مراحل رشد جنین هفته به هفته با عکس در رحم مادر

در هر سه ماهه بارداری تغییرات کلی در شکل نوزاد پدید می‌آید که آن را برای تولد آماده می‌کند. سه ماه اول از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است زیرا اندام‌های حیاتی در این دوره شکل می‌گیرند. در سه ماهه دوم و سوم جنین وزن گرفته و رشد او کامل می‌شود و آماده زندگی در خارج از رحم می‌شود. کل این مراحل به مدت ۴۰ هفته طول می‌کشد. در ادامه به تفصیل توضیح خواهیم داد که در هر کدام از این مراحل چه اتفاقی برای جنین می افتد.

با نصب اپلیکیشن گهواره شما به ابزارهای کاربردی دوران بارداری از جمله نمودار رشد جنین و مراقبت بارداری دسترسی پیدا کرده و با دیگر مادران می‌توانید تبادل نظر داشته باشید. همچنین ابزارهای دیگر، مقالات و ویدئوهای آموزشی زیادی وجود دارد که می‌توانید از آنها بهره‌مند شوید.

مراحل رشد جنین ماه به ماه با عکس

مراحل رشد جنین در سه ماهه اول بارداری تا سوم (مراحل تشکیل جنین هفته به هفته) به شرح زیر است:

* بارداری چند هفته است؟ + جدول دقیق هفته‌ها

سه ماهه اول

سه ماهه اول از بارداری تا 12 هفته طول می‌کشد. این دوره از مراحل رشد جنین انسان هفته به هفته بسیار حساس بوده و خطر سقط جنین در آن بالاست. در طول این سه ماهه، تخمک بارور شده از یک گروه کوچک از سلول ها به جنینی تبدیل می‌شود که کم کم ویژگی‌های انسانی پیدا می‌کند. این سه ماهه به شرح زیر است:

ماه 1 (هفته 1 تا 4)

در ماه اول بارداری با رشد تخم بارور شده، یک کیسه آب بند در اطراف آن تشکیل می‌شود که به تدریج پر از مایع می‌شود. این کیسه آمنیوتیک نامیده می‌شود و به مراحل رشد هفته به هفته جنین کمک می‌کند. در این مدت جفت نیز رشد می‌کند. جفت عضوی گرد و صاف است که مواد مغذی را از مادر به جنین منتقل می‌کند و مواد زائد را از جنین منتقل می‌کند. جفت را به عنوان یک منبع غذایی برای جنین در طول بارداری در نظر بگیرید. در این چند هفته اول، چهره‌ای بدوی با حلقه‌های سیاه بزرگ برای چشم ها شکل می‌گیرد. دهان، فک پایین و گلو در حال رشد هستند. سلول‌های خون در حال شکل‌گیری هستند و گردش خون آغاز می‌شود. لوله‌ی قلبی تا پایان هفته چهارم 65 بار در دقیقه می‌زند. در پایان ماه اول، طول جنین حدود 1/4 اینچ است - ک

وچکتر از یک دانه برنج.

ماه 2 (هفته 5 تا 8)

در ماه دوم بارداری  یعنی از هفته پنجم بارداری تا پایان هفته هشتم، مراحل رشد و تکامل جنین در شکم مادر همچنان در حال توسعه هستند. گوش‌ها به صورت یک چین کوچک پوست در کنار سر شروع می‌شود. جوانه‌های ریزی که در نهایت به بازوها و پاها تبدیل می‌شوند در حال شکل‌گیری هستند. انگشتان دست، انگشتان پا و چشم‌ها نیز در حال شکل‌گیری هستند. لوله عصبی (مغز، نخاع و سایر بافت‌های عصبی سیستم عصبی مرکزی) در حال حاضر به خوبی شکل گرفته است. دستگاه گوارش و اندام‌های حسی نیز شروع به رشد می‌کنند. استخوان شروع به جایگزینی غضروف می‌کند. سر نسبت به بقیه بدن در این نقطه بزرگ است. در این ماه است که مراحل رشد و تشکیل قبل جنین آغاز شمی‌شود. در حدود شش هفتگی، ضربان قلب معمولاً قابل تشخیص است. در پایان ماه دوم، جنین حدود 1 اینچ طول (یک بند انگشت) و حدود 10 گرم وزن دارد.

