ماه هشتم بارداری | کارهای ممنوعه و علائم زایمان زودرس در هشت ماهگی

ماه هشتم بارداری از هفته‌ 29 تا 32 ام بارداری را شامل می‌شود. شما فقط چند هفته دیگر تا زایمان فاصله دارید. وزن جنین در ماه هشتم یا همان هفته سی و دوم بارداری به وزن هنگام تولد او نزدیک می‌شود. همچنین وضعیت مادر و جنین در این ماه تغییرات محسوسی خواهد کرد. اطلاعات کامل درباره ماه هشتم حاملگی را در این مقاله بخوانید.

با نصب اپلیکیشن گهواره در جریان تغییرات هفته به هفته بارداریتون قرار میگیرید . این برنامه اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه میدهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یاداوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداریتون دریافت خواهید کرد.

با شروع ماه هشتم بارداری چه چیزهایی در انتظار شماست؟

ماه هشتم بارداری فاصله چندانی با زمان زایمان ندارد. در این زمان معمولاً خانم‌ها هم کم طاقت می‌شوند و هم مضطرب؛ با شروع ماه هشتم بارداری در واقع شمارش معکوس برای در آغوش کشیدن دلبندتان آغاز شده است.

شرایط فیزیکی در اواخر بارداری آزاردهنده می‌شود. با نزدیک شدن به زایمان جنین وزن بیشتری می‌گیرد و تحمل کردن وزن او سخت می‌شود. مضاف بر اینکه نشستن و برخاستن در هفته‌های آخر بارداری دشوار است و جنین بیشتر از قبل به معده فشار می‌آورد و ناراحتی‌های گوارشی مادر نیز تشدید می‌شود. لذا همه خانم‌ها برای پایان بارداری و خلاصی از همه وضعیت‌های سخت دوران بارداری لحظه‌شماری می‌کنند و دوست دارند که سریع‌تر نوزاد خود را در آغوش بگیرند.

* زیبایی جنین در کدام ماه شکل می گیرد؟ + معرفی موادغذایی برای زیبا شدن جنین پسر و دختر

شروع ماه هشتم بارداری از چه هفته است؟

ماه هشتم بارداری از هفته 29 تا 32 بارداری است.

* بارداری چند هفته است؟ + جدول دقیق هفته‌ها

تغییرات پوست در ماه هشتم بارداری

در ماه هشتم بارداری پوست شما بیشترین تغییرات را تجربه می‌کند. در این ماه به‌ دلیل‌ بزرگ شدن جنین، ترک‌های بارداری در ناحیه شکم ظاهر خواهد شد. بعضی زنان دچار ورم و پف‌کردگی می‌شوند و ممکن است دیگر نتوانید حلقه ازدواجتان را دست کنید.

با شروع ماه هشتم بارداری و بزرگ شدن شکم‌تان می‌توانید برای گرفتن عکس‌های یادگاری دوران بارداری وقت بگیرید. فقط توجه داشته باشید که خیلی نمی‌توانید روی سرحال بودن‌تان حساب کنید؛ زیرا در ماه هشتم بارداری خستگی خیلی زود به سراغ‌تان می‌آید.

تغذیه در هشتمین ماه بارداری

مراقبت‌های تغذیه‌ای همچنان در ماه هشتم بارداری ادامه دارد. احتمالاً به دلیل بزرگی شکم و تغییراتی که در وضعیت قرارگیری معده‌تان صورت گرفته است، خیلی خوب نمی‌توانید غذا بخورید یا هر غذایی را بخورید. اما باید به یاد داشته باشید که خوب غذا خوردن در تمام طول بارداری مهم است و باید به آن توجه ویژه داشته باشید. 

با شروع ماه هشتم بارداری باید بیش از پیش مراقب خودتان باشید؛ کارهای سنگین را کاملاً کنار بگذارید و اجازه دهید همسر و سایر اطرافیان به شما کمک کنند. فراموش نکنید که در این ماه احتمال زایمان زودرس در صورت عدم مراقبت از خود وجود دارد. بنابراین محتاط باشید. 

توصیه می‌کنیم خرید سیسمونی را به ماه هشتم بارداری موکول نکنید؛ زیرا خرید کردن با یک شکم بزرگ برایتان دشوار خواهد بود. برای چیدمان وسایل سیسمونی خود حتماً کمک بگیرید و خودتان را خسته نکنید. 

رابطه جنسی در ماه هشتم بارداری

در ماه هشتم بارداری مراقب تغییرات خلق و خوی خود باشید. ممکن است نیاز جنسی در شما افزایش پیدا کند. تمام این حالات به دلیل تغییرات هورمونی است که در بدن شما در حال رخ دادن است. برای برقراری رابطه با همسر خود با پزشک بارداری‌تان مشورت کنید و از پوزیشن‌های پرخطر خودداری کنید. 

علائم ماه هشتم بارداری کدامند؟

شایع‌ترین علائم بارداری در ماه هشتم بارداری عبارتند از:

تنگی نفس

با بزرگ شدن رحم‌، فضای داخل شکم فشرده می‌شود. ممکن است معده به سمت ریه‌ها فشرده شود و نفس کشیدن را برایتان سخت‌تر کند و منجر به تنگی نفس در بارداری شود. سعی کنید هنگام نشستن و ایستادن وضعیت بدنی کاملا صاف و مستقیمی ‌داشته باشید تا ریه‌هایتان فضای بیشتری برای باز شدن داشته باشند.

بواسیر

افزایش گردش خون می‌تواند باعث متورم شدن ر‌گ‌ها شود. در محل رگ‌های متورم احساس خارش می‌کنید و می‌تواند تا حدودی دردناک نیز باشد. زمانی که این اتفاق برای رگ‌های ناحیه مقعد رخ دهد به آن بواسیر گفته می‌شود. بواسیر بارداری بسیار شایع است. درنتیجه فشارهای وارده، جریان خون ورودی و خروجی از این رگ‌ها مختل می‌شود. 

