شلغم در بارداری | خواص، مضرات و نحوه مصرف آن
مصرف میوهها و سبزیجات در بارداری طیف وسیعی از ویتامینها و مواد معدنی را در اختیار شما قرار میدهد. شلغم نیز در خانواده سبزیجات قرار دارد و منبع غنی از ویتامینها، خصوصا ویتامین C است. از خواص خوردن شلغم در بارداری میتوان به تقویت سیستم ایمنی، بهبود گوارش و جلوگیری از یبوست، تقویت پوست و مو، جلوگیری و درمان سرماخوردگی، درمان کم خونی و... اشاره کرد. همچنین استفاده از شلغم در بارداری معمولا در صورتی بلامانع است که به سبزیجات خانواده کلم حساسیت نداشته باشید.
با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار میگیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه میدهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری میکند و هر روز یک پیام مشاورهای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.
خوردن شلغم در دوران بارداری مفید است یا مضر؟

به طور کلی خوردن شلغم در دوران بارداری اگر به اندازه و اصولی مصرف شود، مفید است و جزو خوراکیهای مضر محسوب نمیشود؛ زیرا شلغم سرشار از فیبر، ویتامین C، آنتیاکسیدانها و املاحی مانند پتاسیم است که میتواند به تقویت سیستم ایمنی مادر، بهبود عملکرد گوارش و پیشگیری از یبوست بارداری کمک کند و به صورت غیرمستقیم در سلامت جنین نیز نقش داشته باشد.
با این حال، مصرف زیاد شلغم میتواند برای مادر مشکلاتی ایجاد کند؛ از جمله نفخ، دلدرد، افزایش گازهای رودهای و در برخی افراد تحریک معده یا تشدید سوزش سر دل که در بارداری شایع است. از سوی دیگر، شلغم به دلیل داشتن ترکیبات گواتروژن، در صورت مصرف افراطی و بهویژه به شکل خام، ممکن است در مادرانی که زمینه مشکلات تیروئیدی دارند، اختلال در عملکرد تیروئید ایجاد کند و این موضوع در بلندمدت میتواند بهطور غیرمستقیم بر رشد و تکامل جنین اثر منفی بگذارد.
برای جنین، مصرف متعادل شلغم ضرری ندارد و حتی با تأمین برخی ریزمغذیها میتواند مفید باشد، اما زیادهروی در مصرف آن ممکن است باعث کاهش جذب ید در بدن مادر شود که برای رشد مغزی جنین اهمیت زیادی دارد؛ بنابراین بهترین توصیه این است که شلغم در دوران بارداری به صورت پخته، در حجم متعادل و در کنار یک رژیم غذایی متنوع مصرف شود تا هم از فواید آن بهرهمند شوید و هم از بروز عوارض احتمالی برای مادر و جنین جلوگیری شود.
| نکته | توضیحات |
| مصرف آب شلغم در بارداری | مفید است، اما در سه ماهه اول بارداری بهتر است با عسل نباشد. |
| تقویت سیستم ایمنی | مصرف شلغم برای تقویت سیستم ایمنی مادر و نوزاد تایید شده |
| استفاده از شلغم در سه ماهه اول | باید بدون عسل باشد. |
| استفاده از شلغم در ماه هشتم | میتواند همراه با عسل مصرف شود. |
| شلغم خام یا پخته در بارداری | بهتر است شلغم را خام مصرف کنید تا خواص ویتامین C حفظ شود، اما برای کسانی که مشکلات معده دارند، میتوان شلغم را بخارپز کرد. |
| شلغم و سرماخوردگی در بارداری | درمان موثر برای سرماخوردگی، حاوی ویتامین K، امگا 3 و ویتامین C که به تقویت سیستم ایمنی و کاهش علائم سرماخوردگی کمک میکند. |
| ضرر مصرف شلغم در بارداری | استفاده افراطی از شلغم در بارداری میتواند ضرر داشته باشد، مصرف بیرویه مواد غذایی مفید میتواند تاثیرات منفی داشته باشد. |
به نقل از healthline
شلغم و برگهای شلغم هر دو برای خوردن امن هستند و سرشار از ویتامینها و مواد معدنی مانند ویتامین C و فولات هستند و این مواد مغذی برای دوران بارداری اهمیت زیادی دارند.
“Both turnips and turnip greens are safe to eat and are packed with vitamins and minerals such as vitamin C and folate, which are important nutrients during pregnancy.”