ماه 3 (هفته 9 تا 12)

در ماه سوم بارداری بازوها، دست‌ها، انگشتان دست، پاها و انگشتان پا کاملاً شکل گرفته‌اند. در این مرحله، جنین با انجام کارهایی مانند باز و بسته کردن مشت و دهانش شروع به کاوش می‌کند. ناخن‌های دست و پا شروع به رشد کرده و گوش‌های خارجی تشکیل می‌شوند. ابتدای دندان‌ها زیر لثه در حال شکل‌گیری است. اندام‌های تناسلی نیز رشد می‌کنند، اما تشخیص جنسیت هنوز در عکسهای سونوگرافی دشوار است. این قسمت از مراحل رشد جنین پسر با دختر متفاوت است. در پایان ماه سوم، جنین به طور کامل تشکیل می‌شود. تمام اندام ها و اندام ها (اندام ها) وجود دارند و به رشد خود ادامه می‌دهند تا عملکردی داشته باشند. سیستم گردش خون و ادرار نیز کار می‌کند و کبد صفرا تولید می‌کند. در پایان ماه سوم، جنین حدود 4 اینچ (طول دو باتری پشت سر هم) طول و حدود 30 گرم وزن دارد. از آنجایی که بیشترین انتقاد رشد اتفاق افتاده است، احتمال سقط جنین بعد از سه ماه به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.

*پاسخ به این سوال جنین پسر در کدام سمت رحم قرار دارد

سه ماهه دوم

سه ماهه دوم، بخش میانی مراحل رشد جنین انسان در شکم مادر است. بخش میانی بارداری اغلب به عنوان بهترین بخش از تجربه‌ی بارداری در نظر گرفته می‌شود. در این زمان، تهوع بارداری و سایر علائم رشد جنین احتمالاً از بین رفته است و ناراحتی اوایل بارداری از بین رفته است. طی مراحل رشد جنین هفتگی در این سه ماهه اجزای بدن جنین شروع به رشد می‌کند. همچنین ممکن است چرخش جنین را شروع به احساس کنید.

ماه 4 (هفته 13 تا 16)

در ماه چهارم بارداری اکنون ممکن است ضربان قلب جنین از طریق ابزاری به نام داپلر قابل شنیدن باشد. انگشتان دست و پا به خوبی مشخص هستند. پلک‌ها، ابروها، مژه‌ها، ناخن‌ها و مو تشکیل می‌شوند. دندان‌ها و استخوان‌ها متراکم‌تر می‌شوند. جنین حتی می‌تواند انگشت شست خود را بمکد، خمیازه بکشد، کشش پیدا کند و صورت خود را درآورد. سیستم عصبی شروع به کار می‌کند. اندام‌های تناسلی و اندام‌های تناسلی اکنون به طور کامل رشد کرده‌اند و پزشک می‌تواند در سونوگرافی ببیند که جنین در هنگام تولد مرد یا زن تعیین می‌شود. در پایان ماه چهارم، جنین حدود 6 اینچ طول (طول یک مسواک) و حدود 120 گرم وزن دارد.

ماه 5 (هفته 17 تا 20)

در این مرحله از مراحل رشد جنین تا زایمان ممکن است حرکت جنین را احساس کنید. در ماه پنجم بارداری جنین در حال رشد عضلات و حرکت دادن آنهاست. موها روی سر شروع به رشد می‌کنند. شانه‌ها، پشت و شقیقه‌ها توسط موهای ظریف نرمی به نام لانوگو پوشانده شده است. این مو از جنین محافظت می‌کند و معمولاً در پایان هفته اول زندگی کودک شما دچار ریزش می‌شود. پوست با پوششی سفید رنگ به نام ورنیکس کازئوزا پوشیده شده است. تصور می‌شود که این ماده پنیردار از پوست جنین در برابر قرار گرفتن طولانی مدت در معرض مایع آمنیوتیک محافظت می‌کند. این پوشش درست قبل از تولد ریخته می‌شود. در پایان ماه پنجم، طول جنین حدود 25 سانتی‌متر و وزن آن از 400 تا 500 گرم است.

ماه 6 (هفته 21 تا 24)

ششمین ماه از مراحل رشد یک جنین کمی پیچیده‌تر است. اگر همین الان می‌توانستید به داخل رحم نگاه کنید، می‌دیدید که رنگ پوست جنین مایل به قرمز است، چروکیده شده و رگ‌ها از طریق پوست شفاف قابل مشاهده هستند. در ماه ششم بارداری اثر انگشت و پا قابل مشاهده است. در این مرحله پلک‌ها شروع به جدا شدن می‌کنند و چشم‌ها باز می‌شوند. جنین با حرکت یا افزایش نبض به صداها پاسخ می‌دهد. اگر جنین سکسکه کند ممکن است متوجه حرکات تکان دهنده شوید. اگر زودتر از موعد به دنیا بیاید، نوزاد شما ممکن است بعد از هفته بیست و سوم با مراقبت‌های ویژه زنده بماند. در پایان ماه ششم، جنین حدود 30 سانتی‌متر طول و حدود 900 گرم وزن دارد.