برای جلوگیری از بواسیر و خونریزی مقعد در بارداری مطمئن شوید که به اندازه کافی مواد غذایی فیبردار و آب کافی مصرف می‌کنید. همچنین سعی کنید افزایش وزن بارداری خود را در محدوده مجاز حفظ کنید. اگر درد بواسیر اذیتتان می‌کند، می‌توانید برای تسکین، یک کمپرس یخ روی آن قرار دهید یا ناحیه مقعد را در وان آب گرم قرار دهید.

رگ‌های واریسی

ممکن است رگ‌های پاهای شما بزرگو متورم شوند. این رگ‌ها معمولا کبود و بزرگ و شبیه به تار عنکبوت به نظر می‌رسند و گاهی درد و خارش دارند. شاید ظاهر آنها را دوست نداشته باشید‌، اما معمولاً بی‌ضرراند. بهتر است هر وقت می‌توانید با بالا نگه داشتن پاهای خود، به بازگشت خون از رگ‌های پا به سمت قلب کمک کنید. همچنین هنگام نشستن پاهایتان را به حالت ضربدری رو هم نگذارید. پوشیدن جواب واریس در بارداری نیز کمک کننده است و می‌تواند ناراحتی شما را تا حد زیادی کاهش دهد. 

درد واژن در ماه هشتم بارداری معمولاً در نتیجه نوعی واریس در رگ‌های ناحیه دستگاه تناسلی زنان ایجاد می‌شود. سعی کنید از نشستن زیاد خودداری کنید و بیشتر پیاده‌روی کنید.

گرفتگی عضلات پا

گرفتگی ساق پا در سه ماهه سوم بارداری شایع است و متخصصان کاملاً نمی‌دانند که چه عواملی باعث ایجاد این گرفتگی‌های ناراحت‌کننده می‌شود. افزایش وزن‌، کمبود ویتامین، وارد شدن فشار زیاد به پاها یا کم‌تحرک بودن در طول بارداری، همگی از دلایل احتمال گرفتگی عضلات پا در بارداری در ماه هشتم هستند.

برای جلوگیری از آن‌، عضلات پشت ساق پای خود را قبل از خواب بکشید. همچنین با حرکات ضربه‌ای ملایم، پشت پا را از بالا به سمت پایین ماساژ دهید. 

خستگی و بی‌خوابی

در ماه هشتم بارداری چگونه بخوابیم که دچار اختلالات خواب در بارداری نشویم؟ در این ماه شکم شما بسیار بزرگ شده است و ممکن است دچار خستگی و ضعف شوید. همچنین خواب راحت در شب نیز در این مرحله از بارداری می‌تواند سخت باشد. علاوه بر این، تکرر ادرار و مراجعه مکرر به توالت و سایر عوارض بارداری مرتبط با ماه هشتم حاملگی‌، همگی می‌توانند شما را از داشتن یک خواب خوب و سالم محروم کنند. 

برای کنترل خستگی به رژیم غذایی سالم در دوران بارداری پایبند باشید و با تایید پزشکتان‌، به ورزش منظم روزانه ادامه دهید. این اقدامات می‌تواند به افزایش سطح انرژی در شما کمک کنند و بی‌خوابی در بارداری را بهبود ببخشند. از هر فرصتی که برایتان مهیا شد، برای استراحت کردن استفاده کنید؛ حتی اگر در حد چرت زدن‌های کوچک روزانه باشد. 

تکرر ادرار

یکی دیگر از مشکلات ماه هشتم بارداری تکرر ادرار است که در اثر حرکات جنین رخ می‌دهد. در ماه هشتم بارداری کودک برای قرار گرفتن در موقعیت مناسب برای تولد، به سمت لگن پایین می‌آید. به دلیل فشاری که حرکت جنین به مثانه وارد می‌کند، دچار تکرر ادرار می‌شوید. همچنین ممکن است هنگام خندیدن‌، سرفه یا عطسه کردن، ادرار از شما نشت کند. سعی کنید قبل از ترک خانه حتی به مقصدهای نزدیک، حتما سری به سرویس بهداشتی بزنید! همچنین در مورد تکرر ادرار در بارداری و جنسیت جنین در این مقاله بیشتر بخوانید. 

استرس یا اضطراب

ممکن است با نزدیک شدن به پایان بارداری و زمان به دنیا آمدن نوزادتان‌، تغییرات عاطفی بیشتری را تجربه کنید. طبیعی است نگران زایمان و اینکه زندگی شما بعد از تولد فرزندتان چه تغییراتی خواهد کرد، باشید؛ به خصوص اگر این اولین فرزند شما باشد. بهتر است با خانواده و دوستان در مورد افکار و ترس‌های خود صحبت کنید و در صورت نیاز از مشاور کمک بگیرید.

همچنین می‌توانید در کلاسهای آموزشی حضوری یا آنلاین آموزش زایمان، مراقبت از نوزاد و موارد مشابه شرکت کنید. شاید به دلیل خستگی زیاد در ماه هشتم حاملگی کلاسهای آنلاین را به حضوری ترجیج بدهید، اما کلاس حضوری به دلیل اینکه می‌توانید با سایر مادران باردار صحبت و درد دل کنید، کمک روحی بیشتری به شما خواهد کرد. به طور کلی، شرکت در این کلاسها علاوه بر اینکه اطلاعاتان را در این زمینه افزایش می‌دهد و ترستان را کمتر می‌کند، فکرتان را نیز مشغول خواهد کرد. 

انقباضات براکستون هیکس

هنگامی‌که هشت ماهه باردار هستید، ممکن است انقباضاتی معروف به انقباضات براکستون هیکس را برای اولین بار تجربه کنید و یا اگر از ماه‌های قبل تجربه آن را دارید، در این ماه هم ادامه خواهد داشت. این انقباض‌ها برخلاف انقباض‌های زایمان معمولاً نامنظم هستند و به مرور زمان قوی‌تر نمی‌شوند و تعدادشان افزایش نمی‌یابد.

معمولاً هم اگر وضعیت خود را تغییر دهید، از بین می‌روند. اگر انقباضات شما به طور منظم و در فواصل زمانی تقریبا مشخصی اتفاق افتاد و به مروز زمان قوی‌تر شد، احتمال زایمان در ماه هشتم بارداری وجود دارد. در این شرایط در کمترین زمان به پزشکتان مراجعه کنید تا اقدامات لازم را انجام دهد. 

