جدول وزن گیری نوزاد دختر و پسر

جدول وزن بر اساس سن کودک چگونه تفسیر می‌شود؟ آیا وزن کودک‌تان بر اساس سن او مناسب است؟ چارت وزن گیری نوزاد چیست؟ آیا برای وزن‌گیری نامناسب کودک‌مان باید به پزشک مراجعه کنیم؟ سوالاتی این چنین در ادامه پاسخ داده خواهد شد. برای مطالعه درباره جدول وزن‌گیری نوزاد نارس به این مقاله مراجعه کنید. قطعا پدر و مادر با دیدن کودک خود که پیوسته رشد می‌کند و مهارت‌های جدید می‌آموزد، غرق در لذت می‌شوند. چه بهتر که با داشتن اطلاعاتی از قبیل نحوه بررسی وزن کودک بر اساس سن در جدول وزن‌گیری نوزاد و کودک، با خیالی آسوده و بدون نگرانی از وزن‌گیری مناسب کودک‌شان به تماشای او بپردازند.

با نصب اپلیکیشن گهواره شما می‌توانید به ابزارهای کاربردی فرزند پروری مانند نمودار رشد و مشاوره با پزشک دسترسی پیدا کرده و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید. همچنین ابزارهای دیگر، مقالات و ویدئوهای آموزشی زیادی وجود دارد که می‌توانید از آنها بهره‌مند شوید.

دلایل تغییرات غیرطبیعی وزن در جدول وزن‌گیری نوزاد

قبل از پرداختن به موضوع جدول وزن‌گیری نوزاد دختر و پسر، لازم است بدانید کمبود کالری دریافتی می‌تواند به دو علت باشد:

والدین غذای کافی به کودک نمی‌دهند یا از روش‌های مناسب برای تغذیه کودک ناآگاه هستند. مثلا در یک کودک شیرخوار می‌توان به ناتوانی کودک در مکیدن مناسب سینه مادر به علت رعایت نکردن روش صحیح شیردهی یا شقاق سینه مادر، حجم کم شیردهی یا در کودکان بزرگتر جذاب نبودن غذای کمکی اشاره کرد. این مشکلات با یک مشاوره ساده با پزشک متخصص کودکان و کمی تلاش برای تهیه غذا‌های جذاب و مقوی حل می‌شود.

گاهی یک بیماری زمینه‌ای نیاز کودک به غذا را بیشتر می‌کند؛ مثلا اگر کودک به نارسایی قلبی و یا سیستیک‌فیبروزیس (سی اف) مبتلا باشد، کمبود کالری دریافتی به علت افزایش نیاز‌ بدن به کالری است.

• از دست دادن موادمغذی از راه اسهال و استفراغ.
• بعضی بیماری‌های غدد مانند تیروئید.
• بیماری‌های گوارشی مانند رفلاکس.
• آلرژی‌های غذایی مانند حساسیت کودک به پروتئین گاوی.

توجه داشته باشید که علاوه بر توجه به وزن بر اساس سن کودک برای مثال وزن‌گیری نوزاد در ماه اول، اندازه‌گیری قد او نیز بسیار اهمیت دارد؛ به‌طور مثال افزایش صدک وزن و افت صدک قد به صورت هم‌زمان می‌تواند نشان‌دهنده‌ی کم‌کاری غده تیروئید باشد.

*علائم و روشهای درمان رفلاکس پنهان در کودکان چیست

با اپلیکیشن گهواره، هر هفته در جریان تغییرات و نیازهای کودکت قرار بگیر.هر روز یک پیام مشاور متناسب با سن کودکت دریافت کن. قد و وزن کودکت رو هر ماه وارد کن تا بهت بگیم رشد کودکت مناسب هست یا نه.

نصب اپلیکیشن گهواره

زمان‌های مناسب سنجش وزن بر اساس سن‌ کودک

بر اساس دستوالعمل‌های کشوری، پایش معیار‌های سلامت کودکان همچون وزن، قد، دور سر و.... در زمان‌های زیر و در مراکز بهداشت سراسر کشور انجام می‌شود:

• 3 تا 5 روزگی
• 14 تا 15 روزگی
• 30 تا 45 روزگی
• سپس در 2، 4، 6، 7، 9، 12، 15، 18 و 24 ماهگی
• پس از آن سالی یکبار

نکته: اگر روند افزایش وزن از بدو تولد تا یک سالگی توقف داشته باشد و یا طبیعی نباشد، پس از رعایت راهنمایی‌های مراقبین سلامت، باید 15 روز بعد مجدد برای وزن‌گیری مراجعه شود.