فواید شلغم برای زن باردار چیست؟
خواص شلغم برای زن باردار به شرح زیر است:
- سرشار از ویتامین C و آنتی بیوتیک قوی در درمان سرماخوردگی
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- کمک به درمان سرماخوردگی در بارداری
- تقویت قوای جنسی و افزایش دهنده اسپرم
- بهبود سلامت قلب
- ضد التهاب و موثر درمان امراض پوستی
- ضد سرطان به علت خاصیت آنتی اکسیدانی
- بهبود سلامت پوست و مو
- تقویت چشم و بینایی
- تقویت استخوانها به علت داشتن کلسیم و موثر در درمان آرتروز و رماتیسم
- سرشار از فیبر و کم کالری در نتیجه موثر در کاهش وزن
- سرشار از آهن و موثر در درمان کم خونی
همچنین طبع شلغم در بارداری گرم و تر است.
ضررهای شلغم برای زن باردار

اگرچه شلغم جزو سبزیجات مفید محسوب میشود، اما مصرف نادرست یا بیشازحد آن در دوران بارداری میتواند با عوارضی همراه باشد. بنابراین لازم است مادران باردار نسبت به ضررهای احتمالی آن آگاه باشند. یکی از مهمترین مضرات شلغم، ایجاد نفخ، دلدرد و افزایش گازهای رودهای است که میتواند ناراحتیهای گوارشی بارداری را تشدید کند.
همچنین شلغم حاوی ترکیبات گواتروژن است و در صورت مصرف زیاد، بهویژه به شکل خام، ممکن است در عملکرد تیروئید اختلال ایجاد کند؛ این موضوع برای زن بارداری که کمبود ید یا سابقه مشکلات تیروئیدی دارد، اهمیت بیشتری دارد. از دیگر ضررهای شلغم میتوان به کاهش جذب ید در بدن اشاره کرد که در صورت تداوم، ممکن است بهطور غیرمستقیم بر رشد سیستم عصبی و مغزی جنین اثر منفی بگذارد.
علاوه بر این، مصرف زیاد شلغم در برخی زنان باعث تحریک معده، سوزش سر دل و حالت تهوع میشود و اگر بهصورت خام یا غیربهداشتی مصرف شود، خطر آلودگیهای میکروبی و مشکلات گوارشی را نیز افزایش میدهد. به همین دلیل توصیه میشود زن باردار شلغم را بهصورت پخته، در مقدار متعادل و در کنار رژیم غذایی متنوع مصرف کند و در صورت داشتن بیماری زمینهای، حتماً با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت داشته باشد.
* آیا خوردن پیاز خام در بارداری بر زیبایی جنین موثر است؟
آیا خوردن شلغم در بارداری جنین را زشت میکند؟
یک بار برای همیشه بدانید و باور کنید که چهره و قیافه هر فرد ترکیب ژنتیکی از والدین اوست. بنابراین دو صفت "زشت" و "زیبا" را نمیتوان به استفاده کردن یا نکردن از ترکیبات غذایی نسبت داد؛ البته مواد غذایی، محیط و جغرافیا حتما در شکلگیری چهره تاثیر میگذارند، اما این تاثیرات هرگز به اثر ژن اولویت و برتری ندارند. بنابراین این باور که خوردن شلغم در بارداری میتواند باعث زشتی جنین شود، باور غلطی است و هیچ ریشه علمی ندارد. در واقع خوردن شلغم خام یا پخته در بارداری نمیتواند در چهره جنین تاثیر منفی داشته باشد یا حتی نمیتوان گفت که شلغم و زیبایی جنین با هم در ارتباط هستند؛ هدف از استفاده از این صیفی پر خاصیت، بهره بردن از ترکیبات مغذی آن است که هم در تقویت سیستم ایمنی موثر است و هم فواید فراوان دیگری دارد.دقیقا همچون خوردن قاووت در بارداری، مصرف شلغم در بارداری نیز بسیار پر خاصیت است.
پس یقین داشته باشید که زشتی و زیبایی کودک شما به مجموعه ژنتیکی که از والدینش به ارث می برد، وابسته است و با خوردن شلغم هیچ ارتباطی ندارد. گرچه دو صفت "زشت" و "زیبا" نسبی هستند و از نگاه هر کسی تعریف جداگانهای دارند؛ اما در نگاه کلی فقط ژنتیک است که در چهره و قیافه فرد تاثیر مستقیم و حتمی دارد.
شلغم در بارداری بصورت خام مصرف شود یا پخته؟

بسیاری در مورد تفاوت خواص شلغم پخته با خواص شلغم خام در بارداری سوال میپرسند؛ باید بگوییم که معمولا بهتر این است که برای حفظ خواص سبزیجات آنها را به صورت خام مصرف کنیم. از آنجا که شلغم سرشار از ویتامین C است، لذا بهتر این است که برای حفظ این خاصیت، به شکل خام در سالاد یا مثل بوته پیاز یا ترب در کنار غذا استفاده شود، اما برای کسانی که به علت مشکلات معده نمیتوانند از شلغم خام استفاده کنند، بخارپز کردن و اضافه کردن شلغم در اواخر زمان پخت غذا باعث حفظ خواص بیشمار آن میشود. نتیجتا میتوان اینطور گفت که مصرف شلغم چه به صورت خام و چه پخته بسیار مفید است، اما برای دریافت بیشتر ویتامین c بهتر است آن را خام مصرف کنیم.
