آبله مرغان در بارداری، علائم و 7 عوارض جدی آن در حاملگی

کیا تو بارداری ابله مرغان گرفتن؟ آیا آبله مرغان در بارداری خطرناک است؟ عامل بیماری آبله‌مرغان در دوران بارداری، ویروس و‌اریسلا زوستر است. این ویروس از دسته ویروس‌های هرپس می‌باشد. ویروس و‌اریسلا زوستر نمی‌تواند بیرون از بدن انسان زنده بماند و تولید مثل نماید. آبله‌مرغان بیماری شایع در کودکان است. اما اگر شما به آبله‌مرغان در دوران بارداری مبتلا شوید، مانند بسیاری از بیماری‌ها در بارداری احتمال بروز عوارض جدی در جنین یا نوزاد وجود دارد.

نحوه انتقال آبله‌مرغان در دوران بارداری

این ویروس به شدت واگیردار است و به سادگی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. را‌ه‌های انتقال آبله‌مرغان از طریق ترشحات دستگاه تنفسی و تاول‌های پوستی صورت می‌گیرد. تماس زن باردار با فرد مبتلا به آبله مرغان میتواند منجر به ابتلا شود. در صورتی که فرد مبتلا، عطسه و سرفه نماید و شما ترشحات خارج شده در فضا را تنفس نمایید، مبتلا خواهید شد. از طرفی اگر سطوح توسط ترشحات آلوده شده باشند با لمس آن‌ها و سپس لمس صورت (به خصوص دهان و بینی) به وسیله دست‌های آلوده به آبله مرغان در حاملگی مبتلا می‌گردید. ضمنا حدود یک تا دو روز پیش از بروز دانه‌های پوستی، فرد مبتلا ناقل بوده و بدون وجود علائم آبله‌مرغان، ویروس را به دیگران منتقل خواهد کرد. 

*بیماری دست پا دهان در کودکان چیست و چه باید کرد

مصونیت در برابر آبله‌مرغان در دوران بارداری

زمانی که برای اولین بار به عفونت مبتلا می‌شوید، بدن شما علیه ویروس آنتی‌بادی‌های مادام‌العمر تولید می‌نماید. این بدین معناست که شما با وجود این آنتی‌بادی‌ها دیگر به بیماری آبله‌مرغان مبتلا نخواهید شد. در واقع زن بارداری که قبلا آبله‌مرغان گرفته باشد، دیگر جایی برای نگرانی وجود ندارد، زیرا مجددا به آبله‌مرغان در بارداری مبتلا نخواهد شد. البته نوع جدیدی از واکسن آبله‌مرغان نیز تولید شده است که می‌تواند از شما در برابر ویروس و‌اریسلا زوستر محافظت نماید. 

بسیاری از مادران باردار، پیش از حاملگی به ویروس مبتلا شده‌اند و در برابر آن ایمن هستند. البته باید در نظر داشته باشید که در افرادی که تا به حال به ویروس و‌اریسلا زوستر مبتلا نشده‌اند یا در برابر آبله‌مرغان مصونیت لازم را ندارند، ریسک بروز عوارض بیماری بسیار بیش‌تر است. ویروس و‌اریسلا زوستر می‌تواند سبب بروز نقایص هنگام تولد و بیماری در نوزاد گردد، به همین خاطر پزشکان برای افرادی که مصونیت کافی نسبت به این ویروس را ندارند، آزمایش آبله‌مرغان قبل از بارداری تجویز می‌نمایند. معمولا این تست‌ها پیش از بارداری یا در اوایل حاملگی انجام خواهند شد تا در صورت وجود مشکل بتوان از عوارض احتمالی جلوگیری به عمل آورد. اگر ویروس در بدن شما طی بارداری وجود داشته باشد، درمان به موقع می‌تواند از شدت بروز علائم و عوارض بیماری جلوگیری نماید. 

نشانه‌های آبله‌مرغان در دوران بارداری

علائم آبله مرغان در بارداری چیست؟ ویروس و‌اریسلا زوستر به طور معمول ۱۰ تا ۱۴ روز به شکل نهفته در بدن باقی می‌ماند. دوره نهفته از زمانی که ویروس وارد بدن می‌شود تا زمانی که علائم آبله‌مرغان بروز نماید، به طول می‌انجامد. دانه‌های پوستی کوچک و قرمز از نشانه‌های آبله‌مرغان می‌باشد. این دانه‌های پوستی بزرگ‌تر شده و تبدیل به دانه‌های تاولی و خارش‌دار می‌شوند. سپس دانه‌ها خشک شده و از خود زخم برجا می‌گذارند. به طور معمول دانه‌ها در ابتدا برروی صورت و سینه پدیدار می‌شوند و سپس به سمت دست‌ها و پاها و دیگر نقاط بدن گسترش می‌یابند. از دیگر علائم آبله‌مرغان، تب، خستگی، ضعف و سردرد می‌باشد. حدود یک تا دور روز پیش از بروز دانه‌های پوستی تا زمانی که دانه‌ها خشک شده و تبدیل به زخم گردند، بیماری به شدت واگیردار است. حدود دو هفته زمان لازم است تا زخم‌ها بهبود یابند.