تخمین وزن بر اساس سن کودک

میزان افزایش وزن به صورت روزانه و بر حسب گرم نیز مطابق روند زیر است:

• 20 تا 30 گرم روزانه، برای 3 تا 4 ماه اول است.
• 15 تا 20 گرم برای باقیمانده سال اول.

برای تخمین تناسب رشد به‌صورت سرانگشتی با تفسیر وزن بر اساس سن کودک می‌توانیم به جدول وزن‌گیری کودک دختر و پسر که در زیر آمده‌است، مراجعه کنیم. توجه داشته باشید که این جدول صرفاً یک تخمین است و برای تفسیر دقیق‌تر به جداول بعدی و تحلیل آن‌ها مراجعه کنید.

در جدول فوق، میزان وزن‌گیری کودک به صورت تخمینی و بدون توجه به جنسیت کودک آورده شده است. در جدول زیر، وزن کودک (به کیلو‌گرم) بر اساس سن (به هفته) و به تفکیک جنسیت ذکر شده است. قبل از پرداختن به جدول، ابتدا باید با مفهومی به اسم صدک (percentile) آشنا شوید.

جدول وزن‌گیری نوزاد در سازمان جهانی بهداشت

حال به جداول زیر که به تفکیک جنسیت، وزن گیری نوزاد بر اساس سن کودک را بررسی می‌کند، توجه کنید. این جداول برگرفته از سایت سازمان جهانی بهداشت هستند.

جدول وزن‌گیری نوزادان دختر تا 60 ماهگی ( 5 سال)

جدول وزن‌گیری نوزاد و کودک پسر تا 60 ماهگی ( 5 سال) 

* جدول وزن گیری نوزاد شیر خشکی + دلایل وزن نگرفتن نوزاد

معنی صدک در جدول وزن‌گیری نوزاد چیست؟

در تعاریف آمار و ریاضیات، صدک به مقداری گفته می‌شود که درصد خاصی از نمونه‌های یک متغیر تصادفی کمتر از آن‌ هستند. بیایید این تعریف را ساده‌تر کنیم؛ فرض کنید وزن کودک‌تان را اندازه‌گرفته‌اید و در جدول یا نمودار وزن بر اساس سن کودک قرار داده‌اید. می‌بینید که وزن کودک شما روی صدک 25 قرار گرفته است؛ این به چه معنی است؟ صدک 25 بدان معنی است که 25 درصد کودکان همسن فرزند شما، همین وزن یا وزنی کمتر از وزن فرزند شما دارند و 75 درصد کودکان، بیش‌تر از فرزند شما وزن دارند. 

فرض کنید کودک شما 10 کیلوگرم وزن دارد و در تفسیر نمودار رشد نوزاد بر اساس سن، روی صدک 50 قرار می‌گیرد. یعنی 50 درصد کودکان همسن با فرزند شما، 10 کیلوگرم یا کمتر وزن دارند. 50 درصد دیگر بیشتر از 10 کیلوگرم دارند. حالا آیا وزن کودک شما پایین است؟ نگران نباشید، در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.

چارک در جدول وزن‌گیری نوزاد چیست؟

حال که با صدک آشنا شده‌ایم، بد نیست به مفهوم پرکاربردی در مرتکز بهداشت به نام چارک نیز بپردازیم. در جدول وزن بر اساس سن کودک، چارک نام‌گذاری یک صدک خاص است. یعنی برای بعضی صدک‌های پرکاربرد اسم گذاشته‌ایم. اگر صدک را بر اساس قسمت‌های 25 درصدی تعریف کنیم:

• چارک اول همان صدک بیست‌وپنجم است.
• چارک دوم همان صدک پنجاهم است.
• چارک سوم همان صدک هفتادوپنجم است.