در حالت کلی اگر نفخ و دل درد شلغم خام شما را آزار نمی دهد، شلغم را خوب شسته، خرد کرده و میل کنید؛ در غیر این صورت شلغم را آب پز یا بخارپز کنید و از فواید فراوان آن بهره ببرید.
شلغم برای سرماخوردگی در بارداری
درمان سرماخوردگی در بارداری با شلغم بسیار موثر است. زیرا این گیاه حاوی ویتامین k و اسید چرب امگا 3 است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و از التهاب جلوگیری می کنند. همچنین ویتامین سی موجود در شلغم نیز علائم سرماخوردگی را کاهش داده و از تشدید آنها جلوگیری می کنند.
آیا شلغم در بارداری ضرر دارد؟
استفاده از شلغم در حاملگی به صورت افراطی میتواند تاثیرات سوء داشته باشد. اساسا استفاده از هر ماده غذایی پر فایدهای به شکل بی رویه به جای فایده داشتن، ضرر خواهد داشت. مثلا بی رویه خوردن قیسی در بارداری نیز می تواند سلامتی مادر را تحت تاثیر قرار دهد.
معجون شلغم و عسل در بارداری

استفاده از معجون شلغم و عسل در بارداری تحت شرایطی بلامانع است. بهتر این است که این موضوع را از دو جهت مورد بررسی قرار دهیم.
* مزایا و مشکلات خوردن لبو در بارداری
مصرف شلغم در بارداری: هیچ کس نمیتواند خواص شلغم در بارداری را انکار کند. در واقع هرچه قدر در مورد فواید مصرف شلغم در بارداری صحبت کنیم، باز هم نکتههای زیادی باقی میماند. شلغم حاوی مقداری زیادی ویتامین C است که در تقویت سیستم ایمنی بدن تاثیر زیادی دارد و بدن را سمزدایی می کند و بدون شک در بهبود گلو درد بارداری موثر خواهد بود.
خوردن عسل در بارداری: در مورد مصرف عسل در بارداری باید احتیاط کرد. به علت سم بوتولیسم موجود در آن پزشکان مصرف عسل در سه ماهه اول بارداری را توصیه نمی کنند. لازم به ذکر است در حالی که عسل می تواند یکی از بهترین درمانها برای گلو درد باشد، اما از مصرف عسل خام و عسل پاستوریزه نشده خودداری کنید، زیرا ممکن است حاوی میکروب بوتولیسم باشد.
پس میتوان اینگونه نتیجه گرفت که خوردن معجون شلغم و عسل برای گلو درد در بارداری ضرری ندارد به شرطی که از سه ماهه اول بارداری عبور کرده باشید و از عسل پاستوریزه استفاده کنید. در واقع احتیاط استفاده از این ترکیب در مورد مصرف عسل است و نه شلغم.
همه بایدها و نبایدهای خوردن شلغم در بارداری
- خوردن آب شلغم در بارداری خوب است، به شرطی که اگر با عسل مصرف میشود، در سه ماهه اول بارداری نباشد.
- خواص شلغم شیرازی همانند باقی شلغمها برای بدن زیاد است، اما هرگز نباید در مصرف این ماده غذایی افراط کرد.
- خاصیت خوردن شلغم برای تقویت سیستم ایمنی بدن مادر و حتی نوزاد تایید شده است.
- طریقه مصرف شلغم در بارداری را بسته به مزاج خود انتخاب کنید؛ خام یا پخته مهم این است که خواص آن را از بین نبرید.
- استفاده از شلغم در ماههای اول بارداری باید بدون عسل باشد. در واقع استفاده از شلغم در سه ماه اول بارداری باید بدون عسل باشد.
- استفاده از شلغم در ماه هشتم بارداری میتواند همراه با عسل باشد.
کلام آخر
در اینکه مصرف شلغم در بارداری مفید است، شکی نیست، اما طبیعتا هرگز نباید در این باره افراط شود. معمولا زن باردار چیزی را میخورد که تمایل به خوردن آن دارد؛ بنابراین قرار دادن شلغم در سبد تغذیه یک مادر باردار یا حتی تازه زایمان کرده، به میل و اشتهای او به خوردن این ماده غذایی بستگی زیادی دارد. اما در هر صورت استفاده کم از این سبزی پر خاصیت میتواند فواید فراوانی برای بدن داشته باشد که فواید ضد سرطانی تنها یک نمونه کوچک از آن است.