گر گرفتگی

گر گرفتگی در ماه هشتم بارداری یکی از اتفاقات بسیار شایع است و علت آن نوسان هورمون‌ها در این دوران است که باعث گشاد شدن عروق در ناحیه سر، گردن و قفسه سینه می‌شود. این اتفاق سبب افزایش ناگهانی دمای بدن و به اصطلاح گرگرفتگی می‌شود. این مشکل یکی از ناراحتی‌هایی است که بیشتر زنان در این دوره تجربه می‌کنند که همراه با حس گرمای شدید و تعریق فراوان است و در شب‌ها باعث کاهش کیفیت خواب می‌شود. گر گرفتگی در زنانی که دچار پرکاری تیروئید هستند بیشتر رخ می‌دهد.

احتقان یا گرفتگی بینی

با افزایش سطح استروژن، غشاهای داخل بینی منبسط و متورم می‌شود و ماده مخاطی بیشتری تولید می‌کند. در نتیجه احتمال زیادی وجود دارد که در ماه هشتم حاملگی دائما دچار گرفتگی بینی باشید. 

سوزش سر دل

رحم در حال رشد معده را به سمت بالا فشار می‌دهد و باعث می‌شود محتویات اسیدی معده به داخل مری بروند. این اتفاق منجر به سوزش معده در بارداری می‌شود. 

نفخ و یبوست

به دلیل افزایش سطح هورمون پروژسترون در بارداری روند هضم کند می‌شود. این اتفاق باعث می‌شود گاز معده بیشتری تولید شده و دچار نفخ شوید. همچنین یبوست در ماه هشتم بارداری بسیار شایع است؛ زیرا با کند شدن روند هضم غذا در این ماه، غذا بیشتر داخل روده می‌ماند.

اِدم یا تورم اندام‌ها

احتباس آب در بدن باعث ورم پا و مچ پا در بارداری می‌شود.

کمردرد 

رحم در حال رشد به کمر فشار وارد می‌کند و باعث کمردرد در ماه هشتم بارداری می‌شود.

افزایش ترشحات واژن

دیواره گردن رحم و دیواره واژن در دوران بارداری شل شده و ترشحات سفیدی ترشح می‌کنند. این امر به جلوگیری از ورود باکتری‌ها از کانال زایمان به داخل رحم، کمک می‌کند. این ترشحات معمولا نگران کننده نیستند، مگر اینکه رنگ و بوی غیرطبیعی داشته باشند. 

درد زیر شکم 

کودک در این ماه در ناحیه لگن شما قرار می‌گیرد. به همین دلیل فشار اضافی در قسمت تحتانی شکم ایجاد می‌شود و درد زیر شکم در بارداری را تشدید می‌کند.

رشد و وزن جنین در ماه هشتم بارداری چگونه است؟

•  وزن جنین در ماه هشتم بارداری به وزن تولد او بسیار نزدیک است. بدن کودک شما با سرعت بیشتری وزن و چربی اضافه می‌کند.
• وزن جنین در این ماه حدود 1.153 تا 1.702 کیلوگرم و CRL (طول فرق سر تا دنبالچه) او حدود 38.6 تا 42 سانتی متر است. 
• موهای کرکی شکلی به نام لانوگو که در طی چند هفته گذشته، برای محافظت از پوستش بدن او را پوشانده بودند‌، از بین می‌روند. در عوض ممکن است موهای سر او در این ماه شروع به رشد کند. 
• سیستم عصبی تقریباً توسعه یافته است و شروع به کنترل عملکرد بدن می‌کند. تا جایی که اکنون قادر به کنترل دمای بدن خود است، عملکردی که وی در خارج از رحم به آن نیاز دارد. 
• چشم‌ها شروع به باز و بسته شدن می‌کنند.
• ریه‌ها به طور کامل بالغ نشده‌اند‌، اما عمل تنفس در این ماه شروع می‌شود.
• کلیه‌ها در این ماه دیگر تکامل یافته‌اند.
• پوست کودک در ماه هشتم بارداری چروکیدگی کمتری دارد که به دلیل ذخیره چربی زیر پوست او است.
• سیستم گوارشی کودک هنوز در حال تکامل است.
• گوش‌های کودک در این ماه می‌تواند صداها را بشنود اما معمولاً صدای مادر یا صدای زن را بر سایر صداها ترجیح می‌دهد.
• اگرچه برخی از استخوان‌های او شروع به سفت شدن می‌کنند‌، جمجمه هنوز هم نرم است. نرم بودن جمجمه به نوزاد کمک می‌کند تا هنگام رسیدن زمان تولد‌، راحت‌تر از کانال زایمان عبور کند.
• تنوع حرکات کودک شما در این ماه بیشتر است، از سکسکه گرفته تا حرکات کششی و لگد زدن. با این وجود، معمولاً شدت و تعداد حرکات کمتر ‌می‌شود، زیرا کودک در ماه هشتم حاملگی بخش زیادی از رحم را اشغال کرده و فضای کمی برای انجام حرکاتش در اختیار دارد.
• تا این ماه سر کودک به سمت پایین و کانال زایمان چرخیده که موقعیت ایده‌ال برای زایمان است. این کار کمک می‌کند تا سر کودک در حین زایمان به طور صحیح در لگن حرکت کند و خروج او از طریق کانال زایمان به درستی انجام شود. با این حال‌، ممکن است گاهی کودکتان نچرخد و در وضعیت بریج قرار بگیرد. بریج جنین به این معناست که پای او به سمت پایین قرار گرفته باشد. این وضعیت برای زایمان طبیعی مناسب نیست. اما‌ هیچ نگرانی وجود ندارد، زیرا کودک شما هنوز برای چرخیدن و قرار گرفتن در حالت ایده‌آل وقت دارد. در صورتی که این اتفاق نیفتد، پزشک تصمیم به زایمان سزارین خواهد گرفت.

