در صورت تشخیص ممکن است سزارین اورژانسی تجویز شود. 

محدودیت رشد داخل رحمی

محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR)

یکی دیگر از عوارض و ناراحتی های شایع دوران بارداری محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR) است. این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که در آن جنین به اندازه‌ای که انتظار می‌رود رشد نکرده باشد. با این حال هر نوزاد کوچکی لزوماً به این عارضه مبتلا نیست. در زنان کوچک جثه طبیعی ست که جنین نیز کوچکتر باشد.

متاسفانه محدودیت رشد داخل رحمی به عنوان یکی از عوارض شایع بارداری منجر به عدم تقارن شکل نوزاد بخصوص کوچک شدن تنه می‌شود. سر در این نوزادان معمولاً اندازه‌ی طبیعی دارد. بعضی عوامل خطر بروز این عارضه را تشدید می‌کنند:

  • کم خونی
  • بیماری مزمن کلیه
  • جفت سرراهی
  • انفارکتوس جفت
  • دیابت شدید
  • سوء تغذیه شدید

یکی از مشکلاتی که سر راه این جنین‌هاست این است که نسبت به سایر نوزادان تحمل کمتری نسبت به استرس زایمان دارند و بعد از تولد نیز چربی بدنشان کم است که باعث می‌شود در حفظ دمای بدن یا سطح قند خون به مشکل بربخورند. معمولاً این عارضه از طریق سونوگرافی و براساس سن حاملگی مشخص می‌شود. اگر رشد جنین به حدی محدود شده باشد که عملاً متوقف شده باشد، سزارین اورژانسی تجویز می‌شود. نوزادانی که در این شرایط به دنیا می‌آنند انتظار می‌رود که تا دو سالگی به جدول وزنی همسالان خود برسند. 

بارداری طولانی

در صورتی که بعضی از زنان دچار زایمان زودرس می‌شوند، برعکس این اتفاق نیز ممکن است. به عنوان یکی از عوارض شایع بارداری، سن بارداری در7 درصد از زنان به هفته 42 نیز می‌رسد و فرد دچار زایمان دیرتر از موعد می‌شود. اگرچه علت این اتفاق مشخص نیست اما عوامل هورمونی یا ارثی به نظر موثر می‌رسند. البته در بعضی موارد اشتباه تخمین زدن سن بارداری زن باعث می‌شود پزشک فکر کند از زمان زایمان گذشته حال آنکه چنین نیست. بعضی از زنانی که چرخه قاعدگی نامنظمی دارند، تخمین سن بارداری دشوارتر است. 

به طور کلی حاملگی طولانی مدت برای مادر خطری ندارد. جنین نیز در خطر اورژانسی قرار ندارد زرا جفت تا 40 هفتگی مسئولیت رساندن غذا و اکسیژن را انجام می‌دهد. بعد از هفته‌ی 41 کیفیت عملکرد جفت افت می‌کند و ممکن است منجر به کاهش مایع آمنیوتیک اطراف آن شود. در نتیجه ممکن است بند ناف فشرده شده و اکسیژن رسانی به جنین با کندی صورت بگیرد و در نتیجه کودک در معرض خطر مرگ قرار بگیرد. وقتی زنی به هفته‌ی 41 بارداری برسد، ضربان قلب جنین به شکل جدی‌تری مورد بررسی قرار می‌گیرد و مایع آمنیوتیک اندازه گیری می‌شود تا در صورت بروز خطر زایمان سزارین انجام شود. 

سندرم آسپیراسیون مکونیوم

یکی دیگر از عوارض دوران بارداری سندرم آسپیراسیون مکونیوم است. مکونیوم حرکت روده و در نتیجه مدفوع کردن جنین در رحم است. زمانی که بارداری طولانی شود این اتفاق بسیار شایع است و جنین اولین دفع خود را داخل فضای رحم انجام می‌دهد. متاسفانه جنین تحت استرس می‌تواند این مدفوع را استنشاق کند که منجر به سد شدن در مسیر تنفسی و مرگ او می‌شود در صورت بروز چنین مشکلی پزشک تلاش می‌کند راه هوایی نوزاد را تا حد امکان باز کند. 

قرارگیری جنین در موقعیت اشتباه

وضعیت نامناسب قرارگیری جنین در رحم نیز می‌تواند از عوارض شایع بارداری باشد. با نزدیک شدن زن به ماه نهم بارداری، جنین شروع به تغییر وضعیت می‌کند به طوری که سر او به سمت پایین و کانال رحم قرار می‌گیرد و آماده‌ی زایمان می‌شود. این شیوه‌ی درست قرار گیری، تظاهرات سفالیک نامیده می‌شود. وضعیت دیگری به نام بریج وجود دارد که نوزاد در حالت نامناسبی قرار دارد یعنی پا یا باسن به سمت پایین است. گاهی نیز جنین به صورت عرضی قرار می‌گیرد (جنین عرضی). بهترین حالت برای زایمان همان حالت اول یعنی سر به پایین است و در حالت بریج یا جنین عرضی مشکلاتی برای زایمان طبیعی به وجود می‌آید و مادر مجبور به سزارین می‌شود. 

برای جلوگیری از این اتفاق تلاش می‌شود تا جنین را به وضعیت درست تغییر وضعیت دهند که به این کار فرایند سفالیک خارجی گفته می‌شود و در هفته‌ی 37 تا 38 بارداری انجام می‌شود. سفالیک خارجی بسیار شبیه به ماساژ محکم شکم است که می‌تواند برای مادر دردناک باشد. اگرچه در بیشتر موارد بی‌خطر است اما در بعضی موارد می‌تواند منجر به جدا شدن جفت و نیاز به زایمان اورژانسی شود. اگر این فرایند موفقیت آمیز بود که هیچ وگرنه پزشک چند هفته بعد دوباره تلاش می‌کند و در صورت عدم موفقیت مجدد، سزارین انجام می‌شود.

قرارگیری جنین در موقعیت اشتباه

بیماری‌های خطرناک در دوران بارداری

بعضی از عوارض شایع بارداری شامل افزایش احتمال ابتلا به بعضی از بیماری‌ها از جمله کم خونی یا انواع عفونت هستند.

کم خونی

کم خونی به معنای کاهش تعداد گلبول های قرمز در مادر است. در این شرایط ممکن است بیش از حد معمول احساس خستگی و ضعف کنید و ممکن است دچار رنگ پریدگی شوید. کم خونی دلایل زیادی دارد و پزشک باید علت اصلی آن را درمان کند. مصرف مکمل‌های آهن و اسید فولیک در دوران بارداری می‌تواند به کنترل عوارض این بیماری کمک کند.

عفونت‌ها

انواع عفونت های باکتریایی، ویروسی و انگلی در دوران باردرای شما را تهدید می‌کنند. این عفونت‌ها می‌توانند هم برای مادر و هم برای نوزاد مضر باشند، بنابراین باید سریعاً درمان شوند. برخی از عفونت‌های رایج به عنوان عوارض شایع بارداری عبارتند از:

  • عفونت دستگاه ادراری
  • واژینوز باکتریال
  • سیتومگالوویروس
  • استرپتوکوک گروه B
  • ویروس هپاتیت B، که می‌تواند به جنین سرایت کند
  • آنفولانزا
  • توکسوپلاسموز( به مقاله تشخیص توکسوپلاسموز در بارداری مراجعه کنید)
  • ویروس زیکا

با رعایت بهداشت شما می‌توانید به میزان زیادی از بروز این عفونت‌ها جلوگیری کنید.