اگر و‌اریسلا زوستر مجددا در بارداری، در بدن شما فعال گردد، می‌تواند به شکل هرپس زوستر ظاهر شود. اصطلاحا به این بیماری زونا در بارداری گفته می‌شود. این ویروس باعث بروز بثورات جلدی قرمز رنگ دردناک می‌شود که سبب ایجاد یک نوار تاولی بر روی قسمت قفسه سینه یا هر بخش کوچکی از بدن خواهد شد. بین ۱ تا ۵ روز پس از بروز تاول‌ها، زخم‌های حاصل  از آن ظاهر خواهند شد. محدوده درگیرشده توسط زخم‌ها دچار خارش، کرختی و حساسیت بیش از حد می‌شود. انتقال زونا به زن باردار برخلاف آبله‌مرغان، عوارض جنینی جدی و نقایص هنگام تولد را به دنبال نخواهد داشت.  

علائم دیگر آبله ‌مرغان در دوران بارداری عبارتند از:

• تب
• احساس بی‌قراری 
• درد عضلانی
• سردرد
• تورم غدد لنفاوی
• مشکلات گوارشی

عوارض آبله‌مرغان در دوران بارداری برای مادر

قطعا مادران بارداری که طی دوران حاملگی به ویروس و‌اریسلا زوستر مبتلا می‌شوند، در معرض بروز عوارض جدی قرار دارند. حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد مادرانی که دچار آبله ‌مرغان در دوران بارداری می‌شوند در ریسک ابتلا به پنومونی یا عفونت شدید ریه قرار دارند. از طرفی در موارد بسیار کمی ریسک ابتلا به انسفالیت یا عفونت لایه بیرونی مغز، در مادرانی که به آبله‌مرغان در دوران بارداری مبتلا می‌شوند، وجود دارد.

عوارض بارداری و آبله مرغان برای جنین

مادر باردار مبتلا شده به آبله مرغان در دوران بارداری، می‌تواند به سادگی ویروس و‌اریسلا زوستر را ازطریق جفت به جنین خود منتقل نماید. عوارض مربوط به نوزاد به زمان ابتلای مادر به ویروس در بارداری بستگی دارد. اگر شما به آبله مرغان در ماه اول بارداری مبتلا شوید و در همان زمان، ویروس به نوزاد منتقل شود، حدود ۰.۵ تا ۱ درصد احتمال بروز عوارض جدی در نوزاد مانند نقص در هنگام تولد ( که با عنوان کوئژنیتال و‌اریسلا سندرم یا نشانگان مادرزادی واریسلا شناخته می‌شود) وجود دارد. اگر ویروس و‌اریسلا زوستر بین هفته‌های ۱۳ تا ۲۰ بارداری به جنین منتقل شوند، ریسک بروز مشکلات هنگام تولد به ۲ درصد خواهد رسید. 

ابتلای جنین به آبله‌مرغان در اواخر بارداری (آبله مرغان در سه ماهه سوم بارداری)، ریسک بروز نقایص عصبی در نوزاد را به دنبال دارد. از طرفی ریسک ابتلا به زونا را در سنین یک تا دو سالگی نوزاد افزایش می‌دهد. 

نوزاد مبتلا شده به نشانگان مادرزادی واریسلا، ممکن است با عوارض زیر به دنیا بیاید:

1. زخم‌های پوستی
2. مشکلات عضلانی و استخوانی
3. رشد ناقص یا فلج بودن دست‌ها و پاها
4. نابینایی
5. تشنج
6. اختلالات یادگیری و تکاملی
7. بیماری میکروسفالی ( کوچک بودن مغز نسبت به سن و جنسیت نوزاد)

اگر مادر در اواخر بارداری به ویروس مبتلا شده باشد و هم‌چنان در دوره نهفته به سر ببرد و تا زمان تولد یا حدود چند روز پس از زایمان، علائمی از خود بروز ندهد، احتمال ابتلای جنین به ویروس به ویژه در زمان زایمان وجود دارد. در این صورت نوزاد به نوع جدی و حتی کشنده‌ای از آبله‌مرغان مبتلا خواهد شد.

البته باید در نظر داشت که درصد بسیار ناچیزی از نوزادان به چنین نواقصی مبتلا می‌شوند. اگر به آبله‌مرغان در دوران بارداری مبتلا شدید با انجام آزمایشات و سونوگرافی‌های لازم تا حدود زیادی می‌توان نواقص جنینی را پیش‌بینی کرد. در این مقاله بخوانید بعد از تولد واکسن آبله مرغان در چند ماهگی تزریق می شود. 