وزن جنین	حدود 1.153 تا 1.702 کیلوگرم
طول Crl	حدود 38.6 تا 42 سانتی متر
وضعیت مو	در حال رشد
وضعیت ریه	هنوز کامل نشده اما تنفس شروع می‌شود
وضعیت چشم	باز و بسته می شوند
شنوایی	صداها را می‌شوند
سیستم عصبی	تقریبا توسعه یافته

شمارش حرکات جنین در ماه هشتم بارداری 

1. معمولاً از اواخر ماه هفتم بارداری پزشک متخصص زنان و زایمان به شما توصیه می‌کند که هر روز حرکات جنین را بشمارید. در صورتی که حاملگی‌تان پرخطر باشد، ممکن است لازم باشد دو تا سه هفته زودتر این کار را شروع کنید. قبل از هفته 28 بارداری همین که متوجه حرکت کردن کودک خود بشوید، کافی است و نیازی به شمارش دقیق نیست. اما بعد از آن، تعداد حرکات جنین بسیار مهم است.
2. یک روش شمارش حرکات جنین این است که ببینید چه قدر طول می‌کشد که کودکتان 10 حرکات مجزا در رحم انجام دهد. ممکن است جنین درست بعد از اینکه غذا خوردید، فعال‌تر باشد؛ به همین دلیل معمولاً بهترین زمان برای شمارش تعداد حرکات کودکتان، حدود بیست دقیقه بعد از غذا خوردن است. وقتی غذا خوردید روی تخت، به پهلوی چپ دراز بکشید. سپس دستتان را روی شکم خود قرار دهید و شروع به شمارش حرکات کنید. 
3. شدت و تعداد حرکات تقریبا از ماه هشتم کاهش پیدا می‌کند، بنابراین نگران نشوید. در این ماه اگر کودکتان به طور میانگین در هر نیم ساعت 3 حرکت یا در یک ساعت 5 حرکت انجام دهد، کافی است. تقریباً تا دو ساعت به شمارش حرکات جنین ادامه دهید؛ در صورتی که 10 حرکت جنین را در این مدت حس کردید، وضعیت کودکتان طبیعی تلقی می‌شود و دیگر نیاز نیست در آن روز حرکات جنین را بشمارید. حتی برخی از متخصصین تا هشت حرکت را هم در ماه هشتم و ماه نهم بارداری طبیعی می‌دانند، اما کمتر از آن می‌تواند نشان دهنده یکی از عوارض بارداری باشد؛ بنابراین فوراً به پزشکتان مراجعه کنید.  

تغییرات بدن مادر و اندازه شکم در ماه هشتم بارداری

تاکنون ممکن است به دلیل بارداری علائم متعددی را تجربه کرده باشید. در اینجا به سایر تغییرات بدن در این ماه اشاره شده است:

• اندازه شکم در ماه هشتم بارداری بزرگ‌تر است و برجستگی شکم کمی به سمت پایین متمایل می‌شود؛ زیرا سر نوزاد در ماه هشتم حاملگی به سمت پایین حرکت می‌کند.
• ریزش مویی که به دلیل تغییرات هورمونی بارداری تجربه می‌کردید، در این ماه کاهش می‌یابد و باعث می‌شود موهای شما پرپشت‌تر به نظر برسد.
• پستان شروع به نشت مایع  غلیظ و زردرنگی به نام آغوز می‌کند‌ که اولین شیری است که کودک بعد از تولد از آن تغذیه می‌کند.
• تغییرات هورمونی باعث افزایش رنگدانه‌های پوستی می‌شود و در نتیجه رنگ نوک سینه‌ها و آرئولا (ناحیه رنگی نوک سینه) تیره‌تر می‌شوند. خط بین ناف و استخوان ناحیه شرمگاهی نیز‌، به دلیل تولید رنگدانه‌های بیشتر در این ماه، تیره‌تر می‌شود.
• رشد رحم باعث کشیده شدن بافت‌های پوستی می‌شود و ترک‌های پوستی را ایجاد می‌کند. 

در این ماه ممکن است تغییرات عاطفی بیشتری را تجربه کنید، از جمله:

• نوسانات روحی، اضطراب و افسردگی بارداری
• استرس زایمان و مسئولیت‌های مادر شدن
• کاملاً طبیعی است که از یک طرف مشتاق دیدار کودکتان باشید و از طرف دیگر از چالشها و تغییرات پیش رو ترسیده باشید. سعی کنید راه‌هایی لذت‌بخش برای ریلکس شدن و استراحت کردن پیدا کنید، مثل گوش دادن به یک موسیقی خوب، خواندن کتاب، گرفتن ماساژ یا پدیکور کردن. یوگا و مراقبه نیز می‌تواند عالی باشد. 
• در مورد دغدغه‌هایتان با خانواده و دوستان صحبت کنید و از افرادی که تجربه مادر شدن داشته‌اند، در مورد احساس مادر شدن سوال کنید. زمانی که شما با تغییرات جسمی و روحی ماه هشتم بارداری دست و پنجه نرم می‌کنید، کودکتان همچنان به تکامل خود ادامه می‌دهد و به زودی آماده ورود به دنیای شما خواهد شد.

اقدامات پزشکی لازم در ماه هشتم بارداری

با توجه به اینکه شما خیلی به زایمان نزدیک هستید‌، در این ماه تحت هیچ شرایطی قرارهای ملاقات با متخصص زنان را از دست ندهید. احتمالاً از این ماه نیاز به مراجعات بیشتری خواهید داشت. در ماه هشتم بارداری پزشک متخصص زنان و زایمان اقدامات زیر را برایتان انجام می‌دهد:

نظارت بر وزن‌، ادرار‌، فشار خون و تورم شما در این ماه ادامه خواهد یافت. همچنین قد پایه رحم اندازه‌گیری خواهد شد. احتمالا از این ماه نیاز به مراجعات بیشتری خواهید داشت.

رشد کودک از نظر وزن و CRL (طول فرق سر تا دنبالچه)‌ بررسی می‌شود و ضربان قلب‌، وضعیت تکامل و موقعیت کودک در رحم از طریق تفسیر سونوگرافی ماه هشتم بارداری انجام می‌شود. ( در مورد علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین در این مقاله بیشتر بخوانید.) وضعیت جفت نیز بررسی خواهد شد. در این مقاله بخوانید برای تشکیل قلب جنین چه بخوریم. 

