رنگ مدفوع نوزاد نشان‌دهنده چیست؟

والدين ممکن است از تعداد پوشک‌های مورد نياز روزانه نوزادشان شگفت زده شوند و احساس كنند نوزادان اسهال دارد. اكثر نوزادان حداقل 1 یا 2 بار در روز دفع دارند. تا پایان هفته اول زندگي، حتي ممكن است نوزاد روزي 5 تا 10 بار دفع داشته باشد. با بالا رفتن سن نوزاد ميزان حرکات روده کاهش يافته و با بلوغ دستگاه گوارش نوزاد دفع او كمتر مي‌شود. از 6 هفتگي به بعد، نوزاد ممكن است هر روز دفع نداشته باشد. این حالت تا زمانی که کودک راحت به نظر برسد، سالم و در حال رشد باشد، و تا زمانی که مدفوع خيلي سفت نباشد؛ مشكلي محسوب نمي‌شود. در این میان توجه به رنگ مدفوع نوزاد نیز مهم است. در ادامه در مورد انواع و علت تغییر رنگ مدفوع نوزاد در شرایط محتلف توضیح داده‌ایم و در قالب یک راهنمای تصویری مدفوع نوزاد، توضیح می‌دهیم که رنگ مدفوع نوزاد سالم باید چطور باشد و چگونه در مراحل مختلف تغییر کند.

مدفوع نوزاد عموما چگونه است؟

قبل از پرداختن به موضوع رنگ مدفوع نوزاد لازم است بدانید:

• انواع شکل مدفوع نوزادان و شيرخواران عموما در روزها، هفته‌ها و ماه‌هاي پس از تولد تغییرات زیادی مي‌کند. مواد دفعي نوزاد می‌تواند رنگ‌ها و قوام مختلفی داشته باشد و همه آن‌ها ممکن است کاملاً طبیعی باشند.
• اولین مدفوع نوزاد عموما، حجيم ، به رنگ سبز مایل به سياه و چسبناک است. اين دفع را دفع مکونیوم می‌نامند.
• رنگ مدفوع در چند روز اول تولد از سبز تيره به سبز روشن‌تر تغيير پيدا مي‌كند همچنین مشاهده رنگ مدفوع سبز و زرد نوزاد نیز طبیعی ست و تا آخر هفته اول عموماً به رنگ قهوه‌ای یا زرد درمي‌آيد. 
• مدفوع نوزاداني كه شير مادر مي‌خورند نسبت به نوزادان تغذيه با شير خشك زردرنگ‌تر است. طبیعی است که مدفوع خلطی نوزاد را مشاهده کنید یا مدفوع فرزندتان، شل یا چسبناک باشد، به خصوص اگر از شیر مادر تغذیه شود.

با رشد کودک، دفع او چه تغييري می‌كند؟

• با رشد کودک و شروع تغذيه با غذاهای جامد، ممکن است متوجه تغییراتی در مدفوع کودک شوید.
• در هنگام تغذیه با شیر مادر يا شير خشك، مدفوع كودك می‌تواند از نرم تا شل یا حتی آبكي متغير باشد.
• هنگامی که شروع به تغذيه كودك با غذاهاي جامد می‌کنید، مدفوع سفت تر شده و ممکن است بوی تندتری داشته باشد.

انواع رنگ مدفوع نوزادان

رنگ و قوام مدفوع نوزاد می‌تواند بسیار متنوع باشد. بسیاری از والدین نگران رنگ مدفوع كودك خود هستند. اما بیشتر تغییرات رنگ مدفوع بخاطر رنگ غذاها یا مواد افزودنی به مواد غذایی ایجاد می‌شود و مشکل جدی نیست. وقتی متوجه تغییر رنگ مدفوع شدید، به آنچه کودک خورده فکر کنید. در ادامه در مورد انواع رنگ مدفوع نوزاد توضیح داده‌ایم.

رگه‌های قهوه ای در مدفوع نوزاد، رنگ برنزه، زرد و سبز همه رنگهای عادی برای مدفوع کودک هستند.

رنگ سبز مدفوع نوزاد

علت رنگ سبز لجنی مدفوع نوزاد چیست؟ علت سبز شدن رنگ مدفوع نوزاد می‌تواند بسیار متنوع باشد و در حالی که در بعضی شرایط طبیعی ست، در بعضی موارد دیگر می‌تواند نشانه مشکل باشد. یکی از متداول‌ترین زمان‌های وقوع رنگ مدفوع نوزاد سبز لجنی زمانی است که مکونیوم به مدفوع عادی کودک تبدیل می‌شود. در این فرایند هدف تغییر رنگ مدفوع از سیاه به زرد است و در نتیجه سبز بودن رنگ مدفوع نوزاد به عنوان یک حالتِ وسطِ تبدیل رخ می‌دهد. دفع مدفوع سبز در این شرایط اغلب برای یک یا دو روز طول می‌کشد. علت سبز رنگ بودن مدفوع نوزاد یک ماهه در بیشتر موارد همین است.