زمان تشکیل رنگ پوست جنین نیز بعد از هفته 20 بارداری تا حدود هفته 24 است.

سه ماهه سوم

این آخرین قسمت از مراحل رشد جنین روزانه است. ممکن است وسوسه شوید که شمارش معکوس را تا موعد مقرر شروع کنید و امیدوار باشید که زودتر فرا برسد، اما هر هفته از این مرحله نهایی رشد به جنین کمک می‌کند تا برای تولد آماده شود. در طول سه ماهه سوم، جنین به سرعت وزن اضافه می‌کند و چربی بدنش بیشتر می‌شود که بعد از تولد کمک می‌کند. به یاد داشته باشید، حتی اگر فرهنگ عامه فقط نه ماه بارداری را ذکر می‌کند، شما ممکن است در واقع 10 ماه باردار باشید. اگر تاریخ زایمان خود را پشت سر بگذارید، و زایمان خود به خودی انجام ندهید، پزشک ممکن است شما را وادار به زایمان کند.

ماه 7 (هفته 25 تا 28)

در این مرحله از مراحل رشد و نموی جنین، او به بالغ شدن و ایجاد ذخایر چربی بدن ادامه می‌دهد. در ماه هفتم بارداری، شنوایی به طور کامل توسعه یافته است. جنین مرتباً موقعیت خود را تغییر می‌دهد و به محرک‌هایی از جمله صدا، درد و نور پاسخ می‌دهد. مایع آمنیوتیک شروع به کاهش می‌کند. اگر در هفت ماهگی زودتر از موعد به دنیا بیاید، نوزاد شما به احتمال زیاد زنده می‌ماند. در پایان ماه هفتم، جنین حدود 35 سانتی‌متر طول و بین 900 تا 1800 گرم وزن دارد.

ماه 8 (هفته 29 تا 32)

در ماه هشتم بارداری جنین به بالغ شدن و ایجاد ذخایر چربی بدن ادامه می‌دهد. ممکن است متوجه لگد زدن بیشتری شوید. اگر می خواهید بدانید بیشترین رشد جنین در چند هفتگی است هفته 29 است.

مراحل رشد مغز جنین به سرعت در حال انجام است و جنین می‌تواند ببیند و بشنود. اکثر سیستم‌های داخلی به خوبی توسعه یافته‌اند، اما ممکن است ریه‌ها هنوز نابالغ باشند. طول جنین حدود 45 سانتی‌متر و وزن آن به 2200 گرم می‌رسد.

ماه 9 (هفته 33 تا 36)

در ماه نهم بارداری جنین به رشد و بلوغ خود ادامه می‌دهد. ریه‌ها به رشد کامل نزدیک شده‌اند. جنین دارای رفلکس‌های هماهنگ است و می‌تواند پلک بزند، چشم‌ها را ببندد، سر را بچرخاند، محکم بگیرد و به صداها، نور و لمس پاسخ دهد. طول جنین تا 50 سانتی‌متر هم می‌رسد و وزن آن از 2200تا 2700 متغیر است.

ماه 10 (هفته 37 تا 40)

در این ماه آخر، هر زمان که بخواهید می‌توانید زایمان کنید. ممکن است متوجه حرکت کمتری شوید زیرا فضا کم است. در این مرحله، موقعیت جنین ممکن است برای آماده شدن برای تولد تغییر کرده باشد. در حالت ایده آل، سر به پایین در رحم شما است. ممکن است در این زمان نهایی احساس ناراحتی کنید زیرا جنین به داخل لگن شما می‌افتد و برای تولد آماده می‌شود. کودک شما در این مرحله آماده دیدار با جهان است.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

جدول بارداری هفته به هفته

بارداری هفته به هفته و جدول ماه های بارداری به شرح زیر است:

مراحل رشد جنین مرحله به مرحله در لقاح

شروع بارداری در واقع اولین روز آخرین قاعدگی شماست. به این سن حاملگی یا سن قاعدگی می‌گویند. اگرچه ممکن است عجیب به نظر برسد، اما تاریخ اولین روز آخرین قاعدگی تاریخ مهمی برا نحوه محاسبه سن بارداری و تاریخ زایمان است. پس از آن مراحل رشد جنین در رحم مادر آغاز می‌شود.

