قطره فنیل‌افرین برای کودکان

قطره بینی فنیل‌افرین یکی از دارو‌های مورد استفاده در رفع احتقان بینی در سرماخوردگی است. سرماخوردگی یک عفونتِ ویروسی خود‌محدودشونده در بخش فوقانی دستگاه تنفسی است. بینی، سینوس‌های اطراف بینی، حلق و بخشی از حنجره، راه هوایی فوقانی را تشکیل می‌دهند. از‌این‌رو در متون پزشکی از سرماخوردگی به‌عنوان رینیت ویروسی (viral rhinitis) یاد می‌شود. رینیت ویروسی در وا‌قع نوعی التهاب در راه‌های هوایی فوقانی است که بر اثر ویروس‌های سرما-خوردگی ایجاد می‌شود. 

یادآوری می کنیم که درمان سرماخوردگی در بارداری با درمان سرماخوردگی در کودکان و نوزادان دو مقوله کاملا جدا از هم هستند. پزشک باید با تجویز داروی درست، مسیر درمان را مشخص کند. حتی برای مصرف لوراتادین و دسلوراتادین برای کودکان یا شربت کتوتیفن برای کودکان یا شیاف استامینوفن 125 هم نمی توانید خودسرانه اقدام کنید. در هر شرایطی این پزشک است که نوع دارو، میزان استفاده و نحوه استفاده از دارو را مشخص می کند. 

قطره بینی فنیل‌افرین برای کودکان (Phenylephrine)

گرفتگی بینی کودکان یکی از علائم سرماخوردگی نوزاد است. ویروس‌های عامل سرماخوردگی در دستگاه تنفسی فوقانی مستقر شده و با ترشح موادی از خود، توجه سیستم ایمنی را جلب می‌کنند. سیستم ایمنی برای رسیدن به محل تجمع ویروس،‌ از گردش خون استفاده می‌کند. پس در طی سرما‌خوردگی، گردش خون بافت حفره بینی افزایش می‌یابد. افزایش گردش خون باعث تورم بافت و نهایتاً احساس احتقان یا گرفتگی بینی ایجاد می‌شود. این گرفتگی باعث خس خس بینی در نوزادان، کم شیر خوردن، بی‌قراری و حتی بی‌خوابی آن‌ها می‌شود. یکی از ترکیباتی که برای رفع گرفتگی بینی توصیه می‌شود، قطره فنیل‌افرین برای کودکان است.

فنیل افرین به دو صورت اسپری و قطره فنیل‌افرین برای کودکان کاربرد دارد؛ اسامی تجاری داروی ضداحتقان فنیل‌افرین هیدروکلرید پنج میلی گرم شامل موارد زیر است:

• قطره بینی نازوفرین (Nasopherin)
• اسپری بینی نازوفرین
• اسپری بینی دکوفن (Decophen)
• اسپری بینی افونیکس (Ephonix)
• اسپری بینی دی‌بی-افرین
• قطره فنيل‌افرين به عنوان ضداحتقان بيني و گشادكننده سريع مردمك چشم مصرف مي‌شود.

مقاله برای کاهش فشار خون در بارداری چه بخوریم را از دست ندهید.

مکانیسم عمل قطره بینی فنیل‌افرین

اين دارو يك مقلد سیستم عصبی سمپاتيك است كه مستقيماً گيرنده هاي آلفا-آدرنرژيك درعضله گشادكننده مردمك را تحريك و اين عضله را منقبض مي‌كند. همچنين گيرنده‌هاي آلفا-آدرنرژيك در عروق ملتحمه و بيني را تحريك مي‌كند و موجب تنگي عروق مي‌شود. معمولا 10 دقیقه بعد از مصرف اسپری بینی نازوفرین، اثر ضداحتقانی آن شروع می‌شود. طول مدت اثر قطره نازوفرین در بيني 30 دقيقه تا چهار ساعت است. مصرف مداوم و طولانی مدت دارو تاثیر آن را کاهش می‌دهد و حتی ممکن است گرفتگی را تشدید کند.

مقدار مصرف قطره یا اسپری فنیل‌افرین

قطره فنیل‌افرین برای کودکان 25/0 درصد، 2 تا 3 قطره یا پاف در هر سوراخ بینی هر چهار ساعت.

عوارض قطره فنیل افرین بینی

خشکی، عطسه و احساس سوزی در بینی. ممکن اسن موجب افزايش فشار خون، سرگيجه و افزايش غير‌عادي تعريق گردد.

نکات

• استفاده از قطره ضد احتقان فنیل‌افرین بدون تشخیص و تجویز پزشک، در کودکان زیر شش سال ممنوع است. بهتر است از قطره سدیم کلرید استفاده کنید.
• استفاده مداوم و بیش ‌از سه روز از این قطره بینی می‌تواند باعث تشدید گرفتگی بینی کودکان شود. نهایتا سه روز از قطره بینی فنیل‌افرین استفاده کنید.
• توجه داشته باشید که فنیل‌افرین دارای قطره چشمی به نام نئوفرین نیز می‌باشد. دوز و نحوه مصرف قطره چشمی متفاوت است.
• مصرف قطره بینی فنیل افرین در بارداری کاملا ایمن نیست. زیرا تحقیقات کافی صورت نگرفته است. پس تنها در مواردی که فواید دارو بسیار چشمگیر است، با احتیاط مصرف شود.
• چند روش دیگر که می‌توانید برای رفع احتقان بینی کودکان از آن‌ها استفاده کنید:
• استفاده از دارو‌های ضد احتقان مانند شربت آنتی هیستامین برای کودکان مانند شربت دیفن هیدرامین کامپاند برای کودکان با خاصیت ضد‌احتقان (شربت‌های دکودنژستانت)، شربت سودوافدرین کودکان، قطره نفازولین بینی کودکان و قطره بینی سدیم‌کلرید. هر کدام از موارد گفته شده مفصلاً در مقالات دیگری مورد بررسی قرار گرفته‌اند. همچنین میتوانید به مقاله درمان آبریزش بینی نوزاد مراجعه کنید.
• استفاده از حمام بخار آب داغ (بخور آب). به این‌ صورت که برای چند دقیقه دوش آب داغ را در حمام باز گذاشته و سپس کودک را برای چند دقیقه در این بخار قرار دهید. توجه داشته باشید که زمان آن طولانی نشود و همچنین مراقب باشید که کودک با آب داغ تماس پیدا نکرده و دچار سوختگی نشود. برخی پژوهش‌ها علاوه بر قطره فنیل‌افرین برای کودکان به استفاده از بخور آب سرد برای رفع احتقان بینی نوزاد تاکید می‌کنند؛ اگرچه نظر متخصصان طب کودکان درباره تاثیر بخور آب سرد یا گرم متفاوت است.

همچنین اگر به دنبال دلایل خونریزی بدون درد در بارداری هستید، در این باره مقاله ای مفصل برای شما تدوین کرده ایم.