فشار خون در ماه هشتم بارداری

طبق انجمن قلب آمریکا (AHA)، میزان فشار نرمال یا طبیعی در بارداری 120/80 میلی متر جیوه و کمتر است. بر این اساس فشار زیر 90/60 میلی متر جیوه نشانگر فشار خون پایین یا افت فشار خون و فشار بالاتر از 140/90 میلی متر جیوه در بارداری نشان دهنده فشار خون بالا است که هر دوی اینها می‌تواند برای مادر و جنین بسیار خطرناک باشد.

آخرین سونوگرافی بارداری در چند هفتگی انجام می‌شود؟

تعداد سونوگرافی‌های لازم در بارداری معمولاً 4 بار است؛ بار اول در ابتدای بارداری انجام می‌شود تا مشخص شود حاملگی خارج رحمی است یا داخل رحمی. سونوگرافی‌های بعدی معمولاً در هفته‌های 12، 22 و 32 بارداری انجام می‌شوند. درواقع آخرین سونوگرافی بارداری برای بررسی وضعیت مادر و جنین در ماه هشتم بارداری انجام خواهد شد. تصاویر جنین در ماه هشتم بارداری می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد انتخاب زایمان مناسب به پزشک بدهد.

در افرادی که حاملگی‌های پرخطر دارند، تعداد سونوگرافی‌ها ممکن است بیشتر باشد؛ مثلاً در زنانی که با عوارض بارداری مواجه شده‌اند و یا سن آنها بالای 35 سال است. 

لزوم داشتن تغذیه مناسب در ماه هشتم بارداری 

غذاهای مفید در ماه هشتم بارداری

در اینجا لیستی از غذاهایی که باید در ماه هشتم حاملگی به رژیم غذایی خود اضافه کنید، آورده شده است:

• کلسیم به تشکیل استخوان و دندانهای سالم در کودک شما کمک می‌کند. بنا بر توصیه انجمن آمریکایی متخصصان زنان و زایمان (ACOG)‌، یک خانم باردار باید روزانه 1000 میلی گرم کلسیم مصرف کند. برای دریافت کلسیم، روزانه مقدار زیادی سبزیجات با برگ سبز‌، نان‌، شیر و غلات غنی شده را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
• ACOG مصرف روزانه 600 میلی‌گرم اسید فولیک اسید را برای زنان باردار توصیه می‌کند. مصرف اسید فولیک توسط مادر برای پیشگیری از نقایص مادرزادی مغز و ستون فقرات در کودک لازم است. سبزیجات برگدار (اسفناج‌، کلم بروکلی‌، کاهو)‌، لوبیا‌، عدس‌، آجیل و مرکبات از منابع غنی اسید فولیک هستند.
• آهن برای تولید گلبول‌های قرمز خون که اکسیژن را در بدن حمل می‌کنند‌، ضروری است. دوز توصیه شده آهن در دوران بارداری 27 میلی‌گرم در روز است که از طریق مواد غذایی یا مکمل‌ها تامین خواهد شد. غلات سبوس‌دار‌، سبزیجات دارای برگ سبز‌، میوه خشک، لوبیا‌، گوشت گاو و ماهی ساردین منابع غذایی خوبی از آهن هستند.
• سبزیجات نارنجی یا زرد (مانند سیب زمینی شیرین یا هویج)‌، سبزیجات برگ‌دار‌، جگر و شیر، منابع غنی از ویتامین A هستند. میزان مصرف ویتامین A که برای تقویت قدرت استخوان و سلامت بینایی لازم است، 770 میلی گرم در روز است.

* آیا خوردن جگر مرغ در بارداری خطرناک است؟

• ماهی قزل‌آلا و شیر منبع خوبی از ویتامین D است که بینایی را تقویت می‌کند و قدرت استخوانها و دندان‌ها را بهبود می‌بخشد. طبق توصیه ACOG‌، میزان توصیه شده ویتامین D در دوران بارداری 600IU در روز است.
• پروتئین برای سلامت ماهیچه‌ها و مغز ضروری است. می‌توانید از طریق مصرف گوشت بدون چربی و مرغ‌، تخم مرغ‌، غذاهای دریایی‌، نخود فرنگی‌، محصولات سویا‌، لوبیا‌، شیر، غلات و آجیل‌های بدون نمک، پروتئین مورد نیاز بدنتان را دریافت کنید.
• ویتامین C برای سلامت لثه‌ها‌، دندان‌ها و استخوان‌ها لازم است. در ماه هشتم بارداری از مرکبات‌، توت‌فرنگی‌، گوجه فرنگی و کلم بروکلی در رژیم غذایی خود استفاده کنید. مقدار مورد نیاز ویتامین سی در ماه 8 بارداری حدود 85 میلی گرم در روز است.

ویتامین‌های مورد نیاز ماه هشتم	خوراکی‌های مفید در ماه هشتم
آهن	غلات سبوس دار
کلسیم	سبزیجات برگ سبز
ویتامین دی	سبزیجات زرد و نارنجی
ویتامین سی	مرکبات
اسید فولیک	گوشت و حبوبات
ویتامین ب ۱۲	ماهی

روزه گرفتن در ماه هشتم بارداری

در سه ماهه‌ی سوم؛ جنین شروع به وزن گیری می‌کند و از این رو بسیار مهم است که مادر تغذیه‌ی مناسبی داشته باشد تا نوزاد لاغر و ضعیف به دنیا نیاید. از این رو بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند که از روزه در بارداری خودداری کنید و تغذیه‌ای مناسب و سرشار از مواد مغذی لازم برای وزن گیری نوزاد مانند شیر و لبنیات، انواع مغزها ، گوشت و ... داشته باشید.

غذاهای ممنوعه در ماه هشتم بارداری

در ادامه لیستی از غذاهایی که باید در ماه هشتم حاملگی از آنها اجتناب کنید، ارائه شده است:

• از خوردن مواد غذایی خام یا کاملاً پخته نشده، خودداری کنید. این غذاها می‌توانند یک عفونت باکتریایی به نام لیستریوز ایجاد کنند.
• از مصرف زیاد کافئین‌، یعنی بیش از 200-300 میلی‌گرم در روز، خودداری کنید.
• از خوردن ماهی‌های شمشیری‌، ماهی‌ کاشی‌، شاه ماهی و کوسه ماهی خودداری کنید؛ زیرا این ماهی‌ها حاوی مقدار زیادی جیوه هستند.
• زنان مبتلا به بیماری سلیاک باید از مصرف غذاهای حاوی گلوتن خودداری کنند.
• از خوردن غذاهای سرخ شده و تند در بارداری خودداری کنید، زیرا می‌توانند سوزش معده در بارداری را تشدید کنند.