چگونه از جداول وزن‌گیری نوزاد و کودک استفاده کنیم؟

ابتدا کودک خود را وزن کنید. سپس جدول مخصوص دخترها یا پسرها را روبروی خودتان بگذارید. سن فرزندتان بر حسب ماه را انتخاب کنید. حال روبروی ردیف سن، وزن او بر حسب کیلو‌گرم را پیدا کنید. ببینید که این وزن در کدام صدک (ستون عمودی را بالا بروید تا به صدک برسید) قرار دارد. سپس وزن، سن، صدک و تاریخ اندازه‌گیری را در جای مشخصی یادداشت کنید. مقادیر اندازه‌گیری شده را با دفعات قبل مقایسه کنید. شما می‌توانید این مقادیر را روی نمودارهای رشد دختر و پسر که در انتهای مقاله آمده، نقطه‌گذاری کنید و نگه دارید.

تفسیر جدول وزن‌گیری نوزاد

1. وزن بیش‌تر از صدک نودوهفتم و کمتر از صدک سوم غیرطبیعی است و نیازمند بررسی کامل توسط پزشک دارد.
2. مطابق جداول فوق، وزن کودک اگر بین صدک سوم تا صدک نود و هفتم قرار گیرد، در محدوده نرمال است. اما اینکه کودک شما به صورت طبیعی وزن می‌گیرد یا خیر، به روند افزایش وزن او بستگی دارد. به طور مثال وزن ایده‌آل نوزاد 4‌ ماهه، با توجه به جنسیت و روند افزایش وزن او از بدو تولد تعیین می‌شود. تنها اینکه وزن او مطابق جدول وزن‌گیری نوزاد در صدک پنجاهم قرار دارد، کافی نیست.
3. کودکی با وزن بیشتر از صدک هشتادوپنجم در معرض اضافه وزن و چاقی قرار دارد. می‌توانید با استفاده از یک رژیم ساده و سالم که زیرنظر متخصص طراحی شده، از خطر چاقی پیش‌گیری کنید. توجه داشته باشید که این رژیم به‌هیچ‌عنوان سخت‌گیرانه نباشد. رشد جسمی و روانی کودک شما مهم‌ترین امر در سلامت و آینده اوست.

آیا وزن کودک شما مناسب سن اوست؟ به‌طور کلی عبارت « وزن مناسب » به چه معنی است؟

صدک نرمال وزن کودک، برای هر کودک متفاوت بوده و یک عدد خاص نیست. الزاماً کودکی که روی صدک پنجاهم یا همان صدک میانه است، از کودکی که روی صدک پانزدهم قرار دارد، وضعیت سلامتی بهتری ندارد. صدک بالا یا پایین‌تر از صدک پنجاهم، به معنی چاقی یا کمبود وزن کودک شما در آینده نیست. 

آنچه در روند رشد کودک اهمیت دارد، حفظ حدودی یک صدک و جهش نکردن بین صدک‌هاست. است. یعنی قطار وزن‌گیری کودک شما باید روی یک ریل ( یک صدک) حرکت کند. خارج شدن قطار از ریل (چه ناگهانی بالا رفتن و چه پایین آمدن) نشان‌دهنده خطر است. مثلا اگر کودکی پیوسته روی صدک پنجاهم است و در مدت 6 ماه به صدک دهم می‌رسد، باید مورد بررسی کامل پزشکی قرار گیرد. اما اگر همین کودک پیوسته روی صدک دهم باشد، از نظر وزن‌گیری سالم است و نیاز به بررسی بیشتر در این ارتباط ندارد.

البته هر گونه تغییر مختصر و کوتاه‌مدت در بین صدک‌ها نمی‌تواند نشانه خطر و بیماری باشد. اگر کودک شما درگیر سرماخوردگی سختی شود که به سبب آن اشتهایش را از دست دهد، طبیعی است که وزنش در مدت کوتاهی تغییر کرده و صدک رشدی او دچار افت شود. پس هر تغییری نگران‌کننده نیست؛ فقط کافیست که با مشاهده تغییرات به پزشک متخصص مراجعه کنید.

به‌طور مثال: اگر وزن کودک دوونیم ساله شما روی صدک پنجاه قرار داشته باشد، برای یک وزن‌گیری طبیعی کافی نیست؛ مهم وزن‌گیری‌های قبلی و رونز افزایش وزنی است که کودک شما دنبال می‌کند. مثلا براساس جدول وزن‌گیری نوزاد پسر، وزن ایدا‌آل نوزاد پسر دوماهه می‌تواند از 4.4 تا 7 کیلو‌گرم متغیر باشد. پس سلامت نوزاد با توجه به وزن تولد و وزن‌گیری‌های قبلی او بررسی می‌شود. نتیجه می‌گیریم، مهم این است که در فاصله‌های منظم وزن و قد کودک‌تان را مطابق جدول وزن و قد بر اساس سن کودکان اندازه بگیرید. 