هر ماه، بدن شما یک چرخه تولید مثل را طی می‌کند که می‌تواند به یکی از دو روش پایان یابد. یا قاعدگی خواهید داشت یا باردار می‌شوید. این چرخه به طور مداوم در طول سال‌های باروری شما اتفاق می‌افتد - از بلوغ در سال‌های نوجوانی تا یائسگی در حدود 50 سالگی. در چرخه‌ای که با بارداری به پایان می‌رسد، چندین مرحله وجود دارد. ابتدا گروهی از تخمک‌ها آماده می‌شوند تا تخمدان را برای تخمک‌گذاری ترک کنند. تخمک‌ها در کیست‌های کوچک پر از مایع به نام فولیکول ایجاد می‌شوند. این فولیکول ها را به عنوان ظرف‌های کوچکی برای هر تخمک نابالغ در نظر بگیرید. از این گروه از تخم‌ها، یکی بالغ می‌شود و در طول چرخه باقی می‌ماند.

جنین کی کامل میشود؟ وقتی فولیکول بالغ باز شود، تخمک از تخمدان آزاد می‌شود. تخمک گذاری به طور کلی حدود دو هفته قبل از شروع دوره قاعدگی بعدی شما اتفاق می‌افتد. به طور کلی در وسط چرخه شما است. پس از تخمک گذاری، فولیکول باز شده به ساختاری به نام جسم زرد تبدیل می‌شود که هورمون‌های پروژسترون و استروژن را ترشح می‌کند. لقاح حدود دو هفته پس از آخرین دوره قاعدگی شما اتفاق می‌افتد. هنگامی که اسپرم به تخمک نفوذ می‌کند، تغییراتی در پوشش پروتئینی تخمک ایجاد می‌شود تا از ورود سایر اسپرم‌ها جلوگیری شود. در لحظه لقاح، ترکیب ژنتیکی، جنسیت کودک را تعیین می‌کند. مراحل رشد جنین در شکم مادر در هفته‌های مختلف بعدی به مرور کامل می‌شود تا به نوزاد آماده‌ی زایمان برسد.

مراحل رشد جنین از ابتدای لقاح (مراحل شکل گیری جنین)

مراحل رشد جنین بعد از لقاح بدین شرح است. در عرض 24 ساعت پس از لقاح، تخمک به سرعت شروع به تقسیم به سلول‌های بسیاری می‌کند. حدود سه روز پس از لقاح در لوله فالوپ باقی می‌ماند. سپس تخمک بارور شده (که اکنون بلاستوسیت نامیده می‌شود) همچنان به تقسیم شدن خود ادامه می‌دهد و به آرامی از طریق لوله فالوپ به رحم می‌رسد. پس از رسیدن، کار بعدی آن اتصال به آندومتر است. به این کار کاشت یا مراحل رشد جنین بعد از انتقال می‌گویند. مراحل رشد جنین بعد از ivf از اینجا با مراحل رشد جنین طبیعی مشترک است. در درمان ناباروری با ivf لقاح و ترکیب اسپرم و تخمک در آزمایشگاه انجام می‌شود.

برخی از زنان در طی یک یا دو روزی که لانه گزینی اتفاق می‌افتد، متوجه لکه بینی (خونریزی خفیف) می‌شوند. این طبیعی است و چیزی نیست که باید نگران آن باشید. در این مرحله، آندومتر ضخیم‌تر می‌شود و دهانه‌ی رحم (دهانه بین رحم و کانال زایمان) توسط یک پلاک مخاطی بسته می‌شود. در عرض سه هفته، سلول‌های بلاستوسیت در نهایت یک توپ کوچک یا یک جنین را تشکیل می‌دهند. در این زمان، اولین سلول‌های عصبی تشکیل شده‌اند. جنین در حال رشد شما قبلاً در چند هفته اول بارداری چند تغییر نام داشته است. به طور کلی، از زمان لقاح تا هفته هشتم رشد، رویان نامیده می‌شود. بعد از هفته هشتم تا زمان تولد به آن جنین می‌گویند. 