درمان آبله‌مرغان در دوران بارداری

اگر شما دچار آبله‌مرغان در دوران بارداری شوید، پزشک داروی ضدویروس آسیکلوویر را برایتان تجویز می‌نماید. این دارو به کاهش علائم بیماری کمک می‌نماید. در واقع دارو‌های ضدویروس به از بین بردن عفونت‌های حاصل از ویروس‌ها کمک می‌نمایند. طبق تحقیقات انجام‌شده مصرف داروی آسیکلوویر در بارداری برای جنین خطری ندارد. 

در صورت بروز هرگونه علائم مبتنی بر پنومونی یا عفونت ریه، مانند سرفه، خس خس سینه یا تخلیه خلط چرکی و خونی، لازم است ضمن مشورت با پزشک خود در بیمارستان بستری شوید. معمولا در این مرحله داروهای قوی ضدویروس به صورت تزریقی برای شما تجویز می‌شوند تا بتوان بیماری را درمان کرد.

در صورتی‌که نوزاد شما به آبله‌مرغان مبتلا شود پروسه درمان بلافاصله پس از تولد آغاز می‌شود. به نوزاد آنتی‌بادی‌های علیه و‌اریسلا زوستر تزریق می‌شود تا از بدن او در برابر بیماری محافظت نمایند. این عملکرد سبب کاهش شدت بیماری و عوارض حاصل از آن می‌شود. اگر هم‌چنان پس از انجام این شیوه درمانی نوزاد مبتلا به آبله‌مرغان باقی مانده بود، می‌توان از داروهای ضدویروس مانند آسیکلوویر استفاده نمود.

پیشگیری از آبله‌مرغان در دوران بارداری

جلوگیری از آبله مرغان برای زن باردارچگونه است؟

1. اولین قدم جهت پیشگیری از آبله‌مرغان در بارداری این است که اگر نسبت به ایمنی بدن خود در برابر آبله‌مرغان مطمئن نیستید بهتر است در ابتدا آزمایش خون بررسی سطح آنتی‌بادی‌های علیه و‌اریسلا زوستر را انجام دهید. 
2. به دلیل عوارض جدی آبله‌مرغان در دوران بارداری، بهتر است در زمان حاملگی به طور بسیار دقیق از خود مراقبت نمایید تا به ویروس مبتلا نگردید. بهترین روش انجام تست و‌اریسلا زوستر است. اگر شما نسبت به ویروس و‌اریسلا زوستر ایمنی کافی نداشته باشید و طی بارداری به آن مبتلا شوید، لازم است فورا با پزشک خود تماس بگیرید و ایشان را در جریان بیماری خود قرار دهید. ممکن است برای شما آنتی‌بادی‌های علیه و‌اریسلا زوستر که به آن‌ها گلوبین‌های ضد آبله‌مرغان نیز گفته می‌شود، تجویز گردد. پس از ده روز از انجام این تزریق، آنتی‌بادی‌های علیه و‌اریسلا از بدن شما به خوبی محافظت کرده و از شدت بروز عوارض بیماری می‌کاهد.
3. اگر پیش از بارداری به آبله‌مرغان یا زونا مبتلا شوید، پس از بهبود کامل می‌توانید به سادگی جهت بارداری اقدام نمایید. بارداری بعد از آبله‌مرغان، مشکلی برای شما یا جنین به وجود نخواهد آورد. حتی از طرفی سبب ایجاد ایمنی طبیعی در بدن شما شده و از ابتلا به آبله‌مرغان در دوران بارداری و مشکلات حاصل از آن جلوگیری می‌نماید. 

بهترین زمان تزریق واکسن آبله‌مرغان در دوران بارداری

اگر قصد بارداری دارید و تا به حال دچار آبله‌مرغان نشده‌اید، لطفا از پزشک خود بخواهید تا در صورت امکان برای شما واکسن آبله‌مرغان قبل از بارداری را تجویز نماید. بهتر است تا سه ماه پس از تزریق دوز دوم واکسن و‌اریسلا زوستر صبر نموده و سپس اقدام به بارداری نمایید. اگر باردار باشید و ایمنی کافی نسبت به و‌اریسلا زوستر نداشته باشید، نمی‌توانید واکسن و‌اریسلا یا همان آبله‌مرغان در دوران بارداری را تزریق نمایید. در نتیجه در دوران بارداری از برخورد با افراد واکسینه‌نشده، افراد مبتلا به آبله‌مرغان و زونا، محیط‌هایی که کودکان در آن رفت و آمد زیادی دارند و محیط‌های آلوده، بپرهیزید.