ورزش در ماه هشتم بارداری

در ماه هشتم بارداری باید مواظب حرکات بدن خود باشید گاهی حرکات اشتباه می‌تواند منجر به پاره شدن کیسه آب و زایمان زودرس جنین شود. با این حال این بدین معنا نیست باید ورزش را کنار بگذارید. در ماه هشتم شما باید خود را برای زایمان آماده کنید پس با شدت متوسط پیاده‌روی داشته باشید، ورزش‌های لگنی و بخصوص کگل انجام دهید تا بدنتان برای روز زایمان آماده شود.

علائم بروز خطر در ماه هشتم بارداری کدامند؟

در اینجا به یکسری عوارض بارداری در هشتمین ماه حاملگی اشاره شده که می‌بایست به محض مشاهده آنها، به پزشک زنان مراجعه کنید:

1. خونریزی واژن و لکه بینی در ماه هشتم بارداری که می‌تواند نشان از زایمان زودرس باشد.
2. درد شکم یا درد لگن در ماه هشتم بارداری
3. تب 38 درجه سانتی گراد یا بالاتر
4. ادرار به رنگ تیره
5. خروج دردناک ادرار یا کاهش مقدار آن
6. استفراغی که به مرور بدتر شود یا بیش از 24 ساعت ادامه داشته باشد.
7. سرگیجه شدید
8. خونریزی بینی‌ که متوقف نمی‌شود.
9. سردردهای مداوم حتی بعد از مصرف استامینوفن
10. گرفتگی مداوم پاها

علائم زایمان در ماه هشتم بارداری

هر یک از علائم زیر می‌توانند از علائم زایمان در ماه هشتم بارداری باشند؛ پس از مشاهده هر یک از این علائم فوراً به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید:

1. اگر انقباضات شما به 5 انقباض یا بیشتر در یک ساعت برسد یا در هر ده دقیقه یک انقباض را تجربه کنید.
2. اگر درد زیر شکم در ماه هشتم بارداری شبیه درد قاعدگی باشد.
3. افزایش ناگهانی ترشحات واژن
4. نشت مایعات از واژن
5. گرفتگی شکم با یا بدون اسهال
6. فشار شدید در ناحیه لگن
7. کمردرد در قسمت تحتانی کمر

در اکثر موارد این علائم خطرناک نیستند و بعد از مدتی فروکش می‌کنند. معمولاً پزشک توصیه می‌کند که نکات زیر را رعایت کنید:

• مایعات زیادی بنوشید.
• مرتباً مثانه خود را خالی کنید.
• یک ساعت به پهلوی چپ خود دراز بکشید و تعداد انقباض‌های خود را بشمارید. 
• هرچه بهتر از سلامتی خود مراقبت کنید‌، خطر بروز هرگونه عوارض بارداری کمتر خواهد بود.

مراقبت های ماه هشتم بارداری

در ادامه لیستی از مراقبت‌های ماه هشتم بارداری که به جلوگیری از بروز علائم خطر در ماه هشتم بارداری کمک می‌کنند، آورده شده است:

• از ایستادن برای مدت طولانی خودداری کنید.
• تعداد دفعاتی که کودک لگد می‌زند یا حرکت می‌کند‌، یادداشت کنید. اگر مدتی است حرکتی احساس نمی‌کنید‌، یک چیز شیرین بخورید و دوباره دقت کنید؛ زیرا افزایش قند خون می‌تواند باعث حرکت کودک شود.
• استرس خود را کاهش دهید.
• از سیگار کشیدن و نوشیدن الکل خودداری کنید. 
• مقدار زیادی مایعات بنوشید.
• به بدن خود استراحت کافی بدهید.
• به پشت دراز نکشید.
• بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید.
• وعده‌های غذایی کمتری را در فواصل منظم میل کنید.
• اجسام سنگین بلند نکنید.
• برای تقویت ماهیچه‌های لگن‌، تمرینات پیاده‌روی و کگل را امتحان کنید.
• بدون توصیه پزشکان از مصرف هرگونه دارو خودداری کنید.
• کفش راحتی تخت و لباس راحتی گشاد بپوشید.
• از تمیز کردن بستر گربه خودداری کنید؛ این امر می‌تواند باعث توکسوپلاسموز شود.
• از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خودداری کنید.

آیا در ماه هشتم بارداری می‌توان نزدیکی کرد؟

یکی از سوالات اساسی که برای زوجین در این دوران پیش می‌آید نحوه و میزان نزدیکی است. به طور کلی توصیه می‌شود که تعداد دفعات نزدیکی در این دوران نسبت به دوران قبل از بارداری کاهش پیدا کند اما تعداد مشخصی برایش وجود ندارد. بعلاوه در شرایطی که از زوجین خواسته می‌شود در سه ماهه‌ی اول به دلیل شرایط ناپایدار جنین از نزدیکی خودداری کنند، در سه ماهه‌ی سوم و به ویژه از ماه هشتم بارداری به بعد نیز توصیه می‌شود از انجام نزدیکی خودداری کنند زیرا ممکن است منجر به پاره شدن کیسه آب و بروز زایمان زودرس شود.  

آیا فشار به واژن در ماه هشتم بارداری طبیعی است؟

فشار به واژن در ماه هشتم بارداری و اساساً در اواخر بارداری در اکثر قریب به اتفاق موارد، کاملاً طبیعی است و جایی برای نگرانی ندارد. اگرچه تشخیص دلیل اصلی فشار واژینال و لگنی می‌تواند سخت باشد، اما از این بابت مطمئن باشید که این موضوع در بیشتر موارد طبیعی است. 

بزرگ شدن جنین، سنگینی جنین و قرار گرفتن سر او در قسمت پایین و روی مثانه، مهمترین و شایع‌ترین دلایل برای فشار به واژن در اواخر بارداری و احساس درد در این ناحیه و در در ناحیه کشاله ران‌ها است. 

