مدت زمان نگهداری غذای کمکی چقدر است؟

فروردین ۱۴۰۳ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
مدت زمان نگهداری

یکی از سوالاتی که مادران از هم میپرسند این است که تا چند روز غذای نوزاد رو نگه میدارید؟ تقریباً از بعد از 6 ماهگی دادن غذای کمکی به کودکتان آغاز می‌شود. البته گاهی غذا دادن به کودک زیر شش ماه نیز با نظر پزشک امکانپذیر است. با شروع طبخ غذای کمکی برای کودک حتما لازم است درباره مدت زمان و نحوه نگهداری غذای نوزاد اطلاعات کافی داشته باشید و همچنین، روش‌های گرم کردن غذای کودک را بدانید. این به شما کمک می‌کند که علاوه بر اطمینان از ایمنی مواد غذایی و حفظ سلامت کودکتان، در زمان و انرژی خودتان نیز صرفه‌جویی کنید. در واقع فقط مهم نیست که طریقه غذا دادن به کودک 6 ماهه یا غذا دادن به کودک هفت ماهه را بدانید؛ شما حتما باید این موضوع را هم بدانید که هر ماده غذایی طبخ شده را تا چه مدت و در چه شرایطی می توانید نگهداری کنید. 

حقیقت این است در دوران بارداری یا شیردهی حتما باید قوانین تغذیه ای خاصی را برای خود و کودکتان رعایت کنید. برای مثال اگر در مورد روزه گرفتن در بارداری فکر می کنید و نگران بعد معنوی این موضوع هستید، لازم است به یاد بیاورید که یک مادر باردار یا شیرده مسلمان هستید که پیش از هر چیزی توجه به سلامتی خود و فرزندتان مهم و حائز اهمیت است. 

غذای کمکی آماده بهتر است یا غذای خانگی؟

برخی از والدین به دلیل اشتغال زیاد از انواع آماده مصرف مانند انواع سرلاک برای نوزاد خود استفاده می‌کنند. برخی هم برای اینکه از سلامت غذایی که به کودکشان می‌دهند، مطمئن باشند ترجیح می‌دهند خودشان برای او غذا درست کنند.

به‌طورکلی غذاهای کمکی که در خانه تهیه می‌شوند به دلایل زیر بر غذاهای آماده ارجحیت دارند:

• غذاهای آماده در مقایسه با غذاهای خانگی خیلی گران‌تر هستند.

• اطمینان کافی از سلامت مواد غذایی به‌کاررفته در غذاهای آماده وجود ندارد. بعلاوه اینکه در تهیه اکثر آن‌ها، از مواد نگهدارنده استفاده می‌شود که برای سلامت کودک مناسب نیست.

• شما نمی‌دانید که در پروسه تهیه و نگهداری آن‌ها در انبارها، همه اصول بهداشتی رعایت شده است یا نه.

• یک غذای آماده هرگز به‌تازگی غذای خانگی نیست حتی اگر تاریخ انقضای آن نگذشته باشد.

• با توجه به اینکه طعم غذاهای آماده متفاوت از غذای خانگی است، کودک به خوردن غذای خانگی عادت نمی‌کند.

• بافت این غذاهای اغلب به‌صورت پوره‌های خیلی نرم است به همین دلیل کودک با بافت‌های غذایی مختلف آشنا نمی‌شود و مهارت خوردن آن‌ها را کسب نمی‌کند.

• با توجه به اینکه اکثر غذاهای آماده ترکیبی از چند ماده غذایی هستند، اگر کودک به یکی از آن‌ها آلرژی یا حساسیت داشته باشد، متوجه نمی‌شوید.

• در اکثر غذاهای آماده فیتات وجود دارد که جذب آهن آن بسیار کم است. همچنین در انواعی که حاوی سویا هستند، مقدار زیادی فیتواستروژن وارد بدن نوزاد می‌شود که می‌تواند مضر باشد.

* از چند ماهگی به نوزاد غذا بدهیم | بهترین سن شروع غذای جامد

غذای کمکی

اصول بهداشتی ضروری در تهیه غذای کمکی

• همیشه قبل از آماده‌سازی غذای کودک، دستانتان را به‌خوبی با آب و صابون بشویید. همچنین ظرف‌هایی که برای تهیه مواد اولیه غذا استفاده می‌کنید مانند تخته‌گوشت، قابلمه و غیره نیز باید کاملاً شسته و تمیز باشند.

• همیشه ظروف غذای کودک را مشخص و جدا از بقیه اعضای خانواده نگه‌دارید. کودکان نباید از همان بشقابی که دیگران استفاده می‌کنند، غذا بخورند. ظرف غذای کودک را بعد از استفاده به‌خوبی با آب و مایع ظرف‌شویی بشویید.

• هنگام دادن غذای کودک، هم دست‌های خود را با آب و صابون بشویید و هم دست‌های کودکتان را.

• تا حد ممکن غذای کودک را به اندازه نیاز روزانه‌اش تهیه کنید تا بتواند از غذای تازه بهره‌مند شود. بهتر است از غذای شب مانده برای کودک استفاده نکنید. بااین‌وجود اگر بیش از یک وعده غذا تهیه کردید، حتماً اصول نگهداری آن را که در بخش‌های بعدی ذکرشده است، رعایت کنید.