*در این مقاله بیشتر بخوانید علائم سقط جنین در هفته هفتم بارداری چگونه است 

جدول زمانی برای رشد جنین

جنین در طول یک بارداری معمولی تغییرات زیادی خواهد داشت. مراحل رشد جنین از لقاح تا تولد به سه مرحله تقسیم می‌شود که به آنها سه ماهه می‌گویند. پزشک احتمالاً در مورد رشد جنین بر حسب هفته با شما صحبت خواهد کرد. به طور کلی، ما بارداری را یک فرآیند 9 ماهه می‌دانیم. با این حال، همیشه اینطور نیست. بارداری کامل 40 هفته یا 280 روز است. بسته به اینکه در چه ماه‌هایی باردار هستید و در چه هفته‌ای زایمان می‌کنید، ممکن است نه ماه یا 10 ماه باردار باشید. این کاملا طبیعی و سالم است.

اولین عضوی که در جنین تشکیل میشود کدام است؟

اولین عضو قلب و عروق است که در هفته سوم بارداری شکل می گیرد. هفته چهارم قلب شروع به تپش می کند

مراحل رشد جنین دو قلو

آیا مراحل رشد جنین دو قلو در رحم با مراحل رشد جنین در حاملگی در صورت تک قلویی یکسان است؟ رشد جنینیِ دوقلوها در رحم موازی با تک قلوها است - آنها دقیقاً بر اساس یک برنامه رشد می‌کنند. حدوداً در هفته 26 بارداری دوقلوها در مقایسه با تک قلوها کمی از نظر رشد کند می‌شوند، زیرا فضای درون رحم برایشان تنگ می‌شود. حرکت جنین در رحم در بین دوقلوها به مراتب از تک قلوها کمتر است. مراحل رشد جنین سه قلو از این نظر متفاوت‌تر است و فضای حرکت برای آنها حتی کمتر است.

مراحل رشد جنین دو قلو همسان با مراحل رشد جنین دو قلو ناهمسان تفاوت‌هایی دارد. دوقلوهای همسان از یک تخمک بارور شده رشد می‌کنند و می‌توانند جفت یکسانی داشته باشند و دو کیسه آمنیوتیک مجزا یا به ندرت یک کیسه آمنیوتیک داشته باشند. دوقلوهای ناهمسان از دو تخم جداگانه به وجود آمده و در کیسه آمنیوتیک خودشان رشد می‌کنند. مراحل رشد جنین دو قلو در رحم مادر به جز این تفاوت‌های زیادی با تک قلو ندارد.

مراحل رشد جنین در قران

مراحل رشد جنین از نظر اسلام تفاوت چندانی با مراحل رشد جنین از نظر علم ندارد. مراحل رشدی او در شش مرحله‌ی نطفه، مرحله تبدیل نطفه به علقه، تبدیل علقه به مضغه، تبدیل مضغه به استخوان، پوشش استخوان با گوشت و آفرینش تازه با دمیدن روح خلاصه می‌شود. این یکی از اعجازهای بزرگ قرآنی ست که در دوره‌ای که افراد اطلاعات بسیار مختصری در مورد ساده‌ترین مسائل داشتند، مراحل رشد جنین انسان ماه به ماه در این کتاب با زبانی بسیار ساده توضیح داده شده است. جالب توجه آنکه مراحل رشد جنین تا 9 ماهگی در این کتاب بسیار مشابه با مراحلی ست که در بالا توضیح داده شده است.

سوالات پرتکرار کاربران و پاسخ متخصص

چه زمانی می‌توان جنسیت جنین را تشخیص داد؟

جنسیت جنین معمولاً از هفته ۱۴ بارداری با سونوگرافی قابل تشخیص است، اما برای دقت بیشتر، هفته ۱۶ تا ۲۰ توصیه می‌شود. همچنین تست‌های غیرتهاجمی (NIPT) می‌توانند جنسیت را از هفته ۱۰ مشخص کنند.

در هفته ۱۰ بارداری هستم و جنین یک طرف شکمم جمع شده و سفت است. علت چیست؟

در هفته‌های ابتدایی بارداری، رحم هنوز کوچک است و ممکن است به یک طرف شکم متمایل شود. این حالت معمولاً طبیعی است و با رشد رحم به مرکز شکم برمی‌گردد. اگر درد شدید یا خونریزی همراه آن وجود ندارد، جای نگرانی نیست. اما برای اطمینان بیشتر، با درمانگر خود  مشورت کنید.

در هفته ۲۳ بارداری هستم و کمر درد دارم؛ آیا عادی است یا باید به پزشک مراجعه کنم؟

کمر درد در سه‌ماهه دوم و سوم به دلیل تغییرات هورمونی، افزایش وزن، و فشار رحم روی ستون فقرات شایع است. اما اگر کمر درد شدید، مداوم، همراه با انقباض، یا با علائمی مثل خونریزی یا تب است، حتماً به درمانگرتان مراجعه کنید.