دلایل اصلی فشار به واژن در اواخر بارداری

زایمان زودهنگام

فشار لگنی می‌تواند نشانه زایمان زودهنگام باشد؛ یعنی زایمان در هشت ماهگی و پیش از هفته 33 بارداری. تشخیص این موضوع با پزشک است. اگر مراقبت‌های بارداری خود را مرتب انجام می‌دهید و تمام سونوها و آزمایشات لازم را انجام داده‌اید، نباید نگران این موضوع باشید؛ البته به شرط اینکه کار سنگین نکرده باشید و در شرایط پر تنش و استرس‌زا هم قرار نگرفته باشید. 

اگر فشار لگنی شما با  افزایش ترشح واژنی، درد پایین کمر، درد شکم یا درد شبیه قاعدگی همراه بود، سریعا به پزشک و بیمارستان مراجعه کنید، زیرا احتمال زایمان زودرس در صورت وجود این علائم همراه با فشار به واژن وجود دارد. 

پایین آمدن جنین و سبک شدن مادر

همه ما انتظار داریم که جنین در هفته‌های پایانی بارداری تغییر وضعیت بدهید و سرش در پایین قرار بگیرد. فرقی نمی‌کند که قرار است زایمان طبیعی انجام دهید یا سزارین. قرار گرفتن سر جنین در پایین شکم برای زایمان طبیعی لازم و واجب است و در زایمان سزارین نیز ایده‌آل است. اگر جنین زودتر از شروع ماه نهم بارداری تغییر وضعیت داد و سرش در پایین قرار گرفت، احساس درد در واژن و کشاله ران‌ها کاملا طبیعی است. گرچه ممکن است برای برخی چرخش جنین دیرتر اتفاق بیفتد و تا اواخر بارداری به طول بینجامد. 

قرار گرفتن سر جنین در پایین گرچه در سبک شدن مادر تاثیر دارند، اما تکرر ادرار او را تشدید می‌کند، زیرا سر جنین روی مثانه قرار می‌گیرد و مثانه نمی‌تواند حجم و گنجایش عادی و معمول خود را داشته باشد. 

سیاتیک

سیاتیک درد تند و تیزی است که ممکن است در ناحیه لگن، ران‌ها و پایین کمر احساس شود. دراز کشیدن به یک طرف برای مدت طولانی می‌تواند درد سیاتیک را تشدید کند. بانوان باردار باید با یک بالش یا کوسن بین پاهایشان استراحت کنند و نگذارند پاها روی هم بیفتد و فشار مضاعف به لگن وارد شود. 

اختلال اتصال شرمگاهی SPD

حدود ۴۵ درصد از بانوان باردار از اختلال اتصال شرمگاهی رنج می‌برند. این بانوان مقدار بیشتری هورمون ریلاکسین ترشح می‌کنند که مسئول شل کردن مفاصل است. نتیجه‌اش درد شدید در ناحیه لگن به خاطر کش آمدن رباط‌ها و حرکت استخوان‌ها به سمت بیرون است. کمربند پشتیبان لگن، تمرین کگل و خم کردن لگن می‌تواند به التیام نشانه‌های این اختلال کمک کند.

باید ها ونباید های ماه هشتم بارداری کدامند؟

• در ماه هشتم بارداری با تنفس عمیق و انجام تمرینات تنفسی، کیفیت تنفس خود را بهبود ببخشید.
• تمرینات کگل در ماه هشتم بارداری بهترین تمرینات برای تقویت لگن و آمادگی زایمان و مبارزه با بی‌اختیاری ادرار است.
• برای مقابله با علائمی مانند سوزش سر دل، یبوست و افت قند خون در ماه هشتم بارداری باید بدنتان را هیدراته (حفظ آب بدن) نگه دارید؛ پس آب، آب میوه و مایعات زیادی بنوشید. 
• با هیدراته نگه داشتن بدن در ماه هشتم بارداری از یبوست جلوگیری کنید. 
• بیشتر اوقات در ماه هشتم بارداری به پهلوی سمت چپ بخوابید.
• در ماه هشتم بارداری هنگام نشستن، یک پشتی پشت کمرتان بگذارید و به حالت راحتی بنشینید که به عصب سیاتیک شما فشاری وارد نشود.
• از ماه هشتم بارداری در مورد تغذیه با شیر مادر و نحوه نگه‌داری نوزاد (تعویض پوشک و…) بیشتر مطالعه کنید.
• ساک زایمان خود را از ماه هشتم بارداری آماده کنید. 
• در ماه هشتم بارداری مراقب شدت گرفتن ترشحات بدن‌تان باشید و در صورت لزوم از پد‌های بهداشتی استفاده کنید. 
• اگر در ماه هشتم بارداری یک‌دفعه متوجه خروج آب زیادی از خودتان شدید، ممکن است کیسه آب شما پاره شده باشد و باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
• در ماه هشتم بارداری تغذیه شما باید سرشار از مواد مغذی باشد تا احساس گرسنگی نکنید.
• رژیم غذایی شما در ماه هشتم، وزن نوزاد شما در هنگام تولد را تعیین می‌کند.
• در ماه هشتم بارداری مواد غذایی مغذی را در چندین وعده طی روز بخورید.
• برای حفظ تناسب اندام در ماه هشتم بارداری و قبل از زایمان از تمرینات کششی و یوگا کمک بگیرید. 

کارهای ممنوعه در ماه هشتم بارداری

• کار زیاد را از ماه هشتم بارداری کنار بگذارید و بیشتر استراحت کنید. 
• برای مبارزه با سوزش سر دل و یبوست، مصرف غذاهای چرب، غذاهای ادویه‌دار، تنقلات، غذاهای حاوی اسید و غذاهای یبوست‌زا را در ماه هشتم بارداری کنار بگذارید.
• مراقب استرس‌های فیزیکی و عاطفی ماه هشتم بارداری باشید و هرگز اجازه ندهید که جنین از این استرس‌ها آسیب ببیند. . 

آزمایشات سه ماه سوم بارداری

از آنجا که ماه هشتم بارداری، دومین ماه از سه ماه سوم بارداری است، انجام آزمایشات زیر لازم است. 

