میزان شیر خشک مورد نیاز نوزاد بر اساس سن

فروردین ۱۴۰۳ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
میزان شیر خشک مورد نیاز نوزاد

میزان شیر خشک مورد نیاز نوزاد می‌تواند بسته به هر نوزاد، شرایط سنی، وزن و جنسیت او متغیر باشد. شیر خشک‌ تجاری معمولاً از شیر گاو تهیه می‌شوند و به گونه‌ای طراحی شده‌اند که مواد مغذی موجود در شیر مادر که برای رشد و نموی مناسب کودک سالم لازم است را داشته باشد با این حال توصیه شده است که شیر خشک مکمل شیر مادر باشد و به صورت انحصاری از آن استفاده نشود. تهیه‌ی شیرخشک مطابق با دستورالعمل‌های خاص روی قوطی، امری ضروری ست. مقدار شیر خشک برای نوزاد در روز و در هر نوزاد متفاوت است. ممکن است نوزاد به دلیلی نتواند از شیر مادر استفاده کند یا شیر مادر برای این کار کافی نباشد برای این منظور از شیر خشک استفاده می‌شود. یادآوری می کنیم که طرز تهیه شیر خشک برای نوزاد در تمام برندها یکسان و مشابه است.  

شیر خشک از چه چیزی ساخته شده است

تفاوت شیر خشک و شیر مادر در ساختار آنها است؛ گرچه تلاش زیادی می شود که شیر خشک به شیر مادر شباهت زیادی داشته باشد، اما به هر حال تفاوت هایی با هم دارند. شیر خشک تجاری معمولاً حاوی میزان متعادلی از پروتئین‌ها، چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها، ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر مواد مغذی برای کمک به رشد کودک شما ست. به کلیه‌ی نوزادانی که تنها از شیر خشک تغذیه می‌کنند باید شیر خشک غنی از آهن داده شود. نوزادانی که حداقل 1 لیتر شیر خشک در روز می‌نوشند، به مکمل اضافی ویتامین D (400 IU) احتیاج دارند. در اثر مصرف شیر خشک، به ندرت آلرژی به پروتئین موجود در شیر گاو یا عدم تحمل لاکتوز ایجاد می‌شود. اگر نگران این موضوع هستید، با پزشک خود صحبت کنید تا بفهمید کدام نوع شیر خشک برای کودک شما بهتر است. شیر خشک های خاص، مانند شیر خشک سویا، بدون لاکتوز یا غلیظ، باید تحت نظارت پزشکی استفاده شوند.

یادآوری می کنیم رنگ مدفوع نوزادان شیر خشکی با نوزادانی که فقط از شیر مادر تغذیه می شوند، متفاوت است. رنگ مدوفع آنها بیشر به سبزی می زند تا به زردی. در واقع علت مدفوع سبز در نوزادان شیر خشکی دلایل مختلفی دارد که فعلا از حوصله این بحث خارج است. 

شیر خشک از چه چیزی ساخته شده است

دفعات شیر خوردن نوزاد

برای تعیین نسبی میزان شیر خشک مورد نیاز نوزاد یک سری حجم‌های نسبی توسط پزشکان پیشنهاد شده است که همانطور که در بالا گفته شد برای همه‌ی نوزادان صادق نیست بلکه در مورد اکثر آنها صحت دارد. روش صحیح شیر خشک دادن به نوزاد به این شرح است:

  • مقدار شیر خشک برای نوزاد تازه متولد شده و بعد از هفته‌ی اول: نوزاد باید تقریباً هر چهار ساعت یک بار، 60-90 میلی‌لیتر شیر خشک در حدود دو تا سه مقدار پیمانه شیر خشک برای نوزاد مصرف کند. اگر کودک شما بیش از چهار تا پنج ساعت می‌خوابد و وعده‌های غذایی‌اش را از دست می‌دهد، او را از خواب بیدار کرده و غذا بدهید.
  • تا پایان ماه اول (مقدار شیر خشک نوزاد یک ماهه): کودک شما در هر تغذیه حداقل 120 میلی‌لیتر شیر خشک نیاز خواهد داشت و برنامه بریزید که بخشی از این مقدار مصرف شیر خشک برای نوزاد را حداقل هر چهار ساعت یکبار به او غذا بدهید.
  • تا شش ماه: کودک شما هر روز باید چهار تا پنج وعده  مصرف کرده و هر بار اندازه شیر خشک برای نوزاد 150-210 میلی‌لیتر باشد.