صدک استاندارد وزن در جدول وزن‌گیری نوزاد برای هر کودک متفاوت بوده و به عوامل مختلفی بستگی دارد:

• ژنتیک: به‌عنوان مثال، جثه هر از والدین در جثه کودک تاثیرگذار است.
• طول بارداری: نوزاد نارس اغلب کوچک‌تر هستند. بنابراین جدول وزن گیری نوزاد دختر نارس و پسر نارس با جداول طبیعی متفاوت است. نوزادانی که دیر‌تر از موعد مقرر متولد می‌شوند نیز معمولا بزرگ‌تر هستند. 
• تغذیه مناسب و سالم مادر در دوران بارداری
• عادات و سبک زندگی مادر در دوران بارداری: استعمال سیگار، نوشیدن الکل یا مصرف مواد مخدر می‌تواند بر وزن کودک تاثیر بگذارد.
• جنسیت کودک: معمولاً پسران به صورت جزئی از نظر جثه بزرگ‌تر از دختران هستند.
• سلامت در دوران بارداری: شرایطی مانند دیابت، دیابت حاملگی، بیماری قلبی، فشار خون بالا و چاقی ممکن است وزن کودک شما را تحت تأثیر قرار دهد.
• چندقلویی: معمولا کودکانی که حاصل بارداری چندقلویی هستند، وزن هنکام تولد کم‌تری دارند.

برای وزن گیری نوزاد چه کنیم

بعضی از مادران به محض مشاهده‌ی کمی انحراف از نمودارهای رشدی نگران می‌شوند که کودکشان رشد خوبی ندارد و درصدد افزایش وزن او بر‌می‌آیند. اما این نگرانی غیرضرروی است بیشتر این انحرافات موقتی است. اما اگر نوزاد شما به صورت جدی لاغر است و از نمودارهای وزنی‌اش عقب افتاده است، می‌توانید با تغییر روش‌های تغذیه‌ای به افزایش وزنش کمک کنید. اگر نوازد در شش ماه اول قرار دارد، سعی کنید تعداد دفعات شیردهی را افزایش دهید. نوزادان شیرخشکی به مراتب از نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند چاقتر می‌شوند. بعد از شش ماهگی می‌توانید از دادن انواع فرنی و حریره شروع کنید که مواد غذایی بسیار مقوی هستند و می‌توانند به افزایش وزن نوزاد کمک کنند. همچنین سوپ حاوی عصاره‌ی قلم و انواع غلات را نیز در رژیم او قرار دهید. با بزرگ شدن نوزاد، دادن انواع غذاهای پروتئینی و چربی‌های سالم مانند انواع مغزها، ماهی، لبنیات و .. را در رژیم غذایی‌اش بگنجانید.

نمودارهای رشد کودک از سازمان جهانی بهداشت

سازمان جهانی بهداشت علاوه بر جدول وزن‌گیری نوزاد، نمودار‌هایی تهیه می‌کند که به فهم بیشتر روند رشدی کودک بعد از چندین مرتبه اندازه‌گیری کمک می‌کند. پیشنهاد می‌شود با هر بار اندازه‌گیری وزن کودک، عدد وزن و سن کودک را در نمودار‌های زیر پیدا کرده و با دو خط عمود بر هم، به یک‌دیگر وصل کنید. نقطه تلاقی این دو خط را علامت بزنید. نمودار‌ها بهترین دید ممکن را به ما می‌دهند. 

نمودار وزن بر اساس سن کودک دختر (صورتی)

نمودار وزن بر اساس سن کودک پسر (آبی)

جدول قد و وزن نوزاد

همانند وزن، قد واندازه دور سر کودک نیز مهم است و باید اندازه گیری شود. برای رشد قد نوزاد دختر و پسر نیز یک نمودار وجود دارد. تفسیر نمودار قد و وزن نوزاد پسر و دختر ممکن است برای شما دشوار باشد از این رو جدول قد نوزاد دختر و پسر در ادامه آمده است که می‌توانید از آن استفاده کنید.