چه زمانی باید نگران رنگ سبز یشمی رنگ مدفوع نوزاد باشیم؟ گاهی اوقات رنگ مدفوع نوزاد سبز می‌شود و حالت موکوسی نیز به خود می‌گیرد. عموماً این شرایط توسط ابتلا به ویروس ایجاد می‌شود. اگر در کنار وجود رنگ سبز در مدفوع نوزاد علائمی مانند اسهال، تب یا تحریک پذیری نیز مشاهده کردید، با پزشک اطفال خود تماس بگیرید. همچنین رنگ مدفوع نوزاد با قطره آهن نیز می‌تواند سبز تیره باشد.

رنگ زرد مدفوع نوزاد 

مشاهده مدفوع زرد روشن در نوزادانی که با شیر مادر یا گاهی اوقات با شیر خشک تغذیه می‌شوند معمول است. با این حال رنگ اسهال کودکان  کمی متفاوت است. مدفوع زرد روشن نوزاد که بسیار شل و آبکی ست می‌تواند نشانه اسهال باشد. اسهال می‌تواند خطر کم آبی بدن را افزایش دهد و باید سریعاً درمان شود.

رنگ سیاه مدفوع نوزاد

علت سیاه بودن مدفوع نوزاد چیست؟ در حالی که مدفوع قیر مانند یک حالت طبیعی برای رنگ مدفوع نوزاد تازه متولد شده است، اما اگر او بیش از سه روز سن داشته باشد، باعث نگرانی می‌شود. این نوع مدفوع غلیظ و سیاه رنگ که ملنا نام دارد ممکن است نشانه‌ای از ورود خون به دستگاه گوارش کودک باشد.

رنگ قرمز مدفوع نوزاد

علت رنگ قرمز مدفوع نوزاد چیست؟ گاهی اوقات رنگ قرمز یا رنگ نارنجی مدفوع نوزاد می‌تواند به دلیل خوردن غذاها و نوشیدنی‌های قرمز تیره مانند آب گوجه فرنگی یا چغندر باشد. با این حال بعضی موارد باید نسبت به دیدن این رنگ مدفوع در نوزادان نگران شد زیرا می‌تواند به معنای وجود خون در اجابت مزاج به دلیل عفونت روده باشد، از جمله علل دیگر، که باید توسط متخصص اطفال بررسی شود. رنگ صورتی در مدفوع نوزاد نیز می‌تواند به معنای خون باشد. در بعضی موارد در نوزدانی که یبوست مبتلا هستند، رگه‌هایی از رنگ قرمز می‌تواند در مدفوع وجود داشته باشد که به خاطر زور زدن است.

رنگ مدفوع طوسی نوزاد

اگر مشکوک هستید که نوزادتان مدفوع سفید، خاکستری گچی یا زرد کم رنگ دارد، باید فوراً با پزشک اطفال کودک خود تماس بگیرید. شایع‌ترین علت این مدفوع در نوزادان بیماری به نام آترزی صفراوی است.

سفیدی رنگ مدفوع کودک

مدفوع سفید می‌تواند به معنای مشکل کبدي باشد اما اين حالت همچنين ممكن است به دليل مصرف برخي داروها یا مصرف زياد شیر توسط مادر ایجاد شود. مدفوع نوزاد با تکه های سفید رنگ بیشتر به دلیل وجود تکه‌‌های هضم نشده است.

رنگ مدفوع نوزادان شیر خشکی

رنگ مدفوع نوزاد شیر خشکی مدفوع به رنگ زرد کم‌رنگ تا قهوه‌ای مایل به قهوه‌ای، گاهی اوقات با رنگ سبز به نظر می‌رسد. معمولاً نرم است اما بهتر از نوزادی که با شیر مادر تغذیه می‌شود شکل می‌گیرد مانند قوام کره بادام زمینی

انواع مدفوع نوزاد در شرایط مختلف

در بعضی موارد عوامل بیرونی میتوانند بر رنگ مدفوع اثر بگذارند و این طبیعی ست. در ادامه توضیح می‌دهیم که در هر کدام از این شرایط رنگ مدفوع نوزاد باید چه رنگی باشد تا متوجه شوید چه رنگ مدفوع نوزاد خطرناک است؟

رنگ مدفوع نوزادی که زردی دارد

رنگ مدفوع نوزاد مبتلا به زردی یک نشانه بهبود است. هرکسی که شک دارد نوزادش هنوز زردی دارد یا خیر باید رنگ مدفوع خود را بررسی کند. رنگ طبیعی مدفوع نوزاد در شرایط ابتلا به زردی، مدفوع کم رنگ (زرد یا نارنجی) ست. در صورت مشاهده مدفوع کم رنگ یا سفید، نوزاد هنوز به زردی مبتلا ست. 