اینکه دقیقا بگوییم نوزاد سه ماهه چقدر باید شیر خشک بخورد یا نوزاد شش ماهه چقدر باید شیر بخورد بسته به فاکتورهای مختلفی میتواند متغیر باشد. به طور متوسط، کودک شما باید برای هر 500 گرم از وزن بدن در روز حدود 75 میلی‌لیتر شیر خشک مصرف کند. با این حال این اعداد، نسبی هستند و در هر کودک متفاوت‌اند و اگر در حین تغذیه دیگر برای خوردن شیشه همکاری نکرد یا به راحتی حواسش پرت شد، احتمالاً سیر شده است. اگر او خیلی سریع بطری را تمام کرد و هنوز لبهایش را به بطری می‌زد یعنی ممکن است هنوز هم گرسنه باشد. محدودیت های بالا و پایین وجود دارد. بیشتر نوزادان در ماه اول 90-120 میلی‌لیتر در هر بار شیر خشک می‌خورند و این مقدار در هر ماه 30 میلی‌لیتر افزایش می‌یابد تا زمانی که حداکثر به حدود 210-240 میلی‌لیتر برسد. اگر به نظر می رسد کودک شما به طور مداوم بیشتر یا کمتر از این مقدار می‌خواهد، در این مورد با پزشکتان صحبت کنید. 

البته توجه داشته باشید بعضی از نوزادان نیاز بیشتری به مکیدن دارند و ممکن است بعد از به پایان رسیدن شیر خشک درون بطری، بخواهند همچنان به مکیدن پستانک ادامه دهند.

در ابتدا بهتر است هر وقت نوزاد درخواست غذا کرد یا هر وقت گریه کرد به او غذا بدهید. با گذشت زمان، او یک  جدول زمانی نسبتاً منظم مخصوص به خود تشکیل می‌دهد. همانطور که با سیگنال‌ها و نیازهای وی آشنا می‌شوید، می‌توانید برنامه‌های مربوط به تغذیه‌ی او را در برنامه‌های روزمره‌ خود برنامه‌ریزی کنید.

دفعات شیر خوردن

جدول میزان شیر مورد نیاز نوزاد 

میزان شیر مورد نیاز نوزاد مورد نیاز براساس جدول میزان شیر خشک نوزاد به شرح زیر است:

سن تعداد دفاعت سرو در روز  حجم شیر خشک
هفته ی اول 6-10 روز اول – 5 میلی‌لیتر
5–15 mL روز دوم
15–30 mLروز سوم
30–60 mL (1–2 oz) روز چهارم تا هفتم
هفته اول تا سوم 6-10 60 - 90 mL (2 - 3 oz)
هفته سوم تا چهارم 6-10 90 - 120 mL (3 - 4 oz)
ماه اول تا دوم 6-8 120 - 150 mL (4 - 5 oz)
ماه دوم تا سوم 5-6 150 - 210 mL (5 - 7 oz)
ماه سوم تا چهارم 5-6 150 - 210 mL (5 - 7 oz)
ماه چهارم تا پنجم

5-6

150 - 210 mL (5 - 7 oz)
ماه پنجم تا ششم 5-6 150 - 210 mL (5 - 7 oz)
ماه ششم تا نهم 4-5 180 - 210 mL (6 - 7 oz)
ماه نهم تا دوازدهم 3-4 180 - 240 mL (6 - 8 oz)

* جدول وزن گیری نوزاد شیر خشکی چگونه است | دلایل وزن نگرفتن

شیرخشک در شب

بین سن دو تا چهار ماهگی (یا زمانی که کودک بیش از 12 کیلوگرم وزن دارد)، بیشتر نوزادان شیر خشکی دیگر نیازی به تغذیه میان شب ندارند، زیرا در طول روز، میزان بیشتری مصرف می‌کنند. در این سن، تغذیه در روز و الگوی خواب آنها منظم‌تر می‌شود (اگرچه این مسئله در نوزادهای مختلف، متفاوت است)، ظرفیت معده‌ی آنها نیز افزایش پیدا می‌کند، به این معنی که ممکن است غذا خوردنشان در طول روز بیشتر طول بکشد - گاهی اوقات تا چهار یا پنج ساعت. اگر به نظر می‌رسد هنوز کودک شما به غذای بیشتری نیاز دارد، سعی کنید حواسش را با بازی یا پستانک پرت کنید. بعضی اوقات الگوهای چاقی در دوران نوزادی شروع می‌شود، بنابراین مهم است که به کودک خود بیش از حد غذا ندهید. اینکه شیر خشک تا چند ساعت نوزاد را سیر نگه میدارد بسته به جسه و فعالیت و سن کودک متفاوت است.

یادآوری: چنانچه باردار هستید احتمالا مقاله های مربوط به خوردن طالبی در بارداری، خوردن سیب زمینی آب پز در بارداری و خوردن نبات در بارداری می تواند اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار دهد. 