• آزمایش خون برای بررسی کم‌خونی مادر، وضعیت آنتی‌بادی‌ها و عفونت گلبول‌های خونی.
• آزمایش آنالیز ادرار برای بررسی احتمال مسمومیت حاملگی یا آزمایش کشت ادرار برای بررسی عفونت مجاری ادراری. 
• آزمون پروفایل بیوفیزیکال در بارداری‌های پرخطر یا بارداری‌های طولانی برای بررسی وضعیت تنفسی و ماهیچه‌های جنین و حرکت جنین و اندازه‌گیری میزان مایع آمنیوتیک. 
•  تست بدون استرس و استرس انقباضی در بارداری‌های پرخطر برای بررسی تغییرات ضربان قلب جنین هنگام حرکت جنین و همچنین بررسی میزان تحمل جنین برای زایمان.

آیا پایین بودن شکم در ماه هشتم بارداری خطرناک است؟

به طور کلی فیزیک برخی از مادران باردار به شکلی است که شکم‌شان پایین قرار می‌گیرد یا در بارداری‌های دوم یا سوم به دلیل اینکه عضلات و رباط‌هایی که رحم در حال رشد را نگه می‌دارند، کشیده و ضعیف می‌شوند و نمی‌توانند مانند قبل رحم را نگه دارند، شکم پایین می‌آید.

در ماه هشتم بارداری یا بهتر است بگوییم در اواخر دوره بارداری ممکن است متوجه شوید که به ناگاه شکم شما پایین‌تر آمده است. این حالت معمولاً به این دلیل است که جنین پایین آمده تا برای تولد آماده شود؛ البته تمام جنین‌ها این کار را نمی‌کنند و بعضی از آنها تا شروع زایمان پایین نمی‌آیند. چنانچه این اتفاق پیش از هفته ۳۷ افتاده است، این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید، زیرا ممکن است به معنای زایمان زودرس باشد.

علائم زایمان زودرس در هشت ماهگی

امکان زایمان زودرس در این ماه وجود دارد. اگر علائم زیر را دیدید سریعا به پزشک مراجعه کنید.

• گرفتگی‌هایی شبیه دردهای قاعدگی، درد لگن و کمردرد
• پارگی کیسه آب
• تهوع، استفراغ و اسهال
• افزایش شدید و ناگهانی ترشحات واژن
• خونریزی از واژن
• کاهش حرکات جنین

احساس نبض در شکم در ماه هشتم بارداری نشانه چیست؟

نبض در شکم می‌تواند به دلیل سکسکه کردن جنین باشد. با این حال اگر این نبضها زیاد و آزاردهنده شد به پزشک مراجعه کنید.

خوابیدن در ماه هشتم بارداری چگونه باید باشد؟

بسیاری از خانم‌های باردار از گرفتگی ماهیچه پا در خواب در بارداری شکایت دارند. از هفته ۱۲ به بعد نباید طاق باز بخوابید؛ بهتر است زیر پایش بالش نرمی بگذارد تا پاها کمی از سطح زمین بالاتر باشند. خانم‌های باردار وقتی می‌خواهند پهلو به پهلو شوند نیاز نیست حتماً به طور کامل از جا بلند شوند و بنشینند. همین که یک مقدار بدن را از سطح زمین بلند کنند و به سمت دیگر بچرخند و دوباره دراز بکشند، کافی است. اگر احساس فشار یا درد نکنند یعنی اینکه وضعیت خوب است و مشکلی پیش نخواهد آمد. خوابیدن به پهلو، خصوصاً پهلوی چپ بهترین وضعیت خوابیدن در بارداری است. 

علت سفت شدن جنین در ماه هشتم

سفت شدن شکم در بارداری گاهی با گرفتگی عضلات اشتباه گرفته می‌شود همچنین با پیشروی بارداری، رحم به پوست فشار وارد می‌کند. در خانم‌های باردار دارای اضافه وزن، احساس سفت شدن شکم کمتر است. سفت شدن شکم در بارداری اغلب همراه با افزایش وزن است. افزایش وزن باعث کشیدگی پوست و انقباضات براکستون هیکس و درد شبیه زایمان می‌شود. 

توصیه های ریحانه بهشتی در ماه هشتم بارداری

کارهایی که برای ماه هشتم بارداری در ریحانه بهشتی توصیه شده است، از قرار زیر هستند:

• خواندن 10 مرتبه سوره قدر در روزهای شنبه بعد از نماز صبح.
• خواندن سوره والتین دو مرتبه در روزهای یکشنبه بعد از نماز صبح. 
• خواندن سوره یس در روزهای دوشنبه
• خواندن سوره فرقان در روزهای سه شنبه 
• خواند سوره دهر در روزهای چهارشنبه 
• خواندن سوره محمد (صلی الله علیه وآله) در روزهای پنجشنبه 
• خواندن سوره صافات در روزهای جمعه 
• خوردن انار شیرین
• خوردن هفته‌ای یک بار سرکه در صورت نداشتن منع مصرف
• خوردن ماست شیرین و عسل

سوالات پرتکرار کاربران و پاسخ متخصص

آیا در ماه هشتم پایین بودن بچه خطر دارد؟

اگر با درد یا باز شدن دهانه رحم همراه باشد، ممکن است خطر زایمان زودرس باشد؛ نیاز به بررسی پزشک دارید.

آیا درد مثانه و کلیه در ماه هشتم طبیعی است؟

ممکن است به دلیل فشار جنین طبیعی باشد، اما عفونت ادراری هم باید بررسی شود.

لخته خون در ۸ ماهگی نشانه چیست؟

می‌تواند نشانه جفت سرراهی یا جداشدگی جفت باشد؛ فوراً به پزشک مراجعه کنید.

ماه هشتم هستم دل درد و کمردرد شدید دارم، آیا خطرناک هست؟

اگر مداوم یا با انقباض همراه است، ممکن است نشانه زایمان زودرس باشد؛ فوراً بررسی کنید.

وزن جنین نسبت به ماه هفتم تغییری نکرده، چه کاری باید انجام بدهم؟

رژیم غذایی غنی از پروتئین و کالری داشته باشید و فوراً سونوگرافی و بررسی جریان خون جفت انجام دهید.