رنگ مدفوع نوزاد هنگام دفع زردی و بهبود چگونه است؟ رنگ مدفوع نوزاد بعد از فتوتراپی ممکن است مکرر مدفوع سبز تیره یا سیاه، قیری یا آبکی داشته باشد زیرا بیلی روبین از بدن خارج می شود. 

رنگ مدفوع کودک هنگام دندان درآوردن

بسیاری از والدین معتقدند رنگ زرد مدفوع نوزاد که بسیار شل و آبکی ست نشانه دندان درآوردن است حال آنکه مدفوع نوزاد هنگام دندان درآوردن می‌تواند شبیه رنگ مدفوع طبیعی نوزاد باشد. اگر مدفوع آبکی است و بیش از یک روز طول کشید، حتما با پزشک خود تماس بگیرید، زیرا می‌تواند نشانه عفونت باشد. دندان درآوردن همچنین می‌تواند باعث ایجاد رنگ سبز در مدفوع شود

رنگ مدفوع نوزاد بعد از واکسن

بعد از واکسن رنگ مدفوع نوزاد دو ماهه چه رنگی باید باشد؟ لزوماً مشخص نشده است که واکسیناسیون می‌تواند بر رنگ مدفوع بچه‌ها تاثیر بگذارد. با این حال بعضی رنگ سبز را گزارش کرده‌اند.

رنگ مدفوع نوزاد هنگام سرماخوردگی

رنگ دستشویی نوزاد در شرایط بیماری می‌تواند متفاوت باشد. کودکان مبتلا به ویروس روده یا حتی یک سرماخوردگی ساده، گاهی اوقات مدفوع سبز رنگ و مخاطی دارند. انتظار می‌رود که با درمان کودک تغییر رنگ به شرایط عادی برگردد.

رنگ مدفوع نوزاد بعد از شروع غذای کمکی

رنگ مدفوع نوزاد هنگام غذا خوردن تغییر خواهد کرد. مدفوع پس از این دوران به رنگ قهوه‌ای تیره تغییر کرده و قوامی شبیه کره بادام زمینی پیدا می‌کند، اما همچنان نرم است. در مورد رنگ مدفوع نوزاد غذاخوار باید انتظار داشته باشید که قوام و رنگ آن بسته به چیزی که کودک اخیراً خورده است تغییر کند.

نکات مهم در رابطه با مدفوع نوزاد

مشاهده پوشک‌های نوزاد می‌تواند سرنخ‌هایی در خصوص سلامت کودک به شما بدهد. از آنجا که ظاهر مدفوع کودک و رنگ مدفوع نوزاد تغییرات زیادی می‌کند، نمی توان قانون كلي در اين خصوص ذكر كرد اما به طور كلي:

• مدفوع سخت یا خشک می‌تواند به معنای اين باشد که کودک مایعات کافی دریافت نمی‌کند یا اینکه کودک به دلیل تب یا بیماری‌هاي دیگر مایعات از دست داده است
• افزایش تعداد دفعات دفع یا مایع زیاد و مدفوع زیاد کودکان می‌تواند نشانه اسهال باشد.
• اسهال به حالت انفجاری ممکن است نشانه عفونت با ویروس یا باکتری باشد. اسهال معمولاً توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود. اسهال ممکن است باعث از كم شدن مایعات بدن كودك (کم آبی) شود.

* حتما بخوانید: معرفی قویترین داروی گیاهی برای اسهال و درمان فوری آن 

چه موقع باید با پزشک تماس بگیرید؟

اگر

• رنگ مدفوع نوزاد، خرمايي يا خرمايي مايل به قرمز يا قهوه‌اي تيره یا سياه يا كاملا خون آلود است.
• مدفوع كودك سفید یا خاکستری است.
• کودک شما تعداد دفع بسیار بیشتری نسبت به حالت عادی دارد.
• مدفوع حاوي مقادیر زیادی مخاط یا آب است.
• در کنار تغییر رنگ مدفوع، کودک شما علائمي مانند استفراغ دارد.