دادن شیر خشک همراه شیر مادر

تغذیه تکمیلی با شیر خشک علاوه بر تغذیه با شیر مادر، تغذیه‌ی مکمل نامیده می‌شود. انجام آن کاملاً مفید و کاملاً بی‌خطر است، و بسیاری از خانواده‌ها از این نوع روش تغذیه‌ی ترکیبی، چه به خاطر ضرورت (به عنوان مثال، کم بودن شیر مادر)، راحتی و یا صرفاً انتخاب شخصی، استفاده می‌کنند. در برخی موارد، شیر مادر و تهیه‌ی شیر خشک ممکن است به دلایل پزشکی توسط پزشک توصیه شود.

آکادمی اطفال آمریکا (AAP) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه می‌کنند که نوزاد به طور انحصاری برای چهار تا شش ماه اول تنها از شیر مادر تغذیه کرده و سپس با شروع غذای جامد، شیر مادر را تا یک سال یا بیشتر ادامه دهید.

به این دلیل و دلایل دیگر، از جمله احساسات و هزینه، تصمیم‌گیری برای مکمل شیر خشک ممکن است کار آسانی نباشد. از دلایل استفاده از تغذیه‌ی تکمیلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. فرزند شما دارای مشکلات پزشکی باشد: اگر کودک شما زودرس یا با شرایط پزشکی خاص به دنیا آمده باشد، ممکن است به چیزی بیش از شیر مادر نیاز داشته باشد. مکمل اغلب به منظور کمک به کودک در افزایش وزن داده می‌شود.
  2. شیر مادر کم باشد: جراحی پستان یا شرایط پزشکی خاص می‌تواند در تولید شیر مادر اختلال ایجاد کند، اگرچه هر زنی می‌تواند به دلایل مختلف، این کمبود را تجربه کند. اگر شما یا پزشکتان احساس کردید که کودک شما به اندازه‌ی کافی شیر مادر نمی‌خورد، ممکن است به مکمل شیر خشک نیاز داشته باشید.
  3. مادر شاغل باشد: ممکن است دوشیدن شیر در محل کار بسیار دشوار یا استرس‌زا باشد، یا ممکن است به محض بازگشت به محل کار، شاهد کاهش در میزان شیرتان شوید.
  4. شریک زندگیتان بخواهد مشارکت کند: ممکن است شریک زندگیتان بخواهد در برنامه‌های غذا دادن به نوزاد شرکت کند (و شما نیز ممکن است از این مسئولیت‌پذیری یز استقبال کنید). در این حالت می‌توانید شیر خود را پمپ کرده و استفاده کنید، یا می‌توانید از شیر خشک استفاده کنید.
  5. چند قلو داشته باشید: تغذیه‌ی انحصاری چند قلوها با شیر مادر می‌تواند یک چالش باشد. نه تنها لازم است که شیرتان به اندازه‌ی کافی زیاد باشد، بلکه اغلب اوقات در حال شیر دادن خواهید بود. ممکن است روزی چند بار به استراحت (از نظر جسمی و روحی) احتیاج داشته باشید و تغذیه با شیر خشک می‌تواند به این امر کمک کند.
  6. توصیه‌ی پزشک باشد:در صورت امکان، بیشتر پزشکان شیردهی انحصاری را توصیه می‌کنند. با این وجود، بعضی مواقع پزشک استفاده از شیر خشک را توصیه می‌کند. دلایل آن عبارتند از:
  • نوزاد شما بیش از 10٪ از وزن بدن خود را در چند روز اول زندگی از دست دهد
  • نوزاد شما بعد از چند روز اول وزن خود را از دست می‌دهد یا وزنش به کُندی زیاد می‌شود
  • کودک شما در 24 ساعت کمتر از شش پوشک مرطوب دارد
  • کودک شما بسیار عصبانی است و به نظر نمی‌رسد بعد از تغذیه راضی باشد

میزان شیر خشک مورد نیاز نوزاد بر اساس سن

تعیین دقیق میزان شیر خشک مورد نیاز نوزاد تقریباً غیرممکن است. مهمترین چیزی که باید به خاطر داشته باشید، چه زمانی که با شیر مادر تغذیه می‌کنید و چه زمانی که از بطری استفاده می‌کنید، این است که نیازهای غذایی کودک شما، منحصر به خود او است. هیچ کتاب یا وب سایتی ― نمی‌تواند دقیقاً به شما بگوید چه مقدار یا چند مرتبه باید به او غذا بدهید یا دقیقاً چگونه باید روند تغذیه‌ی او را اداره کنید. رفته رفته شما با نیازهای او آشنا می‌شوید و روند کار دستتان می‌آید.

*در مورد جدول برنامه غذایی نوزاد 5 ماهه در این مقاله بیشتر بخوانید.