مدت زمان نگهداری غذای نوزاد چقدر است؟

هر غذای نوزاد تا چند ساعت قابل استفاده است:

• غذاهای پخته‌شده را می‌بایست در کمتر از 2 ساعت در یخچال و فریزر ذخیره کنید؛ زیرا باکتری‌ها حدود 2 ساعت زمان لازم دارند تا در دمای اتاق شروع به رشد کنند. قبل از این 2 ساعت می‌توانید غذا را در دمای اتاق نگه‌دارید و نیازی به داغ کردن مجدد آن نیست. البته میوه‌ها و سبزی‌ها ممکن است کمی طولانی‌تر باقی بمانند، اما غذاهای گوشت و مرغ باید بلافاصله در یخچال قرار گیرند تا از رشد باکتری‌ها در دمای اتاق جلوگیری شود.

• دمای یخچال شما باید زیر 40 درجه فارنهایت باشد، زیرا باکتری‌ها در دمای بالاتر از این می‌توانند رشد کنند و تکثیر شوند.

• درصورتی‌که غذای کمکی کودک بیشتر از مصرف یک وعده او بود، برای نگهداری غذای نوزاد بقیه غذا را در کمتر از 2 ساعت، در ظروف تمیز و دردار بریزید. بهتر است در هر ظرف به اندازه یک وعده کودک غذا بریزید و بعد از خنک شدن که حدود 2-1 ساعت زمان نیاز دارد، آن را در یخچال یا فریزر نگه‌داری کنید.

• مدت زمان نگهداری پوره سیب زمینی در یخچال چقدر است؟ به طور کلی غذای تازه خانگی را می‌توان تا حدود 48 ساعت در یخچال نگه‌داری کرد. مدت زمان نگهداری پوره میوه و سبزی مانند پوره سیب زمینی برای نوزاد از دیگر غذاها بیشتر است و حدود 72-48 ساعت در یخچال و تا حدود 3 ماه در فریزر است.

• درصورتی‌که در غذای کمکی از گوشت قرمز، مرغ، ماهی یا تخم‌مرغ استفاده کرده‌اید، علاوه بر اینکه بلافاصله بعد از استفاده باید آن را فریز کنید، توجه کنید که اگر تا 24 ساعت مصرف نشد باید دور ریخته شود.

• در مورد غذاهای آماده، درصورتی‌که ظرف آن‌ها را باز کردید باید طی 24 ساعت از آن‌ها استفاده کنید. در مورد مدت زمان ماندگاری آن‌ها در یخچال یا فریزر، روی بسته‌بندی آن‌ها را بخوانید. معمولاً مدت زمان نگهداری غذای آماده کودک بیشتر از انواع خانگی است. در صورت مشاهده هرگونه ترک روی ظرف غذای آماده کودک یا وجود کوچک‌ترین زنگ‌زدگی روی درب آن شدید، از مصرف آن ماده غذایی برای کودک خود اجتناب کنید. همچنین مراقب باشید که پلمپ آن ظرف غذا قبلاً باز نشده باشد.

• اگرچه فریز کردن غذای کودک ممکن است اما انجماد می‌تواند باعث تغییر قوام غذا شود. این موضوع در مورد فریز کردن شیر مادر نیز صدق میکند. برای حفظ کیفیت، بهتر است از غذای منجمد کودک حداکثر ظرف مدت یک ماه استفاده کنید.

• هیچ‌گاه قاشق استفاده‌شده کودک را مستقیماً در ظرف غذای اصلی نبرید، این می‌تواند باعث رشد باکتری‌هایی شود که از طریق بزاق کودک روی قاشق نشسته‌اند. برخی از والدین بزاق نوزاد را کاملاً استریل تلقی می‌کنند! درصورتی‌که این‌طور نیست. به‌جای اینکه کودک خود را مستقیماً از داخل ظرف تغذیه کنید، مقدار کمی از مواد غذایی را درون یک کاسه بریزید و کودک خود را از این طریق تغذیه کنید. اگر به مقدار بیشتری احتیاج داشت، از یک قاشق تمیز برای برداشتن آن استفاده کنید. زمانی که تغذیه کودک تمام شد، هر چیزی را که در کاسه باقی‌مانده، دور بریزید.

فرنی را چند ساعت میتوان نگه داشت

فرنی نوزاد تا چند ساعت قابل استفاده است

باید بگوییم که مدت زمان نگهداری فرنی در یخچال تا 2 روز است. مدت زمان نگهداری فرنی با شیر خشک با مدت زمان نگهداری فرنی با شیر مادر تفاوتی ندارد. حریره بادام تا چند ساعت قابل استفاده است؟ مدت زمان نگهداری حریره بادام نیز همین اندازه است. در فریزر نیز می‌توانید تا حدود یک ماه آن را ذخیره کنید.

سوپ نوزاد تا چند روز در یخچال میماند

پاسخ به این سوال که سوپ کودک تا چند روز در یخچال می ماند کمی سخت است. طریقه نگهداری سوپ نوزاد بستگی به مواد تشکیل‌دهنده آن دارد. درصورتی‌که در تهیه آن از گوشت قرمز یا مرغ استفاده کرده‌اید می‌بایست در کمتر از 24 ساعت آن را استفاده کنید. اگر در تهیه سوپ تنها از سبزی‌ها استفاده کرده‌اید، سوپ نوزاد چند روز در یخچال میماند و میتوان 48 تا 72 ساعت آن را نگه داشت.

یادآوری می کنیم که تغذیه یک مادر چه در دوران بارداری و چه پس از آن اهمیت زیادی دارد. مصرف تازه مواد غذایی همیشه امن و ایمن است؛ مصرف متعادل مواد غذایی هم همین طور است. مثلا اگر به مصرف غذاهای تند در بارداری عادت کرده اید یا از فست فود در بارداری به میزان زیاد استفاده می کنید، حتما لازم است در رژیم غذایی خود تجدید نظر عمیقی انجام دهید. 

سرلاک تا چند ساعت میشه نگه داشت

سرلاک آماده شده را نمی‌توانید زیاد نگه دارید و باید در کمتر از 1 ساعت آن را استفاده کنید. در غیر این صورت باید آن را دور بیندازید.

غذای کودک را چگونه گرم کنیم؟

مواد غذایی که از فروشگاه خریداری شده است را مستقیماً درون همان ظرف شیشه‌ای خودشان گرم کنید و مواد غذایی خانگی ازجمله پوره‌های یخ‌زده را به یک کاسه شیشه‌ای منتقل کنید. هرگز مواد غذایی پوره شده را در یک ظرف پلاستیکی یا کیسه گرم نکنید. بعد از گرم شدن غذای کودک، اندکی صبر کنید تا غذا ولرم شود و سپس آن را به کودک بدهید تا دهانش نسوزد. توصیه می‌شود غذایی را که گرم کرده‌اید، مجدداً استفاده نکنید زیرا می‌تواند باعث مسمومیت غذایی کودک شود؛ بنابراین هر بار به اندازه نیاز کودکتان غذا گرم کنید.

شما برای گرم کردن غذاهای یخچالی کودک و ذوب کردن غذاهای فریزشده گزینه‌های مختلفی دارید:

ماکروویو

مواد غذایی که در ماکروویو گرم می‌شوند به‌سرعت گرم می‌شوند و اغلب حاوی "نقاط داغ " هستند. به همین علت غذای کودک را در ظرف تمیز مخصوص ماکرویو قرار دهید؛ سپس قدرت ماکروویو را به میزان 50٪ کاهش دهید. پوره‌ها را ابتدا برای حدود 15 ثانیه گرم کنید. سپس ظرف را خارج کنید و هم بزنید تا همه جای غذا به‌طور یکنواخت گرم شود و از طرفی حباب هوا جایی جمع نشده باشد که دهان کودک را بسوزاند. معمولاً بعد از حدود یک دقیقه، غذای کودک به حد کافی گرم می‌شود. دمای غذا را قبل از تغذیه کودک آزمایش کنید. برای استفاده باید به دمای اتاق رسیده باشد.

*در مورد جدول برنامه غذایی نوزاد 5 ماهه در این مقاله بیشتر بخوانید. 

ماندگاری غذای کمکی

اجاق‌گاز

هنگام گرم کردن غذاهای حاوی گوشت یا تخم‌مرغ بهتر است از اجاق‌گاز استفاده کنید زیرا چربی موجود در این مواد غذایی، ممکن است باعث ایجاد گرمای بیش‌ازحد شود. برای این کار، غذای کودکتان را داخل یک قابلمه کوچک یا ماهی‌تابه بریزید و روی اجاق‌گاز گرم کنید. شعله را کم کنید و تا جایی که یخ غذا باز شود و به قوام مناسب برسد، هم بزنید. برای حفظ مواد مغذی، اندازه لازم غذا را گرم کنید نه بیشتر.

روش غوطه‌وری

شما می‌توانید مواد غذایی منجمد را با قرار دادن ظرف حاوی آن در داخل یک کاسه شیشه‌ای کوچک ذوب کنید. در حدود 10-20 دقیقه زمان برای آب شدن کامل مواد غذایی لازم است. با این روش حتی می‌توانید غذا را گرم هم بکنید اما کمی بیشتر طول می‌کشد. بسیاری از والدین برای گرم کردن شیر مادر یخ‌زده از روش غوطه‌وری استفاده می‌کنند.

انتقال از فریزر به یخچال

یک راه دیگر برای آماده کردن غذاهای منجمد این است که آن‌ها را از فریزر به یخچال منتقل کنید. این روند 4 تا 12 ساعت به طول می‌انجامد؛ بنابراین بهتر است یک‌شب قبل غذا را از فریز خارج کنید و در یخچال قرار دهید. غذاهای خانگی یخ‌زده با این شیوه یخ‌زدایی، می‌توانند تا 48 ساعت در یخچال بمانند. برای جلوگیری از آلودگی، حتماً غذای کودک را در یک ظرف در بسته داخل یخچال